Σε μία περίοδο που ήδη μαίνεται ένας πόλεμος στην Ευρώπη και πολλά κράτη αγοράζουν όπλα και ενισχύουν τις ένοπλες δυνάμεις τους, η αιφνίδια επίσκεψη του Βλαντίμιρ Πούτιν στο ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ την Πέμπτη και οι απειλές του προς τα γειτονικά κράτη-μέλη της ΕΕ εντείνουν τους φόβους για ρωσική επίθεση στο ΝΑΤΟ.
Ο ρώσος πρόεδρος μετέβη στο Καλίνινγκραντ, που βρίσκεται ανάμεσα στη Λιθουανία και την Πολωνία, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών ότι θα μπορούσε να γίνει εστία μελλοντικής σύγκρουσης.
Μάλιστα, όπως επισήμανε η Telegraph, ο Πούτιν φάνηκε να χλευάζει τα κράτη της Βαλτικής, πετώντας επιδεικτικά κοντά στην Εσθονία και τις ακτές της Λετονίας και της Λιθουανίας με το προεδρικό του αεροπλάνο, πριν προσγειωθεί στο Καλίνινγκραντ.
Μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ αναπτύχθηκαν στις ανατολικές ακτές του σουηδικού νησιού Γκότλαντ, καθώς ο Πούτιν προσέγγιζε τη Βαλτική Θάλασσα.
Μιλώντας σε φοιτητές του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου της Βαλτικής Ιμμάνουελ Καντ, ο ρώσος πρόεδρος καταφέρθηκε εναντίον των γειτονικών χωρών που έχουν γκρεμίσει μνημεία της σοβιετικής εποχής, αφιερωμένα στους ήρωες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Πρόκειται για εκπληκτική άγνοια και έλλειψη κατανόησης του πού ζουν, τι κάνουν και τι θα ακολουθήσει», είπε απειλητικά ο Πούτιν.
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, δήλωσε ότι η επίσκεψη δεν είχε σκοπό να στείλει προειδοποίηση στο ΝΑΤΟ, αλλά να δώσει ώθηση στην «ανάπτυξη» της περιοχής.
«Οταν ο πρόεδρος επισκέπτεται τις περιοχές της Ρωσικής Ομοσπονδίας, δεν πρόκειται για μήνυμα προς τις χώρες του ΝΑΤΟ. Το πιο σημαντικό δεν είναι να στείλει μηνύματα, αλλά να κάνει αυτό που κάνει εδώ και πολλά χρόνια -να εργάζεται για την ανάπτυξη της χώρας μας και των περιφερειών μας», είπε ο Πεσκόφ.
Όμως, παρά τις διαψεύσεις του Κρεμλίνου, όπως ανέφερε η Telegraph, η χρονική συγκυρία της επίσκεψης του Πούτιν στην καρδιά της Ευρώπης -εν μέσω μιας αυξημένης ρωσικής απειλής για έναν ευρύτερο πόλεμο με τη Δύση- είναι σημαντική.
Το πολεμικό κλίμα ενισχύουν δηλώσεις ευρωπαίων αξιωματούχων.
Την Τετάρτη, ο Ρίσι Σούνακ αναγκάστηκε να δηλώσει δημόσια ότι αποκλείει γενική επιστράτευση στη Βρετανία, αφού ο επικεφαλής του βρετανικού στρατού είχε προειδοποιήσει ότι οι πολίτες θα πρέπει να καταταχθούν για να πολεμήσουν τη Ρωσία, αν γίνει πόλεμος.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις, δήλωσε την Τετάρτη πριν από τη σύνοδο της ΕΕ στις Βρυξέλλες: «Ναι, είμαστε πεπεισμένοι ότι ένας πραγματικός πόλεμος είναι μια πιθανή πιθανότητα».
Τον Ιανουάριο, ο Μπόρις Πιστόριους, υπουργός Αμυνας της Γερμανίας, δήλωσε ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να κηρύξει πόλεμο στο ΝΑΤΟ «σε πέντε έως οκτώ χρόνια».
Ο ίδιο προειδοποίησε ότι ούτε ο στρατός της Γερμανίας ούτε η κοινή της γνώμη είναι έτοιμοι για έναν πόλεμο με τη Ρωσία.
Απευθυνόμενος σε εκπαιδευόμενους στρατιώτες στη Γερμανική Στρατιωτική Ακαδημία στο Αμβούργο, ο Πιστόριους είπε: «Είμαστε εμείς σοβαρά έτοιμοι να υπερασπιστούμε αυτή τη χώρα; Και ποιοι είναι αυτοί οι “εμείς”; Αυτή είναι μία συζήτηση που πρέπει να γίνει».
Ο Καμίλ Γκραντ, αναλυτής της δεξαμενής σκέψης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι ο Πούτιν έστειλε διάφορα μηνύματα με την επίσκεψή του, μεταξύ των οποίων και την υπενθύμιση στους κατοίκους του Καλίνινγκραντ ότι «είστε τμήμα της Ρωσίας».
«Αυτό είναι κατά τη γνώμη μου μια σαφής προσπάθεια να σηματοδοτήσει ότι η Βαλτική Θάλασσα δεν είναι νατοϊκή θάλασσα μετά την αίτηση της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ», είπε.
Ηταν επίσης «ένας τρόπος να υπενθυμίσει στη Δύση ότι η Ρωσία έχει στρατιωτικά μέσα στο Καλίνινγκραντ», πρόσθεσε.
Ο Πεσκόφ δήλωσε ότι οι «μιλιταριστικές δηλώσεις» από τις χώρες της Βαλτικής συνιστούν απειλή για το Καλίνινγκραντ, το οποίο η Ρωσία κατέλαβε από τη Γερμανία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Ενας χρόνος είναι αρκετός για να κάνουν κάτι φρικτό προς την κατεύθυνσή μας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Αμυντικές προετοιμασίες στη Βαλτική
Βρετανικά στρατεύματα σταθμεύουν στην Εσθονία, ως μέρος της άμυνας του ΝΑΤΟ. Τον Ιανουάριο, η Εσθονία, μαζί με τη Λετονία και τη Λιθουανία, συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια κοινή αμυντική ζώνη της Βαλτικής στα σύνορά τους με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Θα κατασκευάσουν ένα τείχος από «αμυντικές εγκαταστάσεις κατά της κινητικότητας» και θα αναπτύξουν πυραύλους και πυροβολικό.
Η Εσθονία θα κατασκευάσει 600 καταφύγια, το καθένα από τα οποία θα φιλοξενεί έως και 10 στρατιώτες, κατά μήκος των συνόρων της με τη Ρωσία, μήκους περίπου 270 χιλιομέτρων.
Ο Χάνο Πέβκουρ, υπουργός Αμυνας της Εσθονίας, δήλωσε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία απέδειξε την ανάγκη για «φυσικές αμυντικές δομές στα σύνορα από το πρώτο μέτρο για την προστασία της Εσθονίας».
Το Καλίνινγκραντ θεωρείται ως το πιο πιθανό μέρος για να ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ.
Η Μόσχα ανέπτυξε πολεμικά αεροσκάφη οπλισμένα με υπερσύγχρονους υπερηχητικούς πυραύλους στην περιοχή λίγο μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022.
Αργότερα, απείλησε ότι θα αναπτύξει πυραύλους ικανούς να μεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές στο ρωσικό θύλακα της Βαλτικής.
Η «αχίλλειος πτέρνα» του ΝΑΤΟ
Ο αποκαλούμενος «Διάδρομος Σουβάλκι», μία λωρίδα γης μήκους 90χλμ, στα σύνορα μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας, συνδέει το Καλίνινγκραντ με τη σύμμαχο της Ρωσίας, Λευκορωσία, όπου σταθμεύουν ρωσικά στρατεύματα.
Εάν ο Πούτιν μετακινήσει ξαφνικά τις δυνάμεις του από τη Λευκορωσία μέσω του διαδρόμου αυτού προς το Καλίνινγκραντ, θα μπορούσε να αποκόψει την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία από τους συμμάχους τους και τις γραμμές ανεφοδιασμού τους στην κεντρική και δυτική Ευρώπη.
Οι στρατηγοί του ΝΑΤΟ έχουν αποκαλέσει τον Διάδρομο Σουβάλκι ως την «αχίλλειο πτέρνα» της συμμαχίας, επισήμανε η Telegraph.
Προτού προσγειωθεί το προεδρικό αεροσκάφος του Πούτιν στο Καλίνινγκραντ, το οποίο ο ρώσος πρόεδρος επισκέφθηκε για τελευταία φορά λίγο μετά την εισβολή το 2022, ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος του ΝΑΤΟ από την ολλανδική πολεμική αεροπορία έκανε κύκλους πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα.
Ενα αεροσκάφος ηλεκτρονικής αναγνώρισης Boeing RC-135W της RAF φέρεται επίσης να προσέγγισε την περιοχή του Καλίνινγκραντ, καθώς και ένα γαλλικό αναγνωριστικό αεροσκάφος, σύμφωνα με ρωσικά δημοσιεύματα.