Η ταλαιπωρία εκατομμυρίων γυναικών ανά τον κόσμο όσον αφορά στο ζήτημα του δικαιώματος στις αμβλώσεις, απλώνεται πλέον σε τέσσερις ηπείρους. Οι ΗΠΑ ήταν η τελευταία χρονικά –και πιο απίθανη, πολιτισμικά– χώρα που ακύρωσε το δικαίωμα σε ομοσπονδιακό επίπεδο, με την πρωτοφανή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της μέσα στο 2022.
Η έκτρωση παραμένει ένα ιδεολογικά διχαστικό θέμα, αλλά η συνταγματική απαγόρευση του δικαιώματος σε αυτήν είναι πρωτίστως ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς μετατρέπει τις γυναίκες σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας, που δεν έχουν τον έλεγχο του σώματός τους. Στις ΗΠΑ, ελλείψει διακομματικής συναίνεσης ώστε το δικαίωμα να θεσμοθετηθεί συνταγματικά, ο λόγος ανήκει στην ανώτατη βαθμίδα της δικαιοσύνης.
Για να αποφευχθεί ένας αντίστοιχος κίνδυνος της (επίσης προεδρευόμενης δημοκρατίας) Γαλλίας, ο πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε ότι η χώρα του θα γίνει η πρώτη στον κόσμο που θα κατοχυρώνει το δικαίωμα στην έκτρωση στο σύνταγμά της. Σε ομιλία του στο Παρίσι, όπου απότισε φόρο τιμής στη Γκιζέλ Χαλιμί, μια δικηγόρο, φεμινίστρια και ακτιβίστρια που πέθανε το 2020, ο πρόεδρος είπε ότι θα επιδιώξει η συνταγματική τροποποίηση να εφαρμοστεί «μέσα σε λίγους μήνες».
Το γαλλικό κοινοβούλιο έχει φέρει για συζήτηση σχέδιο νόμου ενός βουλευτή, που έχει σχεδιαστεί για να αποτρέψει την αμφισβήτηση των δικαιωμάτων στις αμβλώσεις στη χώρα, όπως συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες όταν το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την ιστορική απόφαση «Roe v Wade», μετά από 49 χρόνια.
Το νομοσχέδιο για την εισαγωγή του δικαιώματος στην άμβλωση στο γαλλικό Σύνταγμα έχει ευρεία υποστήριξη και έχει εγκριθεί ήδη, τόσο από την Εθνοσυνέλευση όσο και από τη Γερουσία, αλλά θα έπρεπε, ωστόσο, να τεθεί σε δημοψήφισμα, αν δεν είχε και την υποστήριξη του προέδρου Μακρόν, σύμφωνα με ρεπορτάζ των λονδρέζικων Times.
Αυτό φαίνεται πλέον απίθανο, καθώς ο πρόεδρος έχει την εξουσία να αποτρέψει ένα τέτοιο δημοψήφισμα, οργανώνοντας ένα ειδικό συνέδριο και των δύο οίκων του κοινοβουλίου, με στόχο την τροποποίηση του Συντάγματος. Τα τρία πέμπτα των βουλευτών πρέπει να ψηφίσουν υπέρ του μέτρου, ώστε αυτό να ενσωματωθεί στο γαλλικό Σύνταγμα.
Επαινώντας τη μάχη της Χαλίμι για τα δικαιώματα στην άμβλωση στη Γαλλία, ο Μακρόν είπε: «Θέλω η δύναμη του μηνύματός [της] να μας βοηθήσει να αλλάξουμε το Σύνταγμά μας, προκειμένου να χαράξουμε σε αυτό την ελευθερία των γυναικών να προσφεύγουν στην οικειοθελή διακοπή της κύησης, για να διασφαλίσουμε ότι τίποτα δεν θα μπορεί να εμποδίσει ή να αναιρέσει αυτό, που θα γίνει με αυτόν τον τρόπο μη αναστρέψιμο».
Η Γαλλία, η οποία νομιμοποίησε τις αμβλώσεις το 1975, επιτρέπει τον τερματισμό της εγκυμοσύνης έως και 14 εβδομάδων, σε σύγκριση με τις 24 εβδομάδες που επιτρέπει το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι φεμινίστριες χαιρέτησαν τη δέσμευση του Μακρόν, αν και ορισμένες αποδοκίμασαν την επιλογή των λέξεων του, εν μέσω της συζήτησης στα δύο σώματα του κοινοβουλίου, σχετικά με τους ακριβείς όρους της συνταγματικής αλλαγής.
Η έκδοση του νομοσχεδίου που εγκρίθηκε από την Εθνοσυνέλευση, λέει ότι ο νόμος πρέπει να «εγγυάται την αποτελεσματικότητα και την ισότιμη πρόσβαση στο δικαίωμα εκούσιας διακοπής της εγκυμοσύνης». Η Γερουσία το υποβάθμισε ελαφρώς, για να εγκρίνει μια εκδοχή που λέει ότι «ο νόμος καθορίζει τις συνθήκες υπό τις οποίες ασκείται η ελευθερία των γυναικών να τερματίσουν την κύηση τους».
Τα δύο σώματα της γαλλικής Βουλής θα επιχειρήσουν τώρα να βρουν κοινό έδαφος συμφωνίας για την τελική εκδοχή του κειμένου. Οι φεμινίστριες προτιμούν το κείμενο της Εθνοσυνέλευσης, αλλά τα σχόλια του Μακρόν υποδηλώνουν ότι ίσως είναι υπέρ του κειμένου της Γερουσίας.