Για τα δεδομένα της ευρωπαϊκής διπλωματίας είναι κάτι το εντελώς ασυνήθιστο –ένα «φάουλ», όπως το χαρακτήρισαν από το Μέγαρο Μαξίμου: Λίγες ώρες πριν από την προγραμματισμένη από μέρες για το πρωί της 28ης Νοεμβρίου συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον βρετανό ομόλογό του, Ρίσι Σούνακ, στην Ντάουνινγκ Στριτ, το τετ α τετ ακυρώθηκε, με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η ενόχληση του κ. Μητσοτάκη, δικαιολογημένη.
«Εκφράζω την ενόχλησή μου για το γεγονός ότι ο βρετανός πρωθυπουργός ακύρωσε την προγραμματισμένη μας συνάντηση λίγες ώρες πριν αυτή πραγματοποιηθεί. Ελλάδα και Βρετανία ενώνονται με παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας και το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων είναι εξαιρετικά ευρύ», σημείωσε ο Πρωθυπουργός, για να συμπληρώσει:
«Οι θέσεις της Ελλάδος για το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι γνωστές. Ηλπιζα να έχω την ευκαιρία να τις συζητήσω και με τον βρετανό ομόλογό μου, μαζί με τις μεγάλες προκλήσεις της διεθνούς συγκυρίας: Γάζα, Ουκρανία, κλιματική κρίση, μετανάστευση. Οποιος πιστεύει στην ορθότητα και το δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων».
Πέρα από την ενόχληση της Αθήνας όμως, από αυτή την αναπάντεχη σε διπλωματικό επίπεδο εξέλιξη προκύπτει και κάτι άλλο: το πόσο πλέον ο Πρωθυπουργός έχει φέρει σε δύσκολη θέση το Λονδίνο και την κυβέρνηση των Τόρις για το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα, το οποίο ήταν στην κορυφή της ατζέντας της παρουσίας του Κυριάκου Μητσοτάκη στη βρετανική πρωτεύουσα. Η δε συνέντευξη του κ. Μητσοτάκη στο BBC και η αναφορά στη Μόνα Λίζα, αναπαρήχθη από όλα τα σημαντικά Μέσα Ενημέρωσης στο Νησί, αυξάνοντας την πίεση προς την Ντάουνινγκ Στριτ.
Το ίδιο το BBC ανέφερε το βράδυ της Δευτέρας ότι ο Σούνακ ακύρωσε τη συνάντησή του με τον κ. Μητσοτάκη λόγω της διαμάχης για τα «Ελγίνεια Μάρμαρα» – όπως αποκαλεί τα Γλυπτά του Παρθενώνα μερίδα των βρετανικών ΜΜΕ.
Οι πληροφορίες από την ελληνική διπλωματική αποστολή στο Λονδίνο συνηγορούν στην παραπάνω ανάλυση: ο Ρίσι Σούνακ ακύρωσε τη συνάντηση ακριβώς επειδή ενοχλήθηκε από τις θέσεις που εξέφρασε ο Πρωθυπουργός για την επιστροφή των Γλυπτών, ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, οι οποίες έκαναν, παράλληλα, λόγο για «φάουλ» και «πολιτική απρέπεια» της Ντάουνινγκ Στριτ.
Οι ίδιες πηγές διαβεβαίωσαν ότι η Αθήνα «θα συνεχίσει να προβάλει τις ελληνικές θέσεις όπως κάνει σταθερά», προσθέτοντας με νόημα ότι «σε τελική ανάλυση, η διαπραγμάτευση γίνεται με το Βρετανικό Μουσείο»…
Λίγο νωρίτερα ο Ρίσι Σούνακ είχε αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα με φόντο την επίσκεψη του έλληνα Πρωθυπουργού στη βρετανική πρωτεύουσα, μέσω διαρροών της Ντάουνινγκ Στριτ.
Σε ερώτηση για το περιεχόμενο της συνέντευξης Μητσοτάκη στο BBC, στην οποία ο Πρωθυπουργός έθεσε επιτακτικά το ζήτημα της επανένωσης των Γλυπτών, ο εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης απάντησε χαρακτηριστικά: «(Τα Γλυπτά) αποκτήθηκαν νόμιμα την εποχή εκείνη, ανήκουν νόμιμα στους διαχειριστές του Μουσείου. Υποστηρίζουμε αυτή τη θέση και δεν υπάρχει κανένα σχέδιο αλλαγών».
Ο αξιωματούχος της Ντάουνινγκ Στριτ υποστήριξε ότι δεν υπάρχει σχέδιο αλλαγής του νόμου του 1963, ο οποίος απαγορεύει την αφαίρεση αντικειμένων από τη συλλογή του ιδρύματος.
Την ίδια ώρα ο κ. Μητσοτάκης συναντούσε τον Κιρ Στάρμερ, ηγέτη των Εργατικών και βασικό αντίπαλο του Σούνακ στις γενικές εκλογές που θα γίνουν στη Βρετανία όχι αργότερα από τον Ιανουάριο του 2025, και τον ενημέρωνε για τις ελληνικές προσπάθειες να υπάρξει συμφωνία με το Βρετανικό Μουσείο. Ο ίδιος ο Στάρμερ είχε διαμηνύσει ότι είναι θετικός σε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία ανάμεσα στην Αθήνα και στο Βρετανικό Μουσείο για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Αργά τη νύχτα της Δευτέρας, η Ντάουνινγκ Στριτ, έδωσε μια εντελώς άστοχη απάντηση στις επίμονες ερωτήσεις των βρετανικών ΜΜΕ για τον λόγο της ακύρωσης της συνάντησης του Ρίσι Σούνακ με τον κ. Μητσοτάκη.
«Η σχέση Ηνωμένου Βασιλείου – Ελλάδας είναι εξαιρετικά σημαντική. Από τη συνεργασία μας στο ΝΑΤΟ και την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όπως η παράνομη μετανάστευση, μέχρι τις κοινές προσπάθειες για την επίλυση της κρίσης στη Μέση Ανατολή και του πολέμου στην Ουκρανία. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ήταν διαθέσιμος να συναντηθεί με τον έλληνα Πρωθυπουργό για να συζητήσουν αυτά τα σημαντικά θέματα», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το πρωθυπουργικό γραφείο του Σούνακ.