Μέσα σε λίγα 24ωρα, ο Αλέξης Τσίπρας, δίχως να μεταλλαχθεί ή να δείξει προς τα έξω ότι άλλαξε η βασική του πολιτική σκόπευση, πέρασε από τη ρητορική της συναίνεσης και της κοινής στάσης στα βασικά εθνικά θέματα, στη λογική του μοναχικού δρόμου.
Η ομιλία του στο κλείσιμο της ψηφοφορίας του προϋπολογισμού δείχνει πως πήρε ένα μάθημα από την πρόσφατη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών η οποία δεν ευοδώθηκε. Ως εκ τούτου, δείχνει να κατανόησε ότι ο δρόμος της συναίνεσης με τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, σε αυτή τη συγκυρία, είναι φραγμένος και κλειστός επομένως δεν μπορεί να περιμένει τη βοήθεια των άλλων κομμάτων για να περάσει τον κάβο του Ασφαλιστικού ή να βρει λύσεις για το προσφυγικό ζήτημα.
Καμία σκέψη για οικουμενική
Από το βήμα της Βουλής, ο κ. Τσίπρας απέρριψε για άλλη μια φορά κάθε σκέψη για συγκρότηση οικουμενικής κυβέρνησης, επομένως από εδώ και πέρα θα πρέπει να πορευτεί στο δύσκολο δρόμο των μεταρρυθμίσεων με τις οικείες δυνάμεις (ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ). Τα δεδομένα πλέον είναι ξεκάθαρα: η Νέα Δημοκρατία, λόγω και των εσωκομματικών διαδικασιών της που βρίσκονται σε εξέλιξη, πολύ δύσκολα θα στηρίξει τις κυβερνητικές επιλογές. Το ΠΑΣΟΚ έχει αποδυθεί σε έναν σκληρό αντιπολιτευτικό αγώνα, ενώ η Ενωση Κεντρώων που μέχρι πρόσφατα φάνταζε ως ένα δυνητικό ανάχωμα για την κυβέρνηση, ολοένα και περισσότερο απομακρύνεται από το Μαξίμου. Ο Βασίλης Λεβέντης δείχνει να το εννοεί όταν κάνει λόγο για στήριξη στην έννοια της συναίνεσης μόνο μέσω της συγκρότησης μιας οικουμενικής κυβέρνησης. Κάτι βεβαίως που ο Αλέξης Τσίπρας δεν πρόκειται να το δεχθεί.
Ειδικά σε αυτές τις θεωρίες, ο κ. Τσίπρας έκανε λόγο για «παράκεντρα που χάνουν το έδαφος κάτω από τα πόδια τους και αναζητούν σανίδα σωτηρίας σε οικουμενικές κυβερνήσεις».
Μόνος, αλλά δίχως ενοχές
Μόνος, λοιπόν, αλλά όχι ενοχοποιημένος θα προσπαθήσει να βαδίσει το επόμενο διάστημα ο Αλέξης Τσίπρας. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι θα αφήσει εκτός του κάδρου τα αντιπολιτευόμενα κόμματα. Αντιθέτως, και από την ομιλία του στη Βουλή κατέστη φανερό πως θέλει να στείλει μήνυμα στην κοινωνία ότι τη στιγμή που χρειάζονται λύσεις για σημαντικά ζητήματα με ευρύτερη συναίνεση, τα κόμματα της αντιπολίτευσης αποφασίζουν να κοιτάξουν το μικροκομματικό τους συμφέρον. Κι αν το Ασφαλιστικό είναι ζήτημα που θα μπορούσε να προκαλέσει πολιτικές διαφορές, το προσφυγικό έχει γίνει πλέον εθνικό ζήτημα. Οπως αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Τα Νέα, δεν είναι τυχαίο ότι ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε να ξεκινήσει με αυτό το θέμα την ομιλία του για τον προϋπολογισμό και να μιλήσει για τα σενάρια που φέρνουν την Ελλάδα να αποχωρεί από τη Συνθήκη του Σένγκεν.
Μπορεί η κυβέρνηση, διά του επικεφαλής της, να λέει πως δεν επιθυμεί την ψήφο της αντιπολίτευσης, ωστόσο έχει αποφασίσει να δείξει προς τα έξω από ότι η… απέναντι πλευρά δεν είναι διατεθειμένη να βάλει νερό στο κρασί της προς χάριν του εθνικού συμφέροντος.
Αναμένει έτσι να λάβει τη θετική διάθεση των πολιτών και περιμένει ότι θα εκτιμηθεί η στάση της έναντι των σοβαρών προβλημάτων που κλήθηκε να διαχειριστεί.
Από την άλλη, όμως, το Μαξίμου αρχίζει πάλι να βλέπει «δάκτυλο» των δανειστών στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας. Το τελευταίο δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt, προκάλεσε την έντονη αντίδραση –και με επίσημο τρόπο, μάλιστα- της ελληνικής κυβέρνησης δείχνοντας έτσι πως έχει πλέον πολεμική διάθεση που παραπέμπει στις προ καλοκαιριού συνθήκες μεταξύ Αθήνας-Βρυξελλών-Βερολίνου.
Μαύρα σύννεφα
Είναι προφανές πως αρχίζουν να μαζεύονται «μαύρα σύννεφα» και πάλι πάνω από τις σχέσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές, εξαιτίας της δυσφορίας που υπάρχει στο Μέγαρο Μαξίμου για τις ακραίες απαιτήσεις της τρόικας, ιδίως στο Ασφαλιστικό, αλλά και τις αμφισβητήσεις για την πολιτική της ικανότητα να σταθεροποιήσει τη χώρα, που τροφοδοτούν γερμανικά δημοσιεύματα.
Ολοι αναμένουν πλέον τη αποψινή συνέντευξη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην ΕΡΤ (στις 21.45), ο οποίος αναμένεται να ξεκαθαρίσει τη θέση και τις επιδιώξεις της κυβέρνησης, αλλά και να στείλει μηνύματα προς διάφορες κατευθύνσεις. Κυρίως δε, να αποσαφηνίσει τι ακριβώς εννοούσε με την προειδοποίηση που διατύπωσε το βράδυ του Σαββάτου, κλείνοντας τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό, ότι «να χρειαστεί θα ξανασυγκρουστούμε».
Η αποστροφή αυτή ερμηνεύτηκε ως μήνυμα στους δανειστές, με τους οποίους η κυβέρνηση είναι έντονα δυσαρεστημένη, καθώς θεωρούν ότι επιμένουν σε ακραίες απαιτήσεις, ειδικά για τις μειώσεις των συντάξεων. Οι σχέσεις των δύο πλευρών έτσι κι αλλιώς φαίνεται να έχουν διαταραχθεί εσχάτως παρά την πρόοδο στην υλοποίηση του προγράμματος και την ανοχή που επιδεικνύει η τρόικα στο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του νέου Ασφαλιστικού.
Η κυβέρνηση αρχίζει να φοβάται ότι η τρόικα θα επιμένει διαρκώς στην πιο ακραία εκδοχή για την υλοποίηση των συμφωνηθέντων το καλοκαίρι και αυτό δεν αφορά μόνο στο ασφαλιστικό, αλλά και σε άλλα θέματα, όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, το αγροτικό, τα φορολογικά.
Μάλιστα μετά το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt, η οποία έγραψε, επικαλούμενη πηγές από την ευρωπαϊκή διαπραγματευτική ομάδα, ότι η πρώτη
αξιολόγηση δεν αποκλείεται να παραταθεί μέχρι και τις αρχές του επόμενου καλοκαιριού, άρα κα καθυστερήσει κι άλλο η συζήτηση για το χρέος, και ότι η Ελλάδα είναι «πρακτικά ακυβέρνητη», ο εκνευρισμός για τη στάση των δανειστών, αλλά και ο προβληματισμός για τις πραγματικές επιδιώξεις ακραίων Γερμανικών κύκλων, φούντωσαν.
Η οργίλη ανακοίνωση με την οποία απάντησε στο δημοσίευμα το Μέγαρο Μαξίμου είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στην κυβέρνηση, η ηγεσία της οποίας θεωρεί ότι σκόπιμα καλλιεργείται η αίσθηση της αποτυχίας του προγράμματος και μία εικόνα πολιτικής αστάθειας με διπλό στόχο: αφενός να επιβληθούν, μέσα σε ένα κλίμα γενικής αμφισβήτησης της ελληνικής προσπάθειας, τα πιο ακραία μέτρα και αφετέρου να επανακάμψουν τα περίφημα σενάρια περί «αριστερής παρένθεσης», ήτοι να προκύψει από το παράθυρο το σενάριο της οικουμενικής κυβέρνησης.
Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί και η σύγχυση που προκαλεί η συζήτηση για το μέλλον και την παρουσία στο ελληνικό πρόγραμμα του ΔΝΤ. Η Αθήνα θα ήθελε να επιτευχθεί μια λύση εξόδου του Ταμείου, το οποίο είναι συχνά εκείνος ο παράγοντας που ζητά τα πιο επαχθή μέτρα, αλλά ταυτόχρονα γνωρίζει ότι είναι και αυτό που ταυτίζεται περισσότερο από κάθε άλλο δανειστή, με το ελληνικό αίτημα για ελάφρυνση του χρέους. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Αθήνα συζητά και πιέζει τους ευρωπαίους για μία καθαρή ευρωπαϊκή λύση στο ελληνικό πρόγραμμα.