Η Τουρκία είναι φούσκα – δεν το έγραψε ευθέως ο Λούτσιο Καρατσόλο στη Repubblica, αλλά το υπενόησε: «Σήμερα και παγκοσμίως δεν υπάρχει κανένα κράτος ικανό να εκπέμπει τόση δύναμη, έχοντας σχετικά περιορισμένη οικονομική, δημογραφική και εδαφική βάση». Φυσικά, δικαιούται ο καθείς να υποστηρίξει ότι στην παραπάνω φράση μπορεί να υπάρχει κρυμμένος και κάποιος λανθάνων θαυμασμός για τον Ερντογάν.
Θα είχε δίκιο αυτός ο καχύποπτος αναγνώστης, αν στο ίδιο κείμενο ο Καρατσόλο δεν είχε καταθέσει και μιαν άλλη φράση, περί «γεωπολιτικού πρωτογονισμού της Τουρκίας». Και όποιος παραμένει ακόμη δύσπιστος ας αναθεωρήσει, διότι ο αρθρογράφος είναι Ιταλός και ως Ιταλός ομολόγησε τον καημό του για την άλωση της μισής Λιβύης από τον Ερντογάν: «Η Τρίπολη είναι και πάλι τουρκική». Ε, δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται τίποτε άλλο…
Το άρθρο γράφτηκε, βέβαια, με αφορμή τον τρομερό σεισμό, όμως στόχος του είναι ο Ερντογάν. Ο προεκλογικός Ερντογάν. Βασικό ερώτημά του, λοιπόν, είναι το κατά πόσον η καταστροφή σε ανθρώπινο δυναμικό και σε υποδομές θα στοιχίσει στον «σουλτάνο». Από τη γεωφυσική στη γεωπολιτική ο δρόμος δεν είναι μακρύς, αν η συγκυρία είναι εκλογική και μεσολαβούν κάλπες. Αυτός είναι ο πυρήνας της σκέψης του αρθρογράφου.
«Η καθαίρεση του Ερντογάν διά της λαϊκής ψήφου φάνταζε απίθανη προτού γίνει ο σεισμός». Τώρα, όμως, το παιχνίδι άλλαξε. Και από την κατάληξή του θα υπάρξουν γεωπολιτικά αποτελέσματα. Αν μέσα σε λίγες εβδομάδες από σήμερα ο κόσμος πειστεί ότι η αντίδραση του τουρκικού κράτους ήταν αποτελεσματική στη συμφορά που προκάλεσε ο σεισμός, έγραψε ο Καρατσόλο, τότε τα πράγματα θα εξελιχθούν ομαλώς για τον Ερντογάν. «Αλλιώς πρέπει να καταφύγει σε ανορθόδοξα κόλπα για να αποφύγει την παραίτηση» – αυτή ήταν η πιο μυστηριώδης φράση του κειμένου.
Αφού πρώτα ο αρθρογράφος τόνισε τις πιρουέτες του Ερντογάν ανά τον κόσμο (πώληση drones στους Ουκρανούς, μεσολάβηση στη Ρωσία, παρέμβαση στο Λιβυκό, ενίσχυση επιρροής στα «σιγοβράζοντα» Βαλκάνια, προσπάθεια παρεμπόδισης της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, απειλές κατά της Ελλάδος κ.λπ.), έγραψε ότι οι Αμερικανοί έχουν φθάσει στο αμήν μαζί του και τον πιέζουν. «Για τις ΗΠΑ είναι απαράδεκτο η ΝΑΤΟϊκή Τουρκία να στέκεται στα μισά του δρόμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, δηλαδή μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ».
Μα, είναι δυνατόν;
Εγραψε, επίσης, ότι «είναι απίθανο να συνεχιστεί η αμερικανική υπομονή με τον Ερντογάν» και συγχρόνως αναρωτήθηκε «πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν οι ΗΠΑ». Ετσι έριξε τη βόμβα του: «Είναι δυνατόν να φανταστεί κανείς ένα πραξικόπημα οργανωμένο από τον τουρκικό στρατό και με διακριτική αμερικανική υποστήριξη;» Αν και η Τουρκία δεν είναι Τρίτος Κόσμος, ούτε λατινοαμερικανική μπανανία παρελθουσών δεκαετιών, ο Καρατσόλο ρητώς απεφάνθη ότι «τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί». Φρόντισε, ωστόσο, να προειδοποιήσει ότι «αυτό θα ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο». Και όχι για άλλους λόγους, μόνο επειδή υπάρχει κακό προηγούμενο: «Το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016 απαιτεί προσοχή».
Η παράθεση των οικονομικών στοιχείων, η οποία ακολούθησε, έγινε για να υπογραμμιστεί ότι η πτώση της λίρας και ο καλπάζων πληθωρισμός συμβάλλουν «στην τελική ήττα του Ερντογάν». Ο αρθρογράφος πίστωσε στον Ερντογάν οξυδέρκεια όσον αφορά «το επιχειρηματικό δίκτυο που δημιουργήθηκε πέριξ της οικογενείας του», ωστόσο προέβλεψε ότι «αργά ή γρήγορα» κάποιος θα τον διαδεχθεί. «Και τότε θα φανεί αν ο γεωπολιτικός πρωταγωνισμός της Τουρκίας οφείλεται στην πληθωρική προσωπικότητα του Ερντογάν».
Ο Καρατσόλο θα ήθελε τον Εκρέμ Ιμάμογλου αντίπαλο του «σουλτάνου» στις κάλπες και όχι τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου με τον οποίο «ο Ερντογάν θα αισθάνεται αρκετά ασφαλής». Ωστόσο ο δήμαρχος Κωνσταντινουπόλεως «βγήκε νοκ άουτ από τους δικαστές». Στα πάντα –τόσο τις απορίες όσο και τις βεβαιότητες– θα απαντήσει η ίδια ζωή μέχρι τις τουρκικές κάλπες ή και μετά από αυτές.