Πόσο αξίζει μια μέρα από τη ζωή του Κριστιάνο Ρονάλντο; Δύσκολο να το πεις με ακρίβεια. Οπως προκύπτει από το νέο τσουνάμι αποκαλύψεων των Football Leaks, ούτε η Εφορία δεν το γνωρίζει. Αλλά υπάρχουν στοιχεία και αριθμοί που μας δίνουν μια γενική ιδέα: ο καλύτερα αμειβόμενος αθλητής του Κόσμου βγάζει όσα λεφτά θέλει, όποτε θέλει. Είναι μια μηχανή που τυπώνει χρήμα.
Μπορεί να κερδίσει 1,9 εκατ. δολάρια σε έξι ώρες και 45 λεπτά. Δουλεύοντας τρεισήμισι ώρες πριν από το φαγητό, κι άλλες τρεις και 15′ μετά. Απλώς ποζάροντας μπροστά στην κάμερα – πράγμα που στα γήπεδα κάνει εντελώς δωρεάν, για το κέφι του. Ετσι έβγαλε αυτό το ποσό (46.913 δολάρια το λεπτό), πρωταγωνιστώντας σε ένα διαφημιστικό σποτάκι της Toyota το 2013.
Το σχετικό συμβόλαιο -ένα από τα εκατομμύρια έγγραφα που βγήκαν στο φως- έδινε στην αυτοκινητοβιομηχανία το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει την εικόνα του «CR7», επί 13 μήνες, για την προώθηση της φίρμας της στη Μέση Ανατολή, την Αλγερία, το Μαρόκο και το Αφγανιστάν. Την ίδια χρονική περίοδο ο πορτογάλος άσος εισέπραξε άλλα δυο εκατομμύρια δολάρια, από τη Χόντα, για να τη διαφημίσει στην Κίνα. Αυτά τα κέρδισε λίγο πιο ξεκούραστα: σε έξι ώρες ακριβώς.
Μετά την επέκταση της συνεργασίας του με τη Ρεάλ Μαδρίτης, έως το 2021, οι ετήσιες αποδοχές του Ρονάλντο ανέρχονται σε 23,4 εκατ. ευρώ. Αλλά, αυτή η ασύλληπτη για τον κοινό νου αμοιβή των 450.000 ευρώ την εβδομάδα αντιστοιχεί μόλις στο 1/3 των εισοδημάτων του. Διότι, περισσότερο από σταρ των γηπέδων, είναι το απόλυτο «εργαλείο» marketing. Σύμφωνα με το Forbes, από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016 ο Ρονάλντο προώθησε -μέσω των λογαριασμών του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης- συνολικά 225 μάρκες, ενώ «έτρεχαν» 17 προσωπικά χορηγικά συμβόλαια.
Τα ντοκουμέντα που βγήκαν στη φόρα, αποκαλύπτουν τον «κρυμμένο θησαυρό» αυτής της ντίβας του ποδοσφαίρου αλλά και του life-style. Ο αμερικανικός γίγαντας των τροφίμων Herbalife του κατέβαλε πάνω από 16 εκατ. δολάρια σε μια πενταετία. Η πορτογαλική τράπεζα Banco Espirito Santo (η οποία το 2014 έσπασε στα δυο και άλλαξε επωνυμία), 2,25 εκατ. ευρώ για τρία χρόνια. Η αεροπορική εταιρεία Emirates, 1,1 εκατ. ευρώ (μαζί με 15 εισιτήρια πρώτης θέσης για όπου επιθυμεί). Για μια ολιγόλεπτη τηλεοπτική του εμφάνιση στη Ρώμη εισέπραξε 300.000 ευρώ.
Αυτά είναι τα… «ψιλά», αν συγκριθούν με άλλες συμφωνίες που έχει υπογράψει. Η πιο αποδοτική, είναι αυτή με τη Nike. Εγγραφα που διέρρευσαν από τα Football Leakes συνθέτουν μια αξιοπρόσεκτη ιστορία: Από τον Σεπτέμβριο του 2010 έως τον Αύγουστο του 2011, η πολυεθνική αθλητικών ειδών είχε έσοδα 51 εκατ. ευρώ από τη διάθεση παπουτσιών ποδοσφαίρου με τη στάμπα «CR7». Η εταιρεία κατέβαλε στον Ρονάλντο το 5% επί των πωλήσεων (2,55 εκατ. ευρώ), συν 1,6 εκατ. ευρώ που ήταν η πάγια ετήσια αμοιβή του για τα δικαιώματα εμπορικής εκμετάλλευσης της εικόνας του, συν ένα μπόνους 250.000 ευρώ για τις επιδόσεις του στα γήπεδα. Η σούμα μας δίνει 4,4 εκατ. ευρώ. Μόνο από μια χορηγία, και για ένα χρόνο.
Πολλές οι εταιρείες, πολλές οι συμφωνίες, πολλά τα λεφτά. Κι εδώ μπαίνει το πρόβλημα: για κάθε ευρώ (πάνω από τα 15 εκατομμύρια) που κερδίζει κάθε χρόνο από την εκμετάλλευση της εικόνας του, τα 40 σεντς οφείλει να τα αποδώσει στη Ρεάλ
Στο συμβόλαιό του με τη Nike υπάρχει και ένας όρος που εξηγεί, εν πολλοίς, την απαίτησή του να αγωνίζεται σε όλα τα παιχνίδια. Ακόμη κι όταν είναι τραυματίας, ντεφορμέ ή κουρασμένος. Σύμφωνα με αυτόν, η εταιρεία διατηρεί το δικαίωμα να μειώνει την αμοιβή του στο μισό, εφόσον εκείνος δεν είναι σε θέση να παίξει για χρονικό διάστημα άνω των 90 ημερών ή εμφανίζεται σε λιγότερα από 30 ματς της ομάδας του μέσα στη σεζόν. Να, γιατί ο Ρονάλντο αγωνίστηκε… κουτσός στο Μουντιάλ του 2014, και γιατί δεν θέλει να χάνει ούτε λεπτό από τα παιχνίδια της Ρεάλ ή της εθνικής ομάδας της Πορτογαλίας. Δεν φταίει (μόνον) η ματαιοδοξία του, που στα οκτώ τελευταία χρόνια έχει λείψει από μόλις 32 αγώνες της «Βασίλισσας».
Ενα άλλο συμβόλαιό του που ήρθε στο φως, είναι αυτό με τη δανέζικη εταιρεία ανδρικών εσωρούχων JBS. Η φωτογράφιση για τη διαφημιστική της καμπάνια κράτησε λιγότερο από δυο ώρες. Για τον κόπο του, ο Κριστιάνο πήρε 500.000 ευρώ και το 13% των εσόδων από κάθε σλιπάκι που πωλείται με την ετικέτα «CR7».
Πολλές οι εταιρείες, πολλές οι συμφωνίες, πολλά τα λεφτά. Κι εδώ μπαίνει το πρόβλημα: για κάθε ευρώ (πάνω από τα 15 εκατομμύρια) που κερδίζει κάθε χρόνο από την εκμετάλλευση της εικόνας του, τα 40 σεντς οφείλει να τα αποδώσει στη Ρεάλ. Σε αντάλλαγμα, ο σύλλογος τού προσφέρει ένα fix ποσό – γύρω στα 4 εκατ. ευρώ ετησίως. Επειτα έρχεται η Εφορία, η οποία απαιτεί τα μισά από τα υπόλοιπα 60 σεντς, όπως και από το σύνολο των εισοδημάτων του. Μ@λ@κί@ δεν είναι, να πληρώνει τόσα… κερατιάτικα, όταν υπάρχουν φοροτεχνικοί – «αρτίστες» που μπορούν να κρύψουν ελέφαντα σε πορτ-μπαγκάζ;
Τους φόρους επί των αποδοχών του από τη Ρεάλ δεν μπορεί να τους αποφύγει. Οι νόμοι είναι ξεκάθαροι, η ροή του χρήματος φανερή, και οι φορολογικές Αρχές -εκεί- δεν αστειεύονται. Θυμηθείτε τι έπαθε κάποτε ο Σάμουελ Ετό και, προσφάτως, ο Μέσι. Για τα υπόλοιπα έσοδα όμως, αυτά που ένας ποδοσφαιριστής κερδίζει από το όνομά του, το πρόσωπο και την υπογραφή του, οι «αετοί» που τον συμβουλεύουν είχαν επινοήσει το «τέλειο» φορολογικό έγκλημα. Τέλειο, μέχρι να… βρωμίσει στα Football Leaks.
Το μοντέλο ήταν -μέσες άκρες- το εξής: Ο παίκτης παραχωρεί τα δικαιώματα της εικόνας του σε μια εταιρεία που συστήνεται ή λειτουργεί για λογαριασμό του. «Κανονική» εταιρεία (επειδή με αυτή συναλλάσσονται πολυεθνικές και σύλλογοι που χρειάζονται επίσημα παραστατικά, προκειμένου να δικαιολογούν τις εκταμιεύσεις τους), αλλά με έδρα σε χώρα που προσφέρει χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές. Στην περίπτωση του Ρονάλντο -και των υπόλοιπων πελατών του περίφημου ατζέντη Ζόρζε Μέντες- ήταν η Ιρλανδία.
Εκεί γίνεται το επίσημο νταραβέρι. Οι χορηγοί, οι διαφημιζόμενοι ή η Panini -για τα άλμπουμ με τα «χαρτάκια» της- καταβάλλουν τα συμφωνηθέντα ποσά, η εταιρεία δικαιωμάτων αποδίδει στους συλλόγους τα ποσοστά τους (για τον Ρονάλντο, το 40% στη Ρεάλ), και οι σύλλογοι πληρώνουν στην εταιρεία το πάγιο αντίτιμο που προβλέπουν τα συμβόλαια των ποδοσφαιριστών τους. Γι’ αυτά τα έσοδα, η συγκεκριμένη εταιρεία φορολογήθηκε με 12,5%. Αυτό λέει ο νόμος στην Ιρλανδία.
Μέχρι εδώ, όλα καλά. Η κομπίνα κρύβεται στη συνέχεια. Η εταιρεία δεν καταβάλλει στον παίκτη μόνον τα χρήματα με τα οποία -υποτίθεται ότι- αγόρασε τα δικαιώματα εμπορικής εκμετάλλευσης της εικόνας του, αλλά το σύνολο των εσόδων από τη διάθεσή τους, αφού προηγουμένως κρατήσει μια μικρή προμήθεια γι’ αυτή την «εξυπηρέτηση». Φυσικά, τα λεφτά ταξιδεύουν εκεί που δεν τα φτάνει το χέρι της Εφορίας: σε έναν καμουφλαρισμένο τραπεζικό λογαριασμό που ανήκει (δήθεν) σε off-shore επιχείρηση, ή απευθείας σε τράπεζα κάποιου φορολογικού παραδείσου.
Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων του, το οφείλει στην πρωτοφανή του απήχηση στον κόσμο. Δεν πληρώνεται με αυτά τα αστρονομικά ποσά μόνον επειδή κλωτσάει την μπάλα καλά, αλλά -κυρίως- επειδή τον ακολουθούν εκατομμύρια άνθρωποι στα social media
Με αυτό το κόλπο, ο ποδοσφαιριστής πληρώνει τον δέοντα φόρο (50% και πάνω, αναλόγως με τη χώρα στην οποία φορολογείται) μόνο για το μικρό ποσό που αντιστοιχεί στην εικονική πώληση των δικαιωμάτων του. Για τα πραγματικά του έσοδα καταβάλλει -στη χειρότερη γι’ αυτόν περίπτωση- το 1/4 των χρημάτων που προβλέπει ο νόμος.
Στην περίπτωση του Ρονάλντο, δεν μιλάμε μόνο για το ετήσιο πάγιο των 11 εκατ. ευρώ που εισπράττει σήμερα από τη Nike, για τα 1,9 εκατ. ευρώ από την Armani και για όλα όσα κερδίζει από τις χορηγικές και διαφημιστικές συμφωνίες του, αλλά και για ένα μέρος των αποδοχών του από τη Ρεάλ. Αφορά τα ποσοστά του από τις πωλήσεις των ανά τον Κόσμο μπουτίκ της, τα οποία δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητα. Το 40% από τις 1,6 εκατ. φανέλες που διαθέτει κάθε χρόνο, γράφουν στην πλάτη τ’ όνομά του.
Ο Ρονάλντο είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της show-biz. Αν θελήσει μερικά εκατομμύρια επιπλέον, μπορεί να βγει από το σπίτι του για λίγες ώρες, να πει δυο λόγια στην κάμερα και να τα αποκτήσει. Τόσο απλά. Πριν αποχωρήσει από τα γήπεδα, θα έχει βγάλει αρκετά ώστε να ζήσουν βασιλικά μέχρι και τα τρισέγγονά του. Γιατί να κλέψει την Εφορία;
Η απληστία είναι η μόνη λογική εξήγηση. Σε συνδυασμό με αυτή την αλαζονική πεποίθηση που δέρνει όλες τις διασημότητες -όπως η αφεντιά του- ότι δεν ανήκουν σε τούτον τον κόσμο και δεν οφείλουν να υπόκεινται στους νόμους του. Αυτή η έπαρση, που στον Ρονάλντο ξεχειλίζει, μπορεί να τον βάλει σε μεγάλες περιπέτειες.
Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων του, το οφείλει στην πρωτοφανή του απήχηση στον κόσμο. Δεν πληρώνεται με αυτά τα αστρονομικά ποσά μόνον επειδή κλωτσάει την μπάλα καλά, αλλά -κυρίως- επειδή τον ακολουθούν εκατομμύρια άνθρωποι στα social media: 117 στο facebook, περίπου 48 στο twitter και 82 στο instagram. Ακόμη, όμως, και αν δεν πληγεί ανεπανόρθωτα η δημόσια εικόνα του, μπορεί να μουντζουρωθεί το ποινικό του μητρώο. Οπως δήλωσε χθες (Τρίτη) στον ραδιοφωνικό σταθμό Cadena Ser ο γενικός γραμματέας του ισπανικού υπουργείου Οικονομικών, Χοσέ Μαρία Μολινέδο, η Εφορία έχει αρχίσει να το ψάχνει. Αν οι αποκαλύψεις περί φοροδιαφυγής επιβεβαιωθούν, μια πολυετής ποινή φυλάκισης μπορεί να τον προσγειώσει ανώμαλα στον κόσμο των «κοινών θνητών».