Ο Σερ Ιαν ΜακΚέλεν στον ρόλο του Φάλσταφ, του επικίνδυνου εγκληματία και φίλου του νεαρού πρίγκιπα Χαλ - του μετέπειτα βασιλιά Ερρίκου Ε' | Player Kings/Manuel Harlan
Επικαιρότητα

Ο σερ Ιαν ΜακΚέλεν στον σαιξπηρικό ρόλο που απέφευγε μια ζωή

Για έξι συναπτές δεκαετίες ο κορυφαίος βρετανός ηθοποιός ερμήνευσε σχεδόν τους σημαίνοντες ανδρικούς ρόλους των έργων του Σαίξπηρ εκτός από έναν – τον οποίο πάντα απέρριπτε: του «απόλυτου γκάνγκστερ» Τζον Φάλσταφ
Protagon Team

Σε μια νέα παραγωγή του σαιξπηρικού «Ερρίκου Ε’», που παίζεται αυτή την εποχή στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου, ο Σερ Ιαν ΜακΚέλεν ανέλαβε επιτέλους τον ρόλο του Φάλσταφ, ενός χαρακτήρα που ο βετεράνος της βρετανικής θεατρικής σκηνής περιγράφει ως τον «απόλυτο γκάνγκστερ».

Η θεατρική ομάδα του ηθοποιού, Player Kings, έχει συγχωνεύσει και συμπυκνώσει τα δύο μέρη του θεατρικού δράματος του άγγλου βάρδου σε μια επική ιστορία, που διηγείται τη σχέση ανάμεσα στον νεαρό πρίγκιπα Χαλ –ο οποίος αργότερα θα γίνει ο Ερρίκος Ε’– και τον φίλο του, τον επικίνδυνο εγκληματία Τζον Φάλσταφ, σε ένα ταξίδι φιλίας, πίστης και σύγκρουσης ανάμεσα στην ευθύνη και τη διασκέδαση.

Ο Σερ Ιαν αποκαλύπτει στο BBC ότι δεν ένιωσε ποτέ έτοιμος να ερμηνεύσει τον συγκεκριμένο χαρακτήρα, παρότι του τον πρότειναν πολλάκις στο παρελθόν. «Οι ηθοποιοί που έχουν αναλάβει τον ρόλο λένε ότι είναι λεκτικά πολύ δύσκολος – φαίνεται ότι είχε γραφτεί για συγκεκριμένο ηθοποιό και κωμικό της εποχής του Σαίξπηρ, οπότε είναι λίγο σαν να σου δίνουν σενάριο που προορίζεται για τον (δημοφιλή βρετανό κωμικό) Μάικλ ΜακΙντάιρ», εξηγεί ο ΜακΚέλεν.

Αποκαλύπτει ότι παραλίγο να απορρίψει τον ρόλο ξανά, αλλά ενθουσιάστηκε και πείστηκε από τον σκηνοθέτη Ρόμπερτ Ικ, ο οποίος «μετέτρεψε τον Φάλσταφ σε έναν πιστευτό χαρακτήρα, αντί μιας καρικατούρας βασισμένης στη υπερβολή». Ο συμπρωταγωνιστής του, Τοχίμπ Τζιμό, που υποδύεται τον πρίγκιπα Χαλ, συμφωνεί ότι ο Ικ «δεν είχε συναισθηματικές αναστολές να κόψει οτιδήποτε δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του σύγχρονου θεατρικού κοινού».

Ακόμη και μετά το πάντρεμα και το αδίστακτο κουτσούρεμα των δυο κειμένων, η διάρκεια του έργου είναι τρισήμισι ώρες, αλλά η επική διάρκεια δεν ανησυχεί τους ηθοποιούς. Τόσο ο Σερ Ιαν όσο και ο Τζιμό συμφωνούν ότι πρόκειται για ένα σαιξπηρικό έπος που χρειάζεται τη μεγάλη διάρκεια, ώστε να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος στην ιστορία και στους χαρακτήρες να αναπτυχθούν.

Παρότι οι ηθοποιοί δεν ανησυχούν για τον παρατεταμένο χρόνο της παράστασης, ορισμένοι θεατρικοί κριτικοί επισημαίνουν ότι το έργο είναι «υπερβολικά μεγάλο». Στην κριτική τριών αστέρων του στους Times του Λονδίνου, ο Κλάιβ Ντέιβις γράφει ότι «η σύγχρονη παραγωγή του Σαίξπηρ στον μαραθώνιο του Ικ –διάρκειας σχεδόν τεσσάρων ωρών– αποδίδει ανάμεικτα αποτελέσματα».

Προσθέτει ότι στο πρώτο μισό της βραδιάς, διάρκειας δύο ολόκληρων ωρών, το δράμα είναι πιο έντονο, αλλά «μετά το διάλειμμα υπάρχει μια αίσθηση ότι τα γεγονότα αφήνονται να συσσωρευθούν σχεδόν τυχαία». Μια άλλη κριτική, επίσης τριών αστέρων, από τον ιστότοπο What’s On Stage, αναφέρεται στο «στάσιμο» δεύτερο μέρος της παράστασης, «όπου τόσο το σαιξπηρικό κείμενο όσο και οι επιλογές του σκηνοθέτη αφήνουν μια γεύση ασθενούς έμπνευσης».

Το να γίνει το έργο προσιτό στο κοινό και σχετικό με τη σύγχρονη εποχή ήταν προτεραιότητα των ηθοποιών και, ειδικά για τον ΜακΚέλεν, ήταν ιδιαίτερα σημαντικό να ασχοληθούν οι νέοι με την παράσταση. «Λυπάμαι που οι νέοι δεν διδάσκονται αρκετά για τον Σαίξπηρ και νιώθω ευθύνη ως ηθοποιός, καθώς πιστεύω ότι είμαστε οι ιδανικότεροι άνθρωποι για να τους διδάξουμε τα έργα του» λέει στο BBC.

Οι κριτικοί επαινούν ομόφωνα την απόδοση του Τζιμό ως νεαρού πρίγκιπα, ωστόσο η κριτικός του Guardian, Αρίφα Ακμπάρ, σημειώνει στην κριτική τριών αστέρων της ότι «το δράμα ενηλικίωσης γύρω από τον Χαλ και το δύσκολο ταξίδι του προς το βασιλικό καθήκον επισκιάζονται από τον χαρακτήρα του ΜακΚέλεν, ο οποίος κλέβει την παράσταση».

Μια κριτική τεσσάρων αστέρων από την Telegraph επαινεί τον ΜακΚέλεν και αναφέρει ότι η ερμηνεία του «ανακινεί την ψυχή» καθώς βυθίζεται «από την αιφνιδιαστική ευθυμία στη βαθιά μελαγχολία». «Μπορεί αυτή η διασκευή να μη μείνει στην Ιστορία, αλλά σίγουρα βγαίνουμε από την αίθουσα αιώνια ευγνώμονες στον Σερ Ιαν, που απάντησε θετικά στην πρόκληση του Φάλσταφ» καταλήγει ο κριτικός της εφημερίδας Ντόμινικ Κάβεντις.

Μετά τις αρχικές παραστάσεις του στο θέατρο «Νόελ Κάουαρντ» του Γουέστ Εντ –όπου ξεκίνησαν την 1η Απριλίου και θα ολοκληρωθούν στις 22 Ιουνίου–, το έργο θα περιοδεύσει στο Νησί, κάτι που χαροποιεί ιδιαίτερα τον ΜακΚέλεν. «Με τόσα σκηνικά από όλη την Αγγλία στην παράσταση, θεωρώ λογικό να κάνουμε περιοδεία σε όλη τη χώρα, ώστε να δώσουμε τη δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να το παρακολουθήσουν» εξηγεί στο BBC.