Σε κάποια αθλήματα επιτρέπεται. Ποιος έχει ξεχάσει -κι ας πέρασαν 26 χρόνια- το «κάτσε κάτω από την μπάρα», που ο Χρήστος Ιακώβου φώναξε στον Πύρρο Δήμα, καθώς εκείνος «σήκωνε» το δεύτερο χρυσό Ολυμπιακό του μετάλλιο;
Σε κάποια άλλα, όπως το τένις, το coaching απαγορεύεται. Ο προπονητής μπορεί να εμψυχώνει τον αθλητή του, με λέξεις όπως «μπράβο», «πάμε», κ.λπ, αλλά όχι και να τον καθοδηγεί στη διάρκεια του αγώνα. Οπως έκανε στη Μελβούρνη ο Απόστολος Τσιτσιπάς, κι όπως κάνει σχεδόν σε όλα τα ματς του γιου του, Στέφανου.
Δεν χρειαζόταν να το επιβεβαιώσει στους αξιωματούχους του αγώνα η ελληνίδα διαιτητής, Εύα Ασδεράκη – Μουρ, η οποία μετέφρασε όσα έλεγε. Φαίνεται και από τη «γλώσσα του σώματος», πότε ένας κόουτς προσπαθεί να δώσει οδηγίες στον παίκτη. Ο Στέφανος «ορκίζεται» πως δεν ακούει τίποτα όταν παίζει -«είναι αδύνατον με τον κόσμο να φωνάζει τόσο δυνατά σε κάθε πόντο, θα πρέπει να έχεις τρομερή ακοή για να ακούσεις τον προπονητή σου»-, όμως έχει παραδεχτεί ότι ο πατέρας του δεν σταματά να μιλά όταν παρακολουθεί τα παιχνίδια του από την εξέδρα.
Δεν διαμαρτύρεται μόνον ο Μεντβέντεφ, που έχει «βεντέτα» με τον έλληνα πρωταθλητή. Ο Ζβέρεφ έχει καταγγείλει ότι χρησιμοποιεί τα toilet breaks για να επικοινωνεί με τον Απόστολο Τσιτσιπά, τον οποίο ο τηλεοπτικός φακός συνέλαβε στο «box» με το κινητό κολλημένο στο αυτί του, όση ώρα ο Στέφανος έλειπε από τον αγωνιστικό χώρο. Μέχρι και ο τηλεσχολιαστής (παλιά δόξα του σπορ), Ματς Βίλαντερ, ενοχλήθηκε και κατηγόρησε τους Τσιτσιπάδες γι’ αυτή τους την αντικανονική πρακτική.
Αν και η ποινή (πρόστιμο 12.000 ευρώ) είναι «αστεία» για έναν αθλητή που στα 23 του έχει βγάλει, ήδη, πάνω από 15 εκατομμύρια, ο Απόστολος θα έπρεπε να έχει αντιληφθεί πως, αν μη τι άλλο, βλάπτει το ίματζ του γιου του, και να έχει κόψει αυτή την κακή συνήθεια. Για τον προπονητή Τσιτσιπά, ίσως να ήταν εύκολο. Αλλά για τον πατέρα Τσιτσιπά, αποδεικνύεται αδύνατο. Κάποτε, ένας δημοσιογράφος τον είχε δει να ανοίγει τρύπες στα παπούτσια του Στέφανου, την ώρα του αγώνα. Τον ρώτησε αν το κάνει ως πατέρας, ή ως προπονητής. Η απάντησή του εξηγεί πολλά: «Ο Στέφανος δεν έχει πολλούς ανθρώπους κοντά του, γι’ αυτό έχω γίνει η σκιά του. Είμαι ο ακόλουθός του, για ό,τι με χρειάζεται. Του λέω, εσύ κάνεις τα πάντα μέσα στο γήπεδο, κι εγώ κάνω τα πάντα έξω από αυτό».
Δεν χωρά αμφιβολία, πως ο 55χρονος Απόστολος έχει κάνει εξαιρετική δουλειά με τον γιο του. Το πιστοποιούν τα τεράστια άλματα στην καριέρα του: από το 2016, που ψηφίστηκε από τους αθλητικούς συντάκτες ως «ταλέντο της χρονιάς», μέχρι σήμερα, που πατάει κορυφές τις οποίες το ελληνικό τένις δεν είχε, καν, ονειρευτεί. Αλλά τώρα, που έφτασε στο σημείο να ανταγωνίζεται την «ελίτ» του σπορ και να κερδίζει ή να χάνει τις μάχες του στις «λεπτομέρειες», πολλοί αναρωτιούνται μήπως χρειάζεται μια καθοδήγηση διαφορετική από αυτή που τόσα χρόνια του προσφέρει ο πατέρας του.
Η οικογενειακή παράδοση παίζει σημαντικό ρόλο στο τένις, γι’ αυτό και πολλοί σπουδαίοι παίκτες είχαν για προπονητή τον πατέρα τους: ο ΜάκΕνρο, ο Κόνορς, ο Μποργκ, ακόμη και ο Μεντβέντεφ. Αυτό, όμως, δεν συνέβαινε για πάντα. Οταν έφταναν σε πολύ υψηλό επίπεδο, η τελειοποίηση του παιχνιδιού τους απαιτούσε τη γνώση ενός ειδικού (γυμναστή, αναλυτή, κ.λπ), ή την εμπειρία ενός παλιού παίκτη, ο οποίος στο παρελθόν είχε λύσει, στην πράξη, το πρόβλημα που τους απασχολούσε. Διότι με τους τενίστες ισχύει ό,τι με τους μαθητές: οι γονείς τους μπορούν «μιά χαρά» να τους διαβάσουν στο Δημοτικό, ή το Γυμνάσιο, αλλά αδυνατούν να υποκαταστήσουν τον καθηγητή στη συνέχεια, όταν τα μαθήματα γίνονται «ζόρικα».
Ο Απόστολος Τσιτσιπάς είχε πάθος με το τένις, από τότε που παρακολουθούσε στην TV τις τιτανομαχίες του ΜάκΕνρο με τον Μποργκ, κι έπειτα προσπαθούσε να τους μιμηθεί, παίζοντας με ξύλινες ρακέτες σε κάτι σαν κορτ. Αυτό το πάθος το σπούδασε, στη Σχολή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, φρόντισε να εμπλουτίσει τις γνώσεις του, στη Γερμανία δίπλα στον Μπόρις Μπέκερ και στην Αυστρία, και δίδαξε το σπορ σε παιδιά, στο Astir Palace. Κάποτε προπόνησε και τη μετέπειτα σύζυγό του, Τζούλια Σαλνίκοβα, που έγραψε τη δική της ιστορία στα γήπεδα της Ρωσίας. Αλλά ποτέ στο παρελθόν δεν είχε στα χέρια του έναν παίκτη που έφτασε στο Νο 3 της παγκόσμιας κατάταξης, όπως ο γιος του.
Οι (λιγοστές) αδυναμίες του Στέφανου είναι συγκεκριμένες και γνωστές. Του λείπει, κυρίως, η ικανότητα να προβλέπει τις επόμενες κινήσεις των αντιπάλων του, ώστε να προσαρμόζει το παιχνίδι του αναλόγως. Αυτό, δηλαδή, που ο πατέρας του προσπαθεί να του πει με το απαγορευμένο coaching. Αραγε, θα μπορούσε να του το διδάξει κάποια άλλη προσωπικότητα του τένις, ως μέλος του τεχνικού τιμ που τον υποστηρίζει;
Πιθανότατα, δεν θα το μάθουμε ποτέ. Ο Στέφανος θα συνεχίσει να δουλεύει αποκλειστικά με τον πατέρα του, γιατί στο μυαλό του κανένας δεν είναι καλύτερος από εκείνον: προπονητής, μέντορας, ακόμη και… κυματοθραύστης, πάνω στον οποίο εκτονώνεται. Και ο Απόστολος δεν θα προσλάβει κάποιον συνεργάτη επειδή θέλει, η τεράστια επιτυχία του γιου του να παραμείνει καθαρά οικογενειακή υπόθεση. Οπως ήταν μέχρι σήμερα.
Κανείς δεν θα χωρέσει ανάμεσά τους, γιατί πατέρας και γιος είναι… το ίδιο πρόσωπο. Εκείνο το τηλεοπτικό πλάνο από το Τόκιο, που έδειχνε τον Απόστολο να φορά την αντι-Covid μάσκα με τη μορφή του Στέφανου αποτυπωμένη πάνω της, ήταν η εικόνα των «χιλίων λέξεων».