Ο Βίκτορ Ορμπαν απαίτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μην θέσει στη σύνοδο κορυφής της επόμενης εβδομάδας το θέμα της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία.
Ο ούγγρος πρωθυπουργός, που διατηρεί στενές σχέσεις με τη Μόσχα παρά τις ευρωπαϊκές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, επιμένει τις τελευταίες εβδομάδες ότι η Ουκρανία «δεν είναι έτοιμη» για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Η θέση του είναι διαμετρικά αντίθετη με αυτήν της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία εισηγήθηκε την περασμένη εβδομάδα να δοθεί πράσινο φως στο Κίεβο υπό την προϋπόθεση πως θα εκπληρωθούν κάποιοι τελευταίοι όροι.
Όμως, η λήψη απόφασης απαιτεί ομοφωνία των ηγετών των χωρών μελών της ΕΕ.
Ο ούγγρος πρωθυπουργός πρόβαλε την απαίτηση αυτή σε επιστολή του προς τον Σαρλ Μισέλ, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Είπε επίσης πως δεν πρέπει να ληφθεί απόφαση στη σύνοδο για το σχέδιο προϋπολογισμού που συμπεριλαμβάνει τη χορήγηση 50 δισ. ευρώ στην Ουκρανία ως οικονομική στήριξη.
«Σας προτρέπω με σεβασμό να μην καλέσετε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να λάβει αποφάσεις για τα ζητήματα αυτά τον Δεκέμβριο, καθώς η προφανής έλλειψη συναίνεσης αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε αποτυχία», διεμήνυσε ο Ορμπαν. «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να αποφύγει αυτό το αντιπαραγωγικό σενάριο για χάρη της ενότητας, του πιο σημαντικού μας πόρου».
Εκπρόσωπος του Μισέλ απέφυγε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο για την επιστολή.
Αλλοι ηγέτες ευρωπαϊκών χωρών έχουν καταστήσει σαφές πως αντιθέτως θέλουν να εξεταστούν η ενταξιακή προοπτική της Ουκρανίας και το ζήτημα του προϋπολογισμού και της υποστήριξης στο Κίεβο στη σύνοδο της ερχόμενης Πέμπτης και Παρασκευής (14ης και 15ης Δεκεμβρίου) στις Βρυξέλλες.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες που τάσσονται σθεναρά υπέρ του Κιέβου εκφράζουν την ανησυχία ότι ασυμφωνία στη σύνοδο για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και την οικονομική βοήθεια θα αποτελούσε βαρύ πλήγμα για την Ουκρανία εν μέσω του πολέμου και θα έδινε ώθηση στη Μόσχα.
Αν ο Ορμπαν παραμείνει αμετακίνητος στη θέση του, οι ίδιες πηγές εκτίμησαν πως θα απαιτηθεί νέα, έκτακτη σύνοδος στις αρχές του 2024.
Ο Μισέλ επισκέφθηκε τη Βουδαπέστη την περασμένη εβδομάδα, αλλά δεν υπήρξε καμιά ένδειξη πως μπόρεσε να μεταπείσει τον Ορμπαν.
Ευρωπαίος διπλωμάτης είπε χαρακτηριστικά ότι ο Μισέλ «έφυγε με άδεια χέρια». Αξιωματούχος της ΕΕ προεξόφλησε πως είναι «πολύ δύσκολη» η επίτευξη ομοφωνίας για την Ουκρανία στη σύνοδο κορυφής.
«Μην δώσετε χρήματα στην Βουδαπέστη»
Κάτι που ερμηνεύθηκε γενικά ως προσπάθεια να πειστεί η Βουδαπέστη να αλλάξει στάση, ήταν το ότι η Κομισιόν ανήγγειλε πως θα αποδεσμεύσει κεφάλαια προοριζόμενα για την Ουγγαρία που είχε παγώσει εξαιτίας ανησυχιών για το κράτος του δικαίου στη χώρα αυτή, συμπεριλαμβανομένων ανησυχιών για διαφθορά.
Ομως αυτή η πρόθεση της Κομισιόν προκάλεσε αντιδράσεις.
Ο Ντάνιελ Φρόιντ, γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων και επικριτής της κυβέρνησης Ορμπαν, ζήτησε από την ΕΕ την Δευτέρα, να μην δώσει τα χρήματα στην Ουγγαρία.
«Η κυβέρνηση Ορμπαν δεν προχώρησε στις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις. Δεν πρέπει να λάβουν χρήματα. Αν η Κομισιόν αποφασίσει να τους τα δώσει, θα είναι μόνο για να καλοπιάσει τον Ορμπαν, ο οποίος απείλησε με βέτο», είπε ο γερμανός πολιτικός.
Για να λάβει τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, η Βουδαπέστη πρέπει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, όπως έχει ζητήσει η Επιτροπή, στους τομείς της Δικαιοσύνης, της διαφάνας και της μάχης κατά κατά της διαφθοράς.
Εδώ και μήνες, Βρυξέλλες και Ουγγαρία βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για τις νομοθετικές μεταρρυθμίσεις.
Η Κομισιόν δήλωσε ότι πολλές από τις αλλαγές στον δικαστικό τομέα έχουν γίνει. Και την προηγούμενη εβδομάδα, ανακοίνωσε ότι την επόμενη εβδομάδα, μπορεί να απελευθερώσει 500 εκατ. ευρώ και άλλα 10 δισ. τα επόμενα χρόνια.
Ομως, έξι ουγγρικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, σε κοινή τους έκθεση τον Νοέμβριο, ανακοίνωσαν ότι «το μεταρρυθμιστικό πακέτο στον τομέα της Δικαιοσύνης, που υιοθετήθηκε τον Μάιο, παραμένει σοβαρά ελλιπές».
Ο Φρόιντ πρόσθεσε ότι αν η ΕΕ αποδεσμεύσει τα κεφάλαια για την Ουγγαρία, θα δημιουργήσει επικίνδυνο προηγούμενο. «Αν ο Ορμπαν πετύχει άλλοι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά του και θα καταχραστούν τη δυνατότητα για βέτο. Αυτό θα αποδυναμώσει σημαντικά την ΕΕ στο μέλλον».
Μολδαβία, Γεωργία και Βοσνία στην ατζέντα
Αντιπρόσωποι των 27 ξεκίνησαν την οριστικοποίηση του κειμένου των συμπερασμάτων της συνόδου, στην οποία αναμένεται επίσης να εξεταστούν οι ενταξιακές προοπτικές της Μολδαβίας, της Γεωργίας και της Βοσνίας. Το κείμενο που θα προκύψει, επισημαίνουν διπλωμάτες, υπόκειται σε αλλαγές.
Προσχέδιο με ημερομηνία 4 Δεκεμβρίου, που είδε την Δευτέρα το Reuters, ανέφερε: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει να αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Μολδαβία και την Ουκρανία».
Για την Γεωργία, το κείμενο ανέφερε πως θα εξασφαλίσει καθεστώς χώρας υποψήφιας προς ένταξη αφού τεθούν σε εφαρμογή προαπαιτούμενα.
Για την Βοσνία, ότι η ΕΕ είναι «έτοιμη να αρχίσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις (…) μόλις διαπιστωθεί ο απαραίτητος βαθμός συμμόρφωσης προς τα ενταξιακά κριτήρια».