Καθώς ξεπεράσαμε τις 50 ημέρες πολέμου στην Ουκρανία και ετοιμάζεται η συνέχισή του –στο Ντομπάς απ’ όσα λέγονται–, μια ματιά στον πόλεμο κατασκοπείας/αντικατασκοπείας ο οποίος διεξάγεται στο παρασκήνιο, ένθεν κακείθεν, όχι μόνο δεν βλάπτει, αλλά είναι και πολύ διαφωτιστική.
Αυτά που βλέπει όλος ο κόσμος είναι τα συμβαίνοντα τώρα, οι απελάσεις ρώσων διπλωματών από δυτικές χώρες με τη μομφή ότι διενεργούσαν κατασκοπεία – και τα ανάλογα ρωσικά αντίποινα. Δεν είναι και λίγοι οι Ρώσοι που εστάλησαν «πακέτο» πίσω στη Μόσχα, είναι τετρακόσια άτομα και βάλε. Τα ίδια, βέβαια, έκαναν και οι Ρώσοι, απελαύνοντας και αυτοί με τη σειρά τους Δυτικούς διπλωμάτες. Είναι ένα παιχνίδι μάλλον βαρετό και προβλέψιμο, ωστόσο «πανάρχαιο»: η πεπατημένη.
Να, υφαίνεις έναν ιστό με πολύ κόπο και μπόλικο χρήμα, με ιώβειο υπομονή, φτιάχνεις το δίκτυό σου, και μετά συμβαίνει κάτι που αναιρεί όλο το οικοδόμημα, έτσι φτου και από την αρχή – οι συντάκτες της Corriere della Sera Αντρέα Μαρινέλι και Γκουίντο Ολίμπιο παρουσίασαν τη ματαιότητα του επαγγέλματος «κατάσκοπος» σε ένα κείμενο απολογισμού των πεπραγμένων των μυστικών υπηρεσιών προ του πολέμου, με την έναρξή του και κατά τη διάρκειά του.
Κατασκοπεία… προπολεμική
Η CIA δεν έδρασε μόνο σε επίπεδο εκπαίδευσης των Ουκρανών από το 2014 και δώθε, όταν εκδιώχθηκε από το Κίεβο ο φιλορώσος πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς (με εξουσιαστική θητεία στο Ντονέτσκ σημειωτέον, του οποίου υπήρξε κυβερνήτης). Η πασίγνωστη μυστική υπηρεσία των ΗΠΑ έχοντας συγκεντρώσει πληροφορίες για τα ρωσικά σχέδια περί Ουκρανίας έσπευσε να τα δημοσιοποιήσει πριν από την ημέρα της εισβολής. Το ιταλικό δίδυμο φρονεί ότι κίνητρο της CIA ήταν η αποτροπή της εισβολής, ωστόσο αναφέρει ότι υπάρχουν εκτιμήσεις πως η τακτική της αφορούσε και την επίδειξη δύναμης.
Κατόπιν τη σκυτάλη έλαβε η αμερικανική διπλωματία: προειδοποίησε το Πεκίνο για όσα επρόκειτο να γίνουν, βολιδοσκόπησε προθέσεις, έβγαλε συμπεράσματα. Οι ιταλοί δημοσιογράφοι έγραψαν ότι οι ίδιοι οι Αμερικανοί ισχυρίζονται πως ζήτησαν συνεργασία με σκοπό την αποτροπή της σύγκρουσης (την κινεζική απάντηση τη γνωρίζουμε πια, φάνηκε και από την ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ). Και όταν ξέσπασε ο πόλεμος, οι ΗΠΑ υπαινίχθηκαν ότι η Κίνα ζήτησε από τη Ρωσία να αναβάλει την επίθεση έως ότου ολοκληρωθούν οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες.
Κατάσταση Νο2, η πολεμική
Οι Μαρινέλι και Ολίμπιο είναι βέβαιοι ότι μόλις οι Ρώσοι πάτησαν πόδι στην Ουκρανία οι αμερικανοί κατάσκοποι, η CIA μαζί με την DIA, τη μυστική υπηρεσία του Πενταγώνου, «πέρασαν στην κατάσταση Νο2». Τι έκαναν; Αρχισαν να παρακολουθούν εντατικά τους εισβολείς, εξασφαλίζοντας στους Ουκρανούς όλες τις απαραίτητες για τη δράση τους πληροφορίες: πού και πόσοι ήταν οι Ρώσοι, σε ποια κατάσταση, τι είδους προβλήματα αντιμετώπιζαν, κ.λπ. Η πλήρης συνεργασία των Αμερικανών με τους Ουκρανούς έγινε για να διορθωθεί ένα αρχικό σφάλμα εκτίμησης, ότι οι Ουκρανοί θα κατέρρεαν με την πρώτη σφαίρα. Η έμπρακτη αμερικανική αναθεώρηση εκφράστηκε με τη βοήθεια που προσέφεραν μέσω ηλεκτρονικών συσκευών και δορυφόρων, στην οποία συμμετείχαν και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ αλλά και η Σουηδία.
Υπάρχει, εξυπακούεται, και ένα πραγματικά μυστικό στοιχείο, σχολίασαν οι Ιταλοί. Το οποίο δεν θα μάθουμε. «Ισως οργάνωσαν αποστολές πίσω από τις γραμμές, με πράκτορες και παραστρατιωτικούς εφοδιασμένους με διαβατήρια τρίτων χωρών. Δολιοφθορές ή εξοντώσεις προσώπων μπορούν να αποδοθούν σε ντόπιους ή σε αντιφρονούντες – κάποια περιστατικά στη Λευκορωσία, λόγου χάρη».
Ποιος είναι εδώ μέσα ο Ιούδας;
Στην άλλη πλευρά τώρα. Οι Ρώσοι ήλπιζαν να απαλλαγούν από τον Ζελένσκι χάρη στον δούρειο ίππο των φιλορώσων στρατηγών, αλλά τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά και ο Πούτιν διέταξε τις γνωστές εκκαθαρίσεις στη δική του μυστική υπηρεσία, την FSB. Γενικώς εκεί τα νερά είναι πιο σκοτεινά. Δεν είναι εύκολο να κατανοήσουμε τον μηχανισμό των βουλήσεων του Κρεμλίνου. Πολλά, πάρα πολλά δημοσιεύτηκαν αυτόν τον πολεμικό μήνα για τη δήθεν απομόνωση του ηγέτη, για την υποτιθέμενη ασθένειά του, για τα στρατηγικά του οράματα, κ.ά. Κάποιες από αυτές τις ειδήσεις μπορεί να έχουν βάση αληθείας, άλλες βγαίνουν στον αφρό σκοπίμως, με σκοπό να προκαλέσουν σύγχυση, να δημιουργήσουν αμφιβολίες, να κάνουν προπαγάνδα, να ενσπείρουν μεταξύ των ρώσων «γερακιών» τον ιό της καχυποψίας. «Ποιος είναι ο Ιούδας εδώ μέσα;»…
Οι Ιταλοί έκλεισαν τον πρακτορικό απολογισμό τους γράφοντας ότι αυτά τα έχουμε ξαναδεί, πότε με τον Σαντάμ Χουσέιν και πότε με τον Μουαμάρ Καντάφι, μερικές φορές και με τον Κιμ Γιόνγκ-Ουν, ωστόσο είναι υποθέσεις και σενάρια, όχι πράγματα χειροπιαστά και αξιόπιστα.