Ο Τιμ Μπέρνερς-Λι βγάζει στο σφυρί τον κωδικό του web

Σε αντίθεση με τους ιδρυτές της Google, του Facebook και της Amazon, οι οποίοι μέσα σε λίγα χρόνια κατέστησαν σύγχρονοι κροίσοι χάρη στο Διαδίκτυο, ο άνθρωπος ο οποίος εφηύρε το world wide web πριν από 30 χρόνια στα εργαστήρια του CERN στη Γενεύη, δεν αποκόμισε κανένα οικονομικό κέρδος από το δημιούργημά του, παρότι έφερε επανάσταση στον σύγχρονο κόσμο, αλλάζοντας τα πάντα στην κυριολεξία. Φαίνεται, ωστόσο, πως ήρθε η ώρα ο βρετανός επιστήμονας να βγάλει χρήματα για πρώτη φορά από την εφεύρεσή του. «Ο Μπέρνερς – Λι δημοπρατεί τον κωδικό», ανέφεραν την Τετάρτη οι Financial Times στο πρωτοσέλιδό τους. 

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της λονδρέζικης εφημερίδας ο Τιμ Μπέρνερς-Λι πρόκειται να πουλήσει σε δημοπρασία τον πρωτότυπο κώδικα για τον παγκόσμιο ιστό – το γνωστό www – υπό τη μορφή NFT (non-fungible token). Το NFT αποτελεί πρακτικά μία ηλεκτρονική «υπογραφή» που πιστοποιεί την αυθεντικότητα ενός ψηφιακού αρχείου, είτε πρόκειται για μια φωτογραφία είτε για ένα βίντεο ή για ένα μήνυμα ή απλά για έναν κώδικα όπως στην προκειμένη περίπτωση. Τα αρχεία αυτά είναι μοναδικά, μη ανταλλάξιμα και μη αντιγράψιμα, και για αυτό μπορούν να θεωρηθούν περιουσιακό στοιχείο του ιδιοκτήτη τους. Ως NFT πωλούνται διαφόρων ειδών διαδικτυακά υπάρχοντα, από ψηφιακά έργα τέχνης και αθλητικές κάρτες μέχρι εκτάσεις σε εικονικά περιβάλλοντα. «Η ιδέα είναι πως κάποιος θα μπορούσε να θέλει μία ψηφιακά υπογεγραμμένη έκδοση του αυθεντικού κώδικα, περίπου όπως πολλοί άνθρωποι ήθελαν υπογεγραμμένα με το χέρι αντίτυπα του βιβλίου μου», εξήγησε ο ίδιος, μιλώντας στους Financial Times. 

Η δημοπρασία για το NFT του world wide web – με τίτλο «This Changed Everything» – θα πραγματοποιηθεί από τον Οίκο Sotheby’s στο Λονδίνο από την 23η έως την 30η Ιουνίου με τιμή εκκίνησης τα 1.000 δολάρια. Τα έσοδα της δημοπρασίας δεν θα καταλήξουν στις τσέπες του Μπέρνερς – Λι, αλλά σε κοινωφελή ιδρύματα που ο ίδιος και η σύζυγός του στηρίζουν.  

Το NFT του www περιλαμβάνει τα αρχικά αρχεία (με χρονοσήμανση) στα οποία περιέχεται ο πηγαίος κώδικας γραμμένος από τον Μπέρνερς-Λι, μία εικονογραφημένη απόδοση του κώδικα, μία επιστολή γραμμένη από τον Μπέρνερς-Λι για τον κώδικα και τη δημιουργία του καθώς και μία ψηφιακή «αφίσα» με τον πλήρη κώδικα.

Δεδομένης της τεράστιας ιστορικής σημασίας του κώδικα – αρκεί να σημειωθεί ότι σήμερα στον κόσμο υπάρχουν περισσότεροι από 1,7 δισ. ιστότοποι στους οποίους εισέρχονται περισσότεροι από 4,5 δισ. άνθρωποι – αναμένεται πως το NFT του world wide web θα πωληθεί σε ιδιαίτερα υψηλή τιμή.

Το πρώτο tweet

Ως NFT έχει ήδη πωληθεί, έναντι 2,9 εκατ. δολαρίων, το πρώτο ψηφιακό «τιτίβισμα» στην ιστορία του Διαδικτύου, μόλις πέντε λέξεις – «just setting up my twttr» – που ο ιδρυτής του Twitter Τζακ Ντόρσεϊ ανάρτησε στην πλατφόρμα του τον Μάρτιο του 2006. Οι New York Times πούλησαν έναν άρθρο τους ως NFT λαμβάνοντας περί τις 560.000 δολάρια ενώ το Nyan Cat, το περίφημο GIF της γάτας – ουράνιο τόξο, δημοπρατήθηκε έναντι 726 χιλιάδων δολαρίων. 

Τον περασμένο Μάρτιο το «Everydays: the First 5000 Days», ένα ψηφιακό κολάζ του Μάικλ Γουίνκελμαν, ενός 39χρονου γραφίστα από τις ΗΠΑ, γνωστού στον κόσμο της ψηφιακής τέχνης με το ψευδώνυμο Beeple, πωλήθηκε ως NFT σε δημοπρασία του οίκου Christie’s για το ποσό ρεκόρ των 69,3 εκατομμυρίων δολαρίων. Εως σήμερα σε ψηφιακά δημιουργήματα, όπως τα NFT, έχουν δαπανηθεί σχεδόν 650 εκατομμύρια δολάρια (σε ethereum) σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Cryptoart, ενός ιστοτόπου που παρακολουθεί τον όγκο συναλλαγών στην αγορά της ψηφιακής τέχνης. 

Τώρα βγαίνει στο σφυρί – συμβολικά – ο ίδιος ο παγκόσμιος ιστός, εκείνος ο κώδικας τον οποίο ο δημιουργός του αποφάσισε να μην τον κατοχυρώσει νομικά, ούτως ώστε να καταστεί αντικείμενο περαιτέρω επεξεργασίας και βελτιώσεων από οποιονδήποτε με στόχο την πρόοδο του εγχειρήματος και της ανάπτυξης του Διαδικτύου. «Ο πηγαίος κώδικας πίσω από τον παγκόσμιο ιστό και το πρώτο του πρόγραμμα περιήγησης, τα οποίο σχεδιάστηκαν και κωδικοποιήθηκαν από τον Μπέρνερς – Λι από το 1989 έως το 1991, δεν κατοχυρώθηκαν ποτέ με διπλώματα ευρεσιτεχνίας», υπενθυμίζουν οι Financial Times. 

Στη συνέντευξη που παραχώρησε στους FT o 66χρονος Τιμ Μπέρνερς – Λι εξήγησε πως η δημοπρασία αποτελεί «μία ευκαιρία να κοιτάξουμε πίσω… τριάντα χρόνια μετά τον αρχικό κώδικα, ο οποίος ήταν πολύ πολύ απλός, σε σχέση με το πώς είναι σήμερα ο παγκόσμιος ιστός, ο οποίος διαθέτει μερικές απίστευτα απλές πτυχές αλλά και πολλά προβλήματα διαφόρων ειδών». 

Ο χρήστης και οι πολυεθνικές

Σημείωσε επίσης πως αρχικά είχε συλλάβει τον παγκόσμιο ιστό ως ένα σύνολο προσωπικών ιστοσελίδων που συνδέονται μεταξύ τους, αντί να ελέγχονται από μια χούφτα πανίσχυρων πολυεθνικών. «Υποτίθετο πως θα ήταν ατομικά δυναμωτικό», είπε, αναφέροντας πως περισσότερο τον ανησυχούν τα διαδικτυακά μονοπώλια, καθώς «αυτομάτως παρεμποδίζουν την καινοτομία», και η «μεγάλη δυσφορία» μεταξύ των απλών χρηστών του Διαδικτύου που θεωρούν ότι τα προσωπικά τους δεδομένα χρησιμοποιούνται για τη χειραγώγηση των ψηφοφόρων.