Το Ινστιτούτο Serum στην Ινδία είναι η μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής εμβολίων στον κόσμο. Προς το παρόν, παράγει τo εμβόλιo της Οξφόρδης/AstraZeneca, αλλά έχει υπογράψει συμβόλαια με τρεις ακόμα εταιρείες που ετοιμάζουν τα δικά τους σκευάσματα: Novavax, Codagenix και SpyBiotech.
Ο 40χρονος Αντάρ Πουναουάλα, διευθύνων σύμβουλος του ινστιτούτου, εξηγεί πως ήταν έτοιμοι για την παραγωγή πολύ πριν την πανδημία. «Παράγουμε 1,5 δισ. δόσεις εμβολίων τον χρόνο, για 170 χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Ναι, μπορεί να μην είχαμε φανταστεί ότι ο πλανήτης θα βασιζόταν πάνω μας αλλά κανένας άλλος δεν έχει την ικανότητα και τις υποδομές να αυξήσει τόσο την παραγωγή του», εξηγεί στον Guardian.
Το ινστιτούτο αποφάσισε από τον Μάρτιο του 2020 ότι θα «αφοσιωθεί» στην Covid-19. «Πήραμε μεγάλο ρίσκο γιατί κανένας τότε δεν ήξερε αν βρεθεί εμβόλιο. Από τα 800 εκατ. δολάρια που χρειαζόμασταν, βάλαμε εμείς τα 270 εκατ. και τα υπόλοιπα τα πήραμε από το Ιδρυμα Γκέιτς και διάφορες χώρες. Βάλαμε 1.100 άτομα να δουλεύουν αποκλειστικά για αυτό και αναβάλλαμε για δύο με τρία χρόνια την παραγωγή νέων προϊόντων», είπε στο βρετανικό Μέσο.
Στη συνέχεια, απέκτησαν τον απαραίτητο εξοπλισμό, ανανέωσαν τις εγκαταστάσεις τους και πήραν τις απαραίτητες άδειες σε χρόνο-ρεκόρ. Τον Αύγουστο, το ινστιτούτο ξεκίνησε να παράγει και να αποθηκεύει το εμβόλιο, το οποίο, όπως σωστά είχαν προβλέψει οι υπεύθυνοι, θα λάμβανε άδεια από τις ρυθμιστικές αρχές, τον Δεκέμβριο. Οι πρώτες δόσεις έφυγαν από την Ινδία τον Ιανουάριο και από τότε, έχουν σταλεί 30 εκατομμύρια.
Αυτό το διάστημα, η παραγωγή φτάνει τα 70 εκατ. δόσεις τον μήνα. Μέχρι το τέλος του Μαρτίου, όταν θα λειτουργεί και μία τρίτη παραγωγική μονάδα για την Covid, θα φτάσουν τα 100 εκατ. δόσεις και μέχρι τέλος του χρόνου, αναμένεται να αυξηθεί και άλλο.
Το ινστιτούτο δίνει εμβόλια και στο πρόγραμμα Covax, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που έχει αποστολή να προμηθεύσει τις φτωχότερες χώρες και στόχο τα δύο δισ. δόσεις μέχρι το τέλος του χρόνου. Ο Πουναουάλα όμως, πιστεύει ότι πιο ρεαλιστικός στόχος είναι οι 18 μήνες.
Οσον αφορά τα εμβόλια για τις μεταλλάξεις, είναι καθησυχαστικός. Αν χρειαστούν καινούργια εμβόλια, λέει, οι υποδομές είναι έτοιμες και δεν θα υπάρξει καθυστέρηση στην παραγωγή. «Καλλιεργούμε τον ιό σε ζωντανά κύτταρα και θα χρειαστεί απλά να αλλάξουμε τον ιό που μολύνει αυτά τα κύτταρα. Θα χρειαστούμε δύο με τρεις μήνες για να ξεκινήσουμε την παραγωγή του νέου εμβολίου», εξηγεί.
Ο ίδιος τονίζει ότι έχει εντυπωσιαστεί από τη διεθνή συνεργασία ανάμεσα στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα κατά την ανάπτυξη των εμβολίων. Αυτό όμως, που τον απογοήτευσε ήταν ο μη εναρμονισμός των ρυθμιστικών αρχών παγκοσμίως, που καθυστέρησε για αρκετούς μήνες την παράδοση των εμβολίων. «Τους τελευταίους επτά μήνες, εγώ εργάζομαι ακατάπαυστα για να παράγω εμβόλια. Οι αρχές σε ΗΠΑ, Βρετανία και Ευρώπη τι κάνουν; Πόσο δύσκολο ήταν να βρεθούν όλοι μαζί και να συνεργαστούν με τον ΠΟΥ και να συμφωνήσουν ότι αν ένα εμβόλιο εγκριθεί στις παραγωγές χώρες, μπορεί να σταλεί για χρήση παντού στον πλανήτη;», αναρωτιέται.
«Αντί αυτού, έχουμε ένα παζλ διαφορετικών εγκρίσεων και καθυστερήσεων και έχω 70 εκατομμύρια δόσεις που δεν μπορώ να στείλω γιατί δεν έχουν εγκριθεί. Οι οποίες λήγουν τον Απρίλιο», προσθέτει.
Ενα άλλο πρόβλημα δημιουργήθηκε από τις υπερβολικά αισιόδοξες υποσχέσεις των κατασκευαστών στις κυβερνήσεις. Το ινστιτούτο της Ινδίας έκανε το αντίθετο, όπως λέει. Υποσχέθηκε 50 εκατ. δόσεις από την πρώτη ημέρα, δηλαδή λιγότερες από όσες ήξερε ότι μπορούσε να παράγει. «Αν όλοι είχαν πει “μην περιμένετε μεγάλες ποσότητες πριν από τον Μάιο και Ιούνιο”, όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί», παρατηρεί ο δαιμόνιος αυτός Ινδός.
Ο ίδιος πιστεύει ότι η Covid-19 θα αλλάξει για πάντα την παραγωγή των εμβολίων. «Πάρα πολλές χώρες θέλουν πλέον να δημιουργήσουν τις δικές τους υποδομές για τοπική παραγωγή, μετά από το πάθημα του κορονοϊού. Μπορεί να μην πετύχουν όλες, αλλά φαίνεται πλέον πως υπάρχουν η πολιτική βούληση και τα κεφάλαια. Πολλές φαρμακευτικές και παραγωγοί γενόσημων κατάλαβαν επίσης πως υπάρχει χώρος για νέους παίκτες στον τομέα των εμβολίων. Προβλέπω πως το τοπίο θα αλλάξει τα επόμενα πέντε χρόνια», λέει στον Guardian .
Το Ινστιτούτο Serum είναι οικογενειακή υπόθεση. Ξεκίνησε το 1966 και έγινε ο μεγαλύτερος παραγωγός εμβολίων στον κόσμο. Ο Πουναουάλα λέει ότι η οικογένειά του ήταν εκτροφείς αλόγων και πουλούσαν άλογα σε ένα ινστιτούτο που τα χρησιμοποιούσε για να παράγει αντιτετανικό ορό και αντίδοτα για το δάγκωμα φιδιών. Μέχρι που ο πατέρας του σκέφτηκε να το κάνει μόνος του και έτσι ξεκίνησε να παράγει ορούς, που στην πορεία έγιναν εμβόλια.