Τι κι αν ο μεξικανός «βαρώνος» των ναρκωτικών Χοακίν Γκουζμάν ή «Ελ Τσάπο» («Ο Κοντός») καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά και τριάντα χρόνια κάθειρξη από δικαστήριο της Νέας Υόρκης;
Όπως υποστηρίζουν τα αμερικανικά ΜΜΕ, όσο βαρύ και αν είναι το πλήγμα στα καρτέλ, αυτά θα συνεχίσουν απρόσκοπτα την δράση τους.
Ο Γκουζμάν, που θεωρείται ο ισχυρότερος βαρώνος των ναρκωτικών στον κόσμο, εισήγαγε στις ΗΠΑ τουλάχιστον 1.200 τόνους κοκαΐνης μέσα σε διάστημα 25 ετών, ενώ σε διάστημα 30 ετών οργάνωσε το ισχυρότερο καρτέλ στο Μεξικό.
Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, αποδείχθηκε ότι ο Μεξικανός διέταξε τη δολοφονία ή δολοφόνησε ο ίδιος τουλάχιστον 26 ανθρώπους, κάποιες φορές αφού προηγουμένως τους υπέβαλε σε βασανιστήρια.
Τα θύματά του ήταν πληροφοριοδότες, διακινητές αντίπαλων συμμοριών, αστυνομικοί, συνεργάτες του, ακόμη και μέλη της ίδιας της οικογένειάς του.
Ο «Ελ Τσάπο» θα εκτίσει την ποινή του σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, στο Φλόρενς του Κολοράντο και ήδη, όπως τονίζουν τα ΜΜΕ, αρκετοί είναι αυτοί που ξεφυσούν με ανακούφιση.
Είναι έτσι όμως;
«Ο Γκουζμάν μπορεί να περιορίστηκε επιτέλους, αλλά τα καρτέλ όχι», αναφέρει στην Washington Post η Γκλάντις Μακόρμικ, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Σίρακιουζ και ειδική σε ζητήματα πολιτικής βίας στο Μεξικό.
«Παρόλο που πλέον δεν υπάρχουν σημαντικοί “ναρκοβαρώνοι” [όπως ο Γκουζμάν], τα καρτέλ έχουν διευρύνει τις επιχειρήσεις τους πέρα από τα ναρκωτικά, σε “ασχολίες” όπως η εμπορία ανθρώπων, ακόμη και ημι-νόμιμες επιχειρήσεις όπως η εξόρυξη μεταλλευμάτων. Αυτές οι δύο εξελίξεις σημαίνουν ότι πλέον καθίσταται δυσκολότερο να παρεμποδιστούν οι επιχειρήσεις τους συλλαμβάνοντας ένα και μόνο άτομο, έστω και κομβικής σημασίας. [Αυτό που κάνουν] είναι σε μεγάλο βαθμό για μια άψογη προσαρμογή των καρτέλ στις κυβερνητικές πολιτικές κατά των ναρκωτικών», σημειώνει η Μακόρμικ.
Όπως τονίζει η καθηγήτρια, από τότε που ο τότε πρόεδρος του Μεξικού, Φελίπε Καλντερόν, δήλωσε την έναρξη του «πολέμου κατά των ναρκωτικών» το 2006, τόσο οι αμερικανικές αστυνομικές δυνάμεις, όσο και οι δυνάμεις ασφαλείας του Μεξικού επιδιώκουν την αποκαλούμενη «στρατηγική των πρωτοκλασάτων στελεχών»: εντοπίζουν τον επικεφαλής του καρτέλ με σκοπό την αποδυνάμωση των υπολοίπων «πλοκαμιών» από κάτω. Ωστόσο, μετά από μια δεκαετία, όλοι συμφωνούν πως η στρατηγική αυτή απέτυχε.
Και απέτυχε γιατί, ενώ κάποτε υπήρχαν επτά κύρια και μεγάλα καρτέλ, πλέον υπάρχουν μέχρι 20 μικρομεσαία καρτέλ.
Μάλιστα, στα δύο χρόνια που ο Γκουζμάν βρισκόταν στη φυλακή περιμένοντας να δικαστεί [συνελήφθη στις αρχές του 2016], σημειώθηκε ρεκόρ δολοφονιών στο Μεξικό.
Και δεν είναι τυχαίο πως, πλέον, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση, πέντε στους έξι από τους πιο βίαιους δήμους του κόσμου (Ιραπουάτο, Χουάρεθ, Βικτόρια, Ακαπούλκο και Τιχουάνα) βρίσκονται στο Μεξικό!
«Οι Μεξικανοί θεωρούν ότι αυτό είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό πρόβλημα. Μια έρευνα που διεξήχθη από την Washington Post και την εφημερίδα Reforma του Μεξικού νωρίτερα αυτό το μήνα διαπίστωσε ότι το 55% των κατοίκων της χώρας πίστευε ότι η ανασφάλεια αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα», καταλήγει με νόημα το άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας.