Εχουν περάσει αρκετές ώρες από την ανακοίνωση της απόλυσης του Ιβάν Γιοβάνοβιτς, ο αντικαταστάτης του στην τεχνική ηγεσία του Παναθηναϊκού, Φατίχ Τερίμ, βρίσκεται ήδη στην Αθήνα, όμως η είδηση εξακολουθεί να μοιάζει με πρωταπριλιάτικο ψέμα.
Κανείς δεν περίμενε ότι ο άνθρωπος που έβγαλε τον ιστορικό σύλλογο από την κατάθλιψη θα απομακρυνόταν καταμεσής της σεζόν με αυτόν τον τρόπο. Αλλά και κανείς δεν πίστευε πως θα ερχόταν στη θέση του ένας από τους πιο επιτυχημένους προπονητές της τελευταίας 30ετίας για να ρισκάρει τη φήμη του με μια ομάδα που δεν «έχτισε» ο ίδιος.
Εμοιαζε με… αποστολή αυτοκτονίας η δουλειά που ο Γιοβάνοβιτς ανέλαβε τον Ιούνιο του 2021. Μια ομάδα απαξιωμένη, σχεδόν διαλυμένη, απογοητευμένη από τις αλλεπάλληλες αποτυχίες, που της είχαν γυρίσει την πλάτη ακόμη και οι οπαδοί της. Στα χέρια του ο Παναθηναϊκός αναγεννήθηκε από τις στάχτες του. Ξανάγινε πρωταγωνιστής.
Κατέκτησε το πρώτο του τρόπαιο μετά το 2014: το Κύπελλο Ελλάδας, το 2022. Διεκδίκησε τον τίτλο του πρωταθλήματος για πρώτη φορά έπειτα από οκτώ ολόκληρα χρόνια και τον έχασε στις λεπτομέρειες, την τελευταία αγωνιστική. Επέστρεψε σε όμιλο ευρωπαϊκής διοργάνωσης αποκλείοντας την Ντνίπρο και τη Μαρσέιγ. Ο κόσμος γέμισε πάλι ασφυκτικά τη Λεωφόρο (και δύο φορές το ΟΑΚΑ) – τρανή απόδειξη της εξαιρετικής δουλειάς του 61χρονου σέρβου τεχνικού.
Ο Γιοβάνοβιτς δεν «έσωσε» μόνο τον Παναθηναϊκό, αλλά και τον ιδιοκτήτη του Γιάννη Αλαφούζο, που πριν από δυόμισι χρόνια δεν τολμούσε να εμφανιστεί στο γήπεδο φοβούμενος την οργή των οπαδών για όσα κωμικοτραγικά είχαν προηγηθεί. Ξύπνησε τον κοιμώμενο γίγαντα του ελληνικού ποδοσφαίρου. Του χάρισε δυναμική, προοπτική και ελπίδα. Επανέφερε την ομόνοια. Και αντί για «ευχαριστώ», απολύθηκε. Ο αναμορφωτής της ομάδας είχε την ίδια κακή τύχη με εκείνη των προκατόχων του, που την είχαν ρίξει στην ανυποληψία: του Φάμπρι, του Στραματσόνι, του Πογιάτος ή του Μπόλονι.
Οσο κι αν προσπαθήσει κάποιος, δύσκολα θα βρει ποδοσφαιρική λογική πίσω από αυτό το «unfair» του Αλαφούζου. Κάπου πάει το μυαλό. Ισως ο ιδιοκτήτης θεώρησε αποτυχία τον αποκλεισμό της ομάδας από την Ευρώπη. Την οποία, όμως, ο Παναθηναϊκός… έβλεπε με το κιάλι τα προηγούμενα χρόνια. Μπορεί, επίσης, να πιστεύει ότι η αλλαγή προπονητή θα συνεφέρει μερικούς ακριβοπληρωμένους παίκτες που τον τελευταίο καιρό δεν είναι στα καλά τους. Τον Μπρινιόλι, τον Τζούρισιτς, τον Βέρμπιτς, τον Σπόραρ, τον Βιλένα… Αλλά, και πάλι.
Ο Γιοβάνοβιτς φεύγει αφήνοντας την ομάδα μόλις ένα βαθμό μακριά από την κορυφή, με την καλύτερη επίθεση και την καλύτερη άμυνα έπειτα από 15 αγωνιστικές. Την τελευταία φορά που ο Παναθηναϊκός ήταν δεύτερος σε αυτό το σημείο του πρωταθλήματος, το 2016, από τον πρώτο τον χώριζαν 30 βαθμοί.
«Ηρθα για να κάνω τον Παναθηναϊκό πρωταθλητή» τόνισε ο Τερίμ αμέσως μετά την άφιξή του στην Αθήνα το μεσημέρι της Τετάρτης (27/12). Μόνο ένας τόσο διάσημος προπονητής θα μπορούσε να γίνει αποδεκτός από εκείνους –τους πολλούς– που διαφωνούν με την απόλυση του Γιοβάνοβιτς.
Ο 70χρονος δεν είναι απλώς ο κορυφαίος τεχνικός της Τουρκίας, μακράν του δεύτερου. Θεωρείται «εθνικός ήρωας» στη χώρα του, ο άνθρωπος πίσω από τα άλματα που έχει πραγματοποιήσει το τουρκικό ποδόσφαιρο από τα ’90s και έπειτα. Το 1996 οδήγησε τους Τούρκους στο Euro: το πρώτο τους μεγάλο τουρνουά μετά το 1954. Και το 2008 τους έφτασε μέχρι τα ημιτελικά της διοργάνωσης –για πρώτη και τελευταία φορά–, όπου οι Γερμανοί τους απέκλεισαν με γκολ (του Φίλιπ Λαμ) στο τελευταίο λεπτό του αγώνα.
Στις τέσσερις διαφορετικές θητείες του στη Γαλατάσαραϊ, τη μεγαλύτερη και πιο επιτυχημένη ομάδα της χώρας του, ο Τερίμ κατέκτησε οκτώ τίτλους πρωταθλήματος σε τρεις διαφορετικές δεκαετίες. Τέσσερα από αυτά στη σειρά (1997, 1998, 1999, 2000). Αλλά η κορυφαία του στιγμή σε συλλογικό επίπεδο ήρθε το 2000, όταν νίκησε την Αρσεναλ (4-1 στα πέναλτι) στον τελικό του Κυπέλλου UEFA, έχοντας μόνο τρεις ξένους παίκτες: τους Χάτζι, Ποπέσκου και Ταφαρέλ. Είναι ο μόνος προπονητής που κέρδισε ευρωπαϊκό τρόπαιο με τουρκική ομάδα. «Οι θεοί μού χάρισαν όσες επιτυχίες ονειρεύτηκα στη ζωή μου», είχε πει τότε.
Γεννήθηκε στα Αδανα από πατέρα Τουρκοκύπριο. Ο δρόμος του πατρικού του σπιτιού φέρει το όνομά του και η ζωή του έχει γίνει σειρά στο Netflix. Είναι πανέξυπνος, ανοιχτός σε νέες ιδέες, μεγαλομανής (θεωρεί τον εαυτό του ως το πρότυπο του σύγχρονου Τούρκου) και αυταρχικός. Απαιτεί από τους παίκτες του στρατιωτική πειθαρχία, τυφλή υπακοή και μαχητικό πνεύμα. Θέλει να γνωρίζει και να ελέγχει τα πάντα, ακόμη και όσα αφορούν την προσωπική τους ζωή. Φημίζεται για τις «πύρινες» ομιλίες του στα αποδυτήρια. Επίσης, για τα ξεσπάσματά του.
Είναι οξύθυμος από μικρός, από τότε που έπαιζε μπάλα. Εχει ξυλοκοπήσει παράγοντα της Γαλατά μέχρι λιποθυμίας, έχει επιτεθεί σε συμπαίκτες και αντιπάλους, σε αστυνομικούς (δεν ήταν η πρώτη φορά που συνελήφθη), σε ιδιοκτήτη κεμπαπτσίδικου (επειδή του ασκούσε κριτική) και σε διαιτητές – έτσι, με μια κουτουλιά στον ρέφερι, τελείωσε το 1985 η ποδοσφαιρική του καριέρα. Είναι απρόβλεπτος στις αντιδράσεις του. Ακόμη και ο φίλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κρατάει αποστάσεις.
Είναι η δεύτερη φορά στα 36 χρόνια της προπονητικής του καριέρας που θα εργαστεί μακριά από την πατρίδα του (από το 2000 έως το 2002 είχε δουλέψει στη Φιορεντίνα και στη Μίλαν). Η δεύτερη φορά, επίσης, που αναλαμβάνει έναν σύλλογο στη μέση της σεζόν. Την προηγούμενη (2017-2018), που είχε αντικαταστήσει τον Ιγκόρ Τούντορ στον πάγκο της Γαλατά, κέρδισε το πρωτάθλημα.
Ακόμη κι αν τα καταφέρει και τώρα, στον Παναθηναϊκό, οι οπαδοί του δεν θα ξεχάσουν τον Γιοβάνοβιτς. Ο Σέρβος παραδίδει την ομάδα πιο δυνατή από ποτέ την τελευταία δεκαετία. Μια παροιμία λέει πως «ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο». Αλλά υπάρχει και μια άλλη, τουρκική αυτή: «Οταν πολυφτιάχνεις κάτι, το χαλάς».