Ενας καλλιτέχνης που δεν χρησιμοποιεί τη σκηνή ως απροσπέλαστο βάθρο, αλλά σαν βήμα για να μιλήσει και φυσικά να τραγουδήσει για όσα τον έχουν πονέσει και σημαδεύσει. Αυτός ήταν πάντα ο Νικ Κέιβ. Και αν κρίνουμε από το τόσο ενθουσιώδες κείμενο της αρθρογράφου του Guardian Σούζαν Μουρ για τις πρόσφατες εμφανίσεις του, αυτή τη φορά ο 61χρονος μουσικός πήγε τον όρο «συναυλία» πολλά βήματα πιο πέρα.
Στο πλαίσιο της περιοδείας του με τίτλο «Conversations», ο Κέιβ κάνει ακριβώς αυτό: συνομιλεί ανοιχτά με το πιστό κοινό του. Τραγουδά, απαντά σε ερωτήσεις, ανοίγεται για τον ανείπωτο πόνο που ένιωσε όταν έφυγε ο γιος του από τη ζωή. Μία ψυχοθεραπευτική διαδικασία, ικανή να καθηλώσει τον θεατή και να θυμάται αυτήν την εμπειρία για πολύ καιρό, ακόμη κι αν δεν τραβήξει ούτε ένα βίντεο με το smartphone του κατά τη διάρκειά της.
«Μπαίνεις με τη θέλησή σου σε περιπέτειες οικειότητας, όπου όλα μπορούν να συμβούν: με αυτά τα λόγια διαφημίζονται οι εμφανίσεις του Κέιβ. Οσο τον περιμένουμε να βγει επί σκηνής, ποιος θα μπορούσε να αντισταθεί σε μία τέτοια πρόκληση; “Μπορείτε να με ρωτήσετε τα πάντα” υπόσχεται ο ίδιος μέσω του επίσημου site του. “Δεν θα υπάρχει κανένας μεσάζοντας. Θα είμαστε εσείς και εγώ. Για να δούμε τι θα γίνει” συνεχίζει να υπόσχεται ιντερεντικά ο Κέιβ» μάς πληροφορεί η βρετανίδα δημοσιογράφος.
Οι εμφανίσεις αυτές είναι αποτέλεσμα της προσωπικής διαδρομής και δουλειάς που έκανε ο Κέιβ με τον εαυτό του, μετά τον τραγικό χαμό του γιου του. Ο Αρθουρ Κέιβ, έφυγε από τη ζωή τον Ιούλιο του 2015, μετά από πτώση από γκρεμό ύψους 18 μέτρων στο Ανατολικό Σάσσεξ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο πόνος φυσικά δεν έχει φύγει, ούτε και πρόκειται να φύγει ποτέ. Εχει όμως μετουσιωθεί σε ποίηση, στίχους, τραγούδια, διαλογισμούς πάνω στο μυστήριο της απώλειας και σε μία πιο εξωστρεφή ανάγκη του καλλιτέχνη, να τα μοιραστεί όλα αυτά με το κοινό του.
Κάποια στιγμή, ο ίδιος είχε γράψει ότι «τα social media υποβιβάζουν την πραγματική μας ανάγκη για σύνδεση». Εδώ λοιπόν, όπως εξηγεί το βρετανικό δημοσίευμα, με αυτή την εμπνευσμένη περιοδεία, ο αυστραλός περφόρμερ προσπαθεί να κάνει ακριβώς αυτό, να εμβαθύνει στην επικοινωνία.
Ο άνθρωπος που έγραψε μέσα από τις πιο ρομαντικές μπαλάντες για τη δύναμη που έχει ο έρωτας να (σε) σκοτώσει, εκείνος που χάρισε στο παγκόσμιο ρεπερτόριο μερικά από τα πιο ευαίσθητα ερωτικά τραγούδια και ταυτόχρονα έβγαλε στο φως τις πιο άβολες ρωγμές και αυτοκαταστροφικές πτυχές του δικού του χαρακτήρα, επιστρέφει λοιπόν ζητώντας «διάλογο» από τους φαν που τον ακολουθούν πιστά όλα αυτά τα χρόνια. Οχι μέσω Instagram, αλλά σε πραγματικό χρόνο, κατά τη διάρκεια μίας συναυλίας.
«Δεν έχω ξαναδεί ποτέ κάτι τέτοιο στη ζωή μου» δηλώνει η δημοσιογράφος με έκδηλο ενθουσιασμό. Και συνεχίζει: «Ο Κέιβ είναι σατανικά αστείος. Αυτό που κάνει, είναι κάτι ανάμεσα σε stand-up comedy, συνεδρία διαχείρισης της θλίψης, και φυσικά, καθαρόαιμη performance. Μας λέει ότι έχει ανάγκη να μας κοιτάζει στα μάτια, να νιώθει την ενέργεια να διαχέεται».
Θίγει πολλά και αμφιλεγόμενα ζητήματα. Οπως το πόσο βλάπτει ο αθεϊσμός όταν θέλεις να γράψεις τραγούδια: «Δεν έχει σημασία αν ο Θεός υπάρχει ή όχι. Εμείς πρέπει να του απευθυνόμαστε λες και υπάρχει». Ο Κέιβ λέει σε έναν νεαρό που του εξομολογείται ότι νιώθει χάλια, πως θα του περάσει, πως θα έρθει κάποια μέρα που θα αισθανθεί καλύτερα. Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από πολλά θέματα, όμως το κοινό δείχνει πρωτοφανή διακριτικότητα και κανείς δεν ρωτά για τον Αρθουρ που πέθανε σε ηλικία 15 ετών.
Ο Κέιβ αποφασίζει να ανοίξει ο ίδιος τη συζήτηση. Μιλάει για το τι είναι η θλίψη και τι κάνει στον άνθρωπο. Οσες ώρες κι αν έχεις περάσεις σε ομαδική ψυχοθεραπεία, αν δεις τον τρόπο που μιλά ο Κέιβ για το τραύμα, πόσο κατάματα το κοιτάζει, για όσα μας διαλύουν και για όσα μας επανασυναρμολογούν.
Λέει τι ακριβώς χρειάζονται όσοι πενθούν: συμπόνοια. Να μην γίνεις ένα με το πένθος του άλλου, να μην το κάνεις δικό σου πρόβλημα, αλλά να βρίσκεσαι κάπου εκεί γύρω όταν σε έχει ανάγκη. Σταθερός, αποτελεσματικός, ακόμη κι αν είσαι κάπου στο φόντο και φτιάχνεις τσάι στον φίλο σου που υποφέρει φρικτά. Αποκαλύπτει ότι μιλάει πολύ με τον γιο του, ανοίγει κουβέντες μαζί του, νιώθει διαρκώς την παρουσία του.
Μοιράζεται επίσης και κάτι πολύ ιδιαίτερο, που έχει να κάνει με τον Λέοναρντ Κοέν, έναν καλλιτέχνη που ο Κέιβ δεν είχε την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά, αλλά που όταν πέθανε ο Αρθουρ, δέχτηκε ένα πολύ συγκινητικό e-mail από τον ίδιο. «Ο Κοέν γνώριζε πολύ καλά πώς είναι να χάνεις κάποιον που έχεις αγαπήσει με όλη σου τη δύναμη. Το γράμμα που έγραψε στη μούσα του, Μαριάν Ιλέν όταν εκείνη πέθαινε, είναι από τα πιο συγκινητικά πράγματα που έχω διαβάσει. Δεν είχα την τύχη να τον γνωρίσω και ξαφνικά μου έστειλε κάτι πολύ δικό του και πολύ συγκινητικό για να με στηρίξει για τον θάνατο του γιου μου».
Και κάπως έτσι, ο Κέιβ κοιτάζει τον πόνο, τον εαυτό του και το κοινό του κατάματα και λέει μόνο αλήθειες.