Μια διπλή εικόνα καταγράφεται ως προς την αντιμετώπιση του καρκίνου σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα κρούσματα μπορεί να αυξάνονται συνεχώς, αλλά τα καλύτερα μέτρα πρόληψης είναι σε θέση να καθυστερήσουν την εξάπλωση και να σώσουν εκατοντάδες χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό προκύπτει από διεθνή ανάλυση και δημοσιεύεται σήμερα στην γαλλική Le Monde, λόγω της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου.
Και πάλι, όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας διαπιστώνει ότι υπάρχουν συστημικά προβλήματα που όχι μόνο συντηρούν, αλλά και μεγεθύνουν το πρόβλημα, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι τα κρούσματα καρκίνου θα αυξηθούν κατά 81% ως το 2040 στις χώρες με μικρό ή μεσαίο εισόδημα και αυτό εξαιτίας των ανεπαρκών πόρων που επενδύονται στην πρόληψη, αλλά και του ανεπαρκούς εξοπλισμού. Παγκοσμίως η αύξηση θα φτάσει το 60%, εκτιμά έκθεση του Οργανισμού.
Ηδη το 2018 καταγράφηκαν σε όλο τον κόσμο 18,1 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνου, ενώ οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι το 2040 θα μετράμε 29 με 37 εκατομμύρια! Το 2018 οι θάνατοι από καρκίνο ήταν περίπου 9,6 εκατομμύρια.
Με άλλα λόγια, όπως σημειώνει ο Monde, ένας στους πέντε ανθρώπους πρόκειται να εμφανίσει κάποια μορφή καρκίνου πριν από τα 75 έτη. Στη μεγάλη πλειονότητα των χωρών του κόσμου (για την ακρίβεια 134 από τις 183), ο καρκίνος είναι η πρώτη ή η δεύτερη αιτία πρόωρου θανάτου για άτομα 30 με 69 ετών.
Η έκθεση του οργανισμού καταδεικνύει ότι η επιστημονική έρευνα βοήθησε στη μείωση των αριθμών των θανάτων από καρκίνο, κάτι που όμως παρατηρείται κυρίως στις πλούσιες χώρες.
Βασικός υπεύθυνος είναι το κάπνισμα, με το οποίο σχετίζεται σχεδόν ένα στα τέσσερα νέα κρούσματα – και δεν είναι μόνο τα κρούσματα καρκίνου των πνευμόνων, αλλά και καρδιαγγειακών και αναπνευστικών προβλημάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα.
Η πλειονότητα των νέων διαγνώσεων αφορά, λοιπόν, καρκίνο των πνευμόνων και του μαστού, ενώ ακολουθεί ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του στομάχου. Σε όλες τις περιπτώσεις, σημειώνει έρευνα γαλλικού ινστιτούτου, τα περιστατικά δεν εμφανίζονται κατά κύριο λόγο στις αναπτυγμένες χώρες, αλλά και σε αναπτυσσόμενες.
Μπροστά σε αυτή την ανισότητα, που στην πράξη μεταφέρει και στη δημόσια υγεία το χάσμα πλουσίων και φτωχών, ο ΠΟΥ συστήνει σειρά παρεμβάσεων για την πρόληψη νέων περιστατικών καρκίνου. Μεταξύ τους είναι η καταπολέμηση του καπνίσματος (που είναι υπεύθυνο για το 25% των θανάτων από καρκίνο), ο εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Β για την πρόληψη του καρκίνου του ήπατος και ο εμβολιασμός κατά του ιού HPV για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Πολλά μπορεί να κάνει και ο καθένας από εμάς, όπως η διατήρηση του σωματικού βάρους (η παχυσαρκία συμβάλλει στην αύξηση των κρουσμάτων πολλών τύπων καρκίνου και άλλων παθήσεων όπως ο διαβήτης), η άσκηση, ο περιορισμός στην κατανάλωση κόκκινου κρέατος και αλκοόλ. Αλλος ένας «κρυφός» παράγοντας, τη σημασία του οποίου δεν είχαμε εκτιμήσει καλά, είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος (αέρας και υπόγεια ύδατα) που δεν κάνει διακρίσεις και απειλεί όλο και περισσότερο τις μη αναπτυγμένες χώρες.