Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έλυσε, την Τρίτη, το μυστήριο, τουλάχιστον εν μέρει, γύρω από το μέλλον του μέχρι πρότινος στενού του συνεργάτη και θεωρούμενου ως Νο 2 στο δαιδαλώδες σύστημα της ρωσικής εξουσίας, Νικολάι Πατρούσεφ, ο οποίος, το βράδυ της Κυριακής, είχε αντικατασταθεί από επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας.
Οπως ανέφεραν οι Times, o ρώσος πρόεδρος διόρισε τον Πατρούσεφ «προεδρικό σύμβουλο», στο πλαίσιο του συνεχιζόμενου ανασχηματισμού των ανώτερων ρώσων αξιωματούχων.
Τις τελευταίες ημέρες, ξεκινώντας τη νέα του θητεία, ο Πούτιν προχωρά σε σημαντικές ανακατατάξεις του στενού του κύκλου στο Κρεμλίνο, μετά από μία δεκαετία, κατά την οποία τα βασικά πρόσωπα γύρω του παρέμεναν σταθερά.
Με τη νέα του θητεία, ο επανεκλεγείς τον περασμένο Μάρτιο πρόεδρος της Ρωσίας θα ξεπεράσει τον Στάλιν ως ο μακροβιότερος κυβερνήτης της χώρας από τον 18ο αιώνα.
Μαζί με τον Πατρούσεφ, ο Αλεξέι Ντιούμιν, κυβερνήτης της περιοχής Τούλα, διορίστηκε επίσης ως προεδρικός σύμβουλος του Πούτιν, αλλά η πλήρης αρμοδιότητα των νέων τους ρόλων είναι προς το παρόν ασαφής.
Οι δύο άνδρες ανήκουν στην πανίσχυρη ελίτ ομάδα των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας, γνωστή ως Σιλοβίκι, η οποία διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετούς στρατιωτικής εμπλοκής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο 51χρονος Ντιούμιν, είναι πρώην επικεφαλής της προεδρικής φρουράς και των ειδικών δυνάμεων που επέβλεψαν την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, ενώ ο 72χρονος Πατρούσεφ, ο οποίος ήταν επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας για 16 χρόνια, είναι γνωστός ως το γεράκι της Μόσχας, για τη σκληροπυρηνική του στάση έναντι της Δύσης.
Σύμφωνα με τους Times, ο Πατρούσεφ λέγεται ότι έχει τεθεί επικεφαλής της ναυπηγικής βιομηχανίας, έναν ρόλο που ο Ντμίτρι Πεσκόφ, ο εκπρόσωπος της προεδρίας, περιέγραψε σε δημοσιογράφους την Τρίτη ως έναν «τεράστιο, πολύ περίπλοκο» τομέα.
Παράλληλα, ο γιος του Πατρούσεφ, Ντμίτρι, προήχθη στο νέο ρόλο του αναπληρωτή πρωθυπουργού για τη γεωργία – και οι τρεις έχουν αναφερθεί στο παρελθόν, ως πιθανοί διάδοχοι του ρώσου προέδρου.
«Η θέση του προεδρικού βοηθού… είναι διφορούμενη», έγραψε στο X/Twitter ο Μαρκ Γκαλεότι, ειδικός σε θέματα ασφαλείας. «Δεν σημαίνει ότι είναι αυτός που φέρνει το τσάι του Πούτιν και τακτοποιεί τα μολύβια του (εκτός κι αν αυτό θέλει ο Πούτιν), όσο ένα από τα “τσιράκια” του για όλες τις δουλειές».
Αν και οι λεπτομέρειες του ρόλου παραμένουν ασαφείς, οι παρατηρητές της Ρωσίας βλέπουν την κίνηση αυτή ως προαγωγή για τον Ντιούμιν, που τον παίρνει από την περιφέρεια και τον φέρνει στο κέντρο της εξουσίας.
«Πολλά μάτια ήταν στραμμένα στον Αλεξέι Ντιούμιν κατά τη διάρκεια αυτού του τελευταίου ανασχηματισμού. Συχνά γίνεται λόγος για αυτόν ως πιθανό διάδοχο του Πούτιν και η συνάντηση των δύο στις 2 Μαΐου, στο Κρεμλίνο, έδειξε ότι ο Ντιούμιν θα αναλάμβανε κεντρική θέση», δήλωσε στους Times ο Μπεν Νόμπλ της Σχολής Σλαβικών και Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών του University College του Λονδίνου.
«Ο διορισμός του ως προεδρικού βοηθού υπογραμμίζει αυτό ακριβώς, ότι θα μετακινηθεί, κυριολεκτικά, στο κέντρο της εξουσίας, αφήνοντας τη θέση του ως κυβερνήτης της περιφέρειας Τούλα».
Ο Νομπλ δήλωσε ότι, ενώ πολλοί από την «παλιά φρουρά» παρέμειναν σε ανώτερες θέσεις, η προώθηση μιας νεότερης γενιάς ήταν αξιοσημείωτη: όπως ο 37χρονος κυβερνήτης της περιφέρειας Καλίνινγκραντ, Αντόν Αλιχάνοφ, και ο 42χρονος κυβερνήτης του Χαμπάροφσκ, Μιχαήλ Ντεγκτιάρεφ, που εντάχθηκαν στο υπουργικό συμβούλιο.
Οι διορισμοί ακολουθούν την απομάκρυνση του υπουργού Αμυνας, Σεργκέι Σοϊγκού, την Κυριακή, μετά από 12 χρόνια στη θέση αυτή.
Ο Σοϊγκού, εκτός από στενός συνεργάτης και φίλος του Πούτιν, μετακινήθηκε στην πρώην θέση του Πατρούσεφ στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ενώ ο οικονομολόγος Αντρέι Μπελούσοφ, τον αντικατέστησε στο υπουργείο.
«Παρόλο που η αντικατάσταση του Σεργκέι Σοϊγκού από τον Αντρέι Μπελούσοφ εξέπληξε πολλούς, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει πραγματικά ταρακουνήσει τα πράγματα συνολικά. Ανανεώνει προσεκτικά την πολιτική ελίτ με λίγο νεότερο αίμα», είπε ο Νομπλ.
Οπως γράφουν οι Times, σε μία περίοδο που οι ρωσικές αρχές πραγματοποιούν εκστρατεία για την πάταξη της διαφθοράς στο πρώην υπουργείο του Σοϊγκού, οι αναλυτές εκτιμούν ότι ο ανασχηματισμός των ηγετικών στελεχών στον τομέα της άμυνας είναι μια προσπάθεια να βελτιωθεί η οικονομική αποτελεσματικότητα καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία παρατείνεται.
Ενας από αυτούς που συνελήφθησαν, ήταν ο αντιστράτηγος Γιούρι Κουζνέτσοφ –ο οποίος επέβλεπε το προσωπικό του υπουργείου Αμυνας– με την κατηγορία της δωροδοκίας.
Κατά τη διάρκεια ερευνών σε ακίνητα που συνδέονται με τον Κουζνέτσοφ, κατασχέθηκαν μετρητά ύψους 100 εκατομμυρίων ρουβλίων (870.000 λίρες), μαζί με «χρυσά νομίσματα, συλλεκτικά ρολόγια και είδη πολυτελείας», σύμφωνα με την κρατική επιτροπή ερευνών της Ρωσίας. Θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ποινή φυλάκισης έως και 15 ετών.
Τον περασμένο μήνα, είχε συλληφθεί επίσης ο Τιμούρ Ιβάνοφ, αναπληρωτής υπουργός Αμυνας της Ρωσίας, με την κατηγορία της δωροδοκίας μεγάλης κλίμακας.
Στο μεταξύ, τα φιλορωσικά κανάλια στο Telegram ανέφεραν ότι δύο άλλοι αναπληρωτές υπουργοί, ο Ρουσλάν Τσαλίκοφ, ο οποίος επιβλέπει τις πληροφορίες και τις μαζικές επικοινωνίες, και ο Αλεξέι Κριβορούτσκο, υπέβαλαν την παραίτησή τους την περασμένη εβδομάδα.