O Εμανουέλ Μακρόν έκανε το καθήκον του απέναντι στην Ιστορία, απέναντι σε μια από τις μεγαλύτερες ντροπές της μεταπολεμικής Γαλλίας. Χαρακτήρισε «ασυγχώρητο έγκλημα» το απίστευτο μακελειό κρατικής βίας της 17ης Οκτωβρίου 1961, όταν η γαλλική αστυνομία αιματοκύλισε στο Παρίσι μια διαδήλωση Αλγερινών που ζητούσαν την ανεξαρτησία της χώρας τους από τη μητροπολιτική Γαλλία. Τα δεκάδες πτώματα τότε, οι αστυνομικοί τα είχαν ρίξει στον Σηκουάνα…
Το αν θα το έκανε αυτό ο Μακρόν δεν ήταν βέβαιο. Είχε ανακοινωθεί μεν ότι θα παρίστατο στις εκδηλώσεις μνήμης σε μια όχθη του Σηκουάνα —και το έκανε, έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Γαλλίας που στάθηκε με ενοχή απέναντι στη σφαγή. Ομως θα έβγαιναν από τα χείλη του οι σωστές λέξεις;
Αυτό διερωτήθηκε το Σάββατο στο πρωτοσέλιδό της η Liberation. «Μια σφαγή, μια άρνηση» έγραψε η εφημερίδα και σχολιάζοντας την παρουσία του Μακρόν σημείωσε: «Εξήντα χρόνια μετά το αιματοκύλισμα, ο Εμανουέλ Μακρόν θα γίνει ο πρώτος πρόεδρος της Γαλλίας που θα συμμετάσχει στις τελετές μνήμης αυτό το Σαββατοκύριακο. Θα αναγνωρίσει όμως επιτέλους ότι επρόκειτο για ένα έγκλημα του κράτους;».
Στις 17 Οκτωβρίου 1961, κατόπιν εντολής του τότε αρχηγού της αστυνομίας Μορίς Παπόν, οι αστυνομικοί επιτέθηκαν σε μια διαδήλωση 25.000 ανθρώπων που έφτασαν από την παραγκούπολη της Ναντέρ, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (FLN) της Αλγερίας.
Το ότι η πορεία κατεστάλη «βίαια» είναι μάλλον ευφημισμός. Περίπου 12.000 Αλγερινοί συνελήφθησαν, πολλοί τραυματίστηκαν και δεκάδες σκοτώθηκαν και ρίχτηκαν στον Σηκουάνα, πολλές οικογένειες δεν έμαθαν ποτέ τι απέγιναν οι δικοί τους εκείνη τη νύχτα. Αυτόν τον απολογισμό τον ανέφερε, τον επισημοποίησε, το γραφείο του Μακρόν σε ανακοίνωσή του το Σάββατο.
Τόσα χρόνια, τόσες δεκαετίες, για το επίσημο γαλλικό κράτος αυτή η νύχτα της 17ης Οκτωβρίου 1961 παρέμενε ένα ταμπού: ελάχιστοι μιλούσαν γι’ αυτή, ενώ το δηλητήριο των πανταχού παρόντων αρνητών ότι συνέβησαν αυτά που συνέβησαν λειτουργούσε ως ένα είδος χρήσιμης εθνικής ομίχλης. Ομως ο Μακρόν προσέφερε καθαρότητα, διέλυσε τα σύννεφα.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας παρέστη σε τελετή στη μνήμη των θυμάτων στη γέφυρα Μπεζόν, στα δυτικά του Παρισιού, απ’ όπου είχαν ξεκινήσει την πορεία κάποιοι διαδηλωτές. Σε εκείνο το σημείο ανασύρθηκαν πολλά πτώματα από τον Σηκουάνα.
Ο Μακρόν «παραδέχτηκε ότι τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν εκείνη τη νύχτα υπό τις εντολές του Μορίς Παπόν είναι ασυγχώρητα για τη Δημοκρατία», ανέφερε το Ελιζέ.
Για πολλά χρόνια οι γαλλικές αρχές αρνούνταν και αποσιωπούσαν τη σφαγή. Η πρώτη τελετή στη μνήμη των θυμάτων οργανώθηκε 40 χρόνια μετά, το 2001, από τον δήμο του Παρισιού, επί δημαρχίας Μπερτράν Ντελανοέ. Ο ακριβής αριθμός των θυμάτων δεν έχει εξακριβωθεί μέχρι σήμερα, ορισμένοι ιστορικοί όμως κάνουν λόγο για περισσότερους από 200. Η γαλλική προεδρία είπε ότι τα γεγονότα πια έχουν επιβεβαιωθεί από την ιστορική έρευνα. Και σημείωσε ότι είναι καθήκον της Γαλλίας να κοιτάξει με διαύγεια την Ιστορία της και να αναγνωρίσει τις ευθύνες της για όσα έχουν γίνει. Το χρωστάει στα θύματα του Πολέμου της Αλγερίας, όσους υπέφεραν και από τις δύο πλευρές, αλλά το οφείλει κυρίως στη νέα γενιά, η οποία πρέπει να πάψει να είναι φυλακισμένη σε διαμάχες του παρελθόντος και να χτίσει ένα μέλλον για όλους.