Ο ηθοποιός Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ως «Υπηρέτης του Λαού»

Η αλήθεια είναι ότι κάτω από άλλες συνθήκες λίγοι θα νοιαζόντουσαν για μια ουκρανική σειρά εφτά ετών παλιά, έστω και αν τα τελευταία χρόνια το Netflix και το ERTflix έχουν αλλάξει τα πράγματα στην τηλεθέαση. Ωστόσο η κωμική σειρά «Ο Υπηρέτης του Λαού» του 2015, που άρχισε να προβάλλεται την Καθαρά Δευτέρα από τον ΑΝΤ1, με πρωταγωνιστή και σεναριογράφο τον Βολόντιμιρ Ζελένσκι, αποκαλύπτει πολλά για τις πεποιθήσεις του ουκρανού προέδρου.

Σε μια εποχή που ο Ζελένσκι αγωνίζεται να σώσει τη χώρα του από την καταστροφή, και σε αντίθεση με τα κλιπ που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο από την ουκρανική εκδοχή του «Strictly Come Dancing», αυτή η σειρά δεν είναι απλά ένα ενθύμιο από την προηγούμενη καριέρα του Ζελένσκι σαν κωμικού ηθοποιού αλλά ένα σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο. Σε τελική ανάλυση, το στόρι του για την ξαφνική άνοδο ενός μη πολιτικού στην προεδρία χρησίμευσε ως ένα είδος σχεδίου για τη δική του επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία το 2019, με το κόμμα «Υπηρέτης του Λαού», που πήρε το όνομά του ακριβώς από τη σειρά.

Στο μέλλον όταν όλος ο κόσμος θα μιλάει για τον Ζελένσκι  –και είναι σίγουρο ότι θα το κάνει, όπως ήδη γίνεται –οι άνθρωποι θα προσπαθούν να τραβήξουν μια γραμμή ανάμεσα στην απίστευτα γενναία πολιτική προσωπικότητα, που ενέπνευσε την παγκόσμια ελπίδα μπροστά σε μια αδιανόητη καταστροφή, και αυτό που ήταν κάποτε: ένας κωμικός ο οποίος συμμετείχε σε έναν τηλεοπτικό διαγωνισμό χορού με σταρ. Η σειρά «Υπηρέτης του Λαού» είναι ακριβώς αυτή η γραμμή, γράφει στον Guardian ο Στιούαρτ Χέριτετζ.

Εξάλλου, «η καλύτερη υποστήριξη, που μπορεί να προσφέρει η παγκόσμια τηλεοπτική βιομηχανία στην Ουκρανία, σε αυτή τη δραματική στιγμή, είναι να μοιραστεί αυτή την ιστορία με τον υπόλοιπο κόσμο» αναφέρει ο ΑΝΤ1 σε ανακοίνωσή του. Να σημειωθεί ότι εκτός από το ελληνικό κανάλι, και άλλοι μεγάλοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς έχουν, ήδη, αποκτήσει τα δικαιώματα και προβάλλουν τη σειρά, μεταξύ των οποίων τα Channel 4 στο Ηνωμένο Βασίλειο, MBC στη Μέση Ανατολή, και PRO TV στη Ρουμανία. Μάλιστα, σύμφωνα με δήλωση της εταιρείας διανομής Eccho Rights τα έσοδα από τις πωλήσεις της σειράς θα διατεθούν στον Ουκρανικό Ερυθρό Σταυρό και σε άλλες οργανώσεις της Ουκρανίας.

Η προβολή της είναι ουσιαστική αυτή τη στιγμή, καθώς προσφέρει έναν τρόπο καλύτερης κατανόησης της πολιτικής προέλευσης και των πεποιθήσεων του ανθρώπου, που τώρα υπερασπίζεται ηρωικά το έθνος του από την τυραννία, αλλά και έναν τρόπο να δούμε την Ουκρανία σε ένα άλλο πλαίσιο από αυτή την καταστροφική σύγκρουση, γράφει στους Financial Times ο Νταν Αϊναβ.

Επίσης είναι μια πολύ αστεία σειρά. Και δεν χρειάζεται την γενναιοδωρία των κριτικών που είναι πιθανή, εξαιτίας του πολέμου και των τραγικών στιγμών που ζει η χώρα. Ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι υποδύεται  τον Βασίλι Πέτροβιτς Χολομπόροντκο, έναν ταπεινό καθηγητή ιστορίας, εξοργισμένο με την τραγική κατάσταση, που επικρατεί στη χώρα του. Ενας μαθητής του τον τραβάει βίντεο τη στιγμή, που ασκεί έντονη κριτική στην κυβέρνηση και το ανεβάζει στο YouTube, όπου γίνεται viral. Ολοι οι πολίτες ταυτίζονται με το ξέσπασμα του Βασίλι και αρχίζουν να συγκεντρώνουν χρήματα για την προεκλογική εκστρατεία του, ώστε να γίνει Πρόεδρος. Και προς έκπληξη όλων εκλέγεται.

Ως αουτσάιντερ χωρίς ομάδα, δεν ξέρει καν ότι κέρδισε τις εκλογές μέχρι τη στιγμή, που μια επιτροπή διακόπτει την πρωινή του ρουτίνα πριν από τη δουλειά -κυρίως ενοχλώντας τη μητέρα του για να του σιδερώσει ένα πουκάμισο- για να τον παρασύρει στη νέα του ζωή.

Ο «Υπηρέτης του Λαού» ακολουθεί τον Βασίλι, που είναι πλέον αρχηγός κράτους, και προβάλλει τον τρόπο που διαχειρίζεται τις προσδοκίες, όχι μόνο ενός έθνους, αλλά και εκείνες της οικογένειας και των φίλων του.

Ο Βασίλι δεν θέλει να αλλάξει τίποτα από τη ζωή του. Θέλει να μείνει ο ίδιος, να μείνει στο διαμέρισμά του με τους γονείς του, να δανείζεται χρήματα από τους φίλους του στο τέλος του μήνα, και να πηγαίνει στη δουλειά με το ποδήλατο. Το μόνο πρόβλημα είναι πως πλέον είναι ο πιο ισχυρός άντρας της χώρας…

Τα πρώτα επεισόδια ακολουθούν τη δύσκολη μετάβαση του Βασίλι από το να είναι κάποιος που λέει την αλήθεια στην εξουσία, στην εξουσία. Και ως πολιτική σάτιρα, θυμίζει αρκετά το σουρεαλιστικό αριστούργημα των αδελφών Μαρξ «Σούπα Πάπιας» («Duck Soup» 1933). Οι σκηνές στις οποίες ο Βασίλι παρουσιάζεται στην εκτεταμένη συνοδεία του -από έναν «αρχιτέκτονα ηλιοθεραπείας»… έως έναν υπεύθυνο για την αύξηση της αυτοεκτίμησης σε μια υπηρεσία αφιερωμένη στη συρρίκνωση των κυβερνητικών υπηρεσιών- είναι ιδιαίτερα καυστικές. Περιστασιακά, ωστόσο, υπάρχουν ακόμα πιο εντυπωσιακές αιχμές: ένας κασκαντέρ, λέει, θα ήταν χρήσιμος για «ποτά με τον Λουκασένκο» ενώ υπάρχουν και μερικές χαζομάρες σε βάρος του Πούτιν.

Ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι αποδεικνύεται έμπειρος κωμικός ερμηνευτής, αλλά υπάρχουν στιγμές, που είναι δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ του χαρακτήρα και της αξιοσημείωτης ιστορίας του ίδιου του ηθοποιού. Παρακολουθώντας την εναρκτήρια ομιλία του Βασίλι, στην οποία δεν υπόσχεται τίποτα άλλο παρά να προσπαθήσει να κάνει τη χώρα του περήφανη γι’ αυτόν, δεν μπορεί παρά να θυμηθεί κανείς τις καθημερινές πατριωτικές ομιλίες του ουκρανού προέδρου. Ενώ ένα σχόλιο για το πώς «όλη η χώρα έπεσε στους ώμους του Βασίλι» φαίνεται τώρα να προεξοφλεί τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του πραγματικού προέδρου να υποστηρίξει τη δημοκρατία στην Ανατολική Ευρώπη.

Είναι φανερό ότι με αυτή τη σειρά ο Ζελένσκι απολάμβανε ξεκάθαρα την γελοιοποίηση ενός δυσλειτουργικού πολιτικού συστήματος. Ωστόσο ο «Υπηρέτης του Λαού», γράφει ο Νταν Αϊναβ στους FT,  δείχνει μια βαθιά στοργή για την Ουκρανία και το πνεύμα, τη θέρμη και τις ιδιοτροπίες του λαού της. Είναι μια σειρά που σε κάνει να γελάς και ταυτόχρονα σου ραγίζει την καρδιά.