Στον υπουργό Αμυνας της Ρωσίας Σεργκέι Σοϊγκού έπεσαν τα φώτα των δυτικών Μέσων, καθώς ακούγεται ότι ο «τσάρος» του Κρεμλίνου είναι δυσαρεστημένος σε βαθμό… απογοήτευσης με την απόδοσή του. Η ενόχληση του Πούτιν είναι διπλή: αφορά τόσο την ατελή προετοιμασία της εισβολής όσο και την εσφαλμένη διεξαγωγή των στρατιωτικών επιχειρήσεων βάσει επιτελικών σχεδίων τα οποία αποδείχθηκαν πρόχειρα και άλλαξαν πολλές φορές μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Επί ημερών Σοϊγκού στο ρωσικό υπουργείο Αμυνας καλλιεργήθηκε η εικόνα του πανίσχυρου στρατού, του εξοπλισμένου με νέα και καταστρεπτικά όπλα, του… αήττητου. Αυτά ώσπου ο κόμπος έφθασε στο χτένι. Στα ουκρανικά πεδία οι ίδιες οι συνθήκες απέδειξαν ότι το φιλοτεχνημένο σαν άριστο «βιογραφικό» του ρωσικού στρατού ήταν ψέμα. «Αποκαλύφθηκε η άσχημη πραγματικότητα, η ανικανότητα και η βαρβαρότητα ενός από τους μεγαλύτερους στρατούς του κόσμου» έγραψε η Washington Post.
Κατά το αμερικανικό Μέσο, η «ανικανότητα» αφορά τις απώλειες του στρατεύματος, την εγκατάλειψη του σχεδίου άλωσης του Κιέβου και τον αναπροσανατολισμό της όλης πολεμικής επιχείρησης στη μοναδική σανίδα σωτηρίας για το τρωθέν ρωσικό γόητρο, δηλαδή στο Ντονμπάς. Η «βαρβαρότητα» σχετίζεται ασφαλώς με τις σφαγές αμάχων τύπου Μπούτσα. Υστερα από όλα αυτά, το μέλλον του Σοϊγκού διαγράφεται θολό.
Τα ερωτήματα εξακολουθούν να υφίστανται σχετικά με το πόση ευθύνη φέρει ο υπουργός Αμυνας, αφού για τους στρατηγούς και τους αρχικατασκόπους των Ρώσων τα πράγματα έχουν ξεκαθαρίσει: αυτοί φταίνε σίγουρα, καθώς υπολόγισαν λανθασμένα τη διάθεση των Ουκρανών να αντισταθούν. «Η τελική έκβαση στα πεδία των μαχών θα καθορίσει τη μοίρα του Σοϊγκού, του μακροβιότερου υπουργού στη Ρωσία». Οι συντάκτες της Post μίλησαν με διαφόρους αναλυτές και έλαβαν ποικίλες απαντήσεις.
«Για όλα φταίει η Δύση»
Η αναλύτρια Τατιάνα Στανόβαγια είπε ότι ο Πούτιν εξοργίστηκε, βέβαια, όμως θεωρεί ότι για την κακή εξέλιξη των ρωσικών πολεμικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία φταίει κατά μείζονα λόγο η Δύση. Εξάλλου ο Σοϊγκού «δεν είναι έχει στρατιωτική εκπαίδευση, μηχανικός από τη Σιβηρία είναι, κατά πάσα πιθανότητα δεν είχε ηγετικό ρόλο στην εκπόνηση του σχεδίου εκστρατείας». Η Post έδειξε άλλον υπεύθυνο: τον επικεφαλής του ρωσικού στρατού, τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Γερασίμοφ.
Ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου, υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπε στην Post ότι παρά τα διάφορα μίτινγκ στα οποία συμμετέχει, ο Σοϊγκού «δεν παίζει σημαντικό ρόλο, αφού ο Πούτιν είναι αυτός που αποφασίζει». Και έδειξε και αυτός τον Γερασίμοφ. Στον υπουργό, πάντως, οι στρατιωτικοί αναλυτές χρεώνουν τη γενικότερη κατάσταση του στρατεύματος. Διότι ο Σοϊγκού ανέλαβε το 2012 και «ακύρωσε ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που προέβλεπε δημιουργία ενός αμερικανικού τύπου σώματος υπαξιωματικών, το οποίο θα μπορούσε να καλλιεργήσει τον επαγγελματισμό στους οπλίτες».
Στρατός χωρίς επαγγελματισμό
Οι επικρίσεις των περισσοτέρων συνομιλητών αφορούν την υποστελέχωση του ρωσικού στρατού όσον αφορά τους επαγγελματίες και τη «σπατάλη πόρων για την προμήθεια ακριβών όπλων». Ολα αυτά συνέβησαν επί υπουργίας Σοϊγκού. «Και τα αποτελέσματα έγιναν ορατά στην Ουκρανία». Για την Post, «ο αντιεπαγγελματισμός και η έλλειψη πειθαρχίας των ρώσων στρατιωτών» αποδείχθηκε εκεί «με τις πολλές απώλειες και με τα εγκλήματα πολέμου». Μάλιστα ο αμερικανός αναλυτής Μάικλ Κόφμαν υποστήριξε την άποψη ότι «ο Σοϊγκού έφτιαξε έναν στρατό που φαινόταν καλός σε ασκήσεις σεναρίου και σε περιορισμένες συγκρούσεις, αλλά όταν ρίχτηκε σε μια μεγάλη σύγκρουση, δεν ανταποκρίθηκε και αποκάλυψε την έκταση της σήψης στο σύστημα».
H Post ανέφερε το πολιτικό βιογραφικό του Σοϊγκού για να καταδείξει τη σχέση του με το καθεστώς Πούτιν: «Ανέβηκε στην ιεραρχία του ΚΚ μετακομίζοντας στη Μόσχα το 1990 για μια θέση στον κρατικό κατασκευαστικό μηχανισμό. Το υπουργείο Καταστάσεων Εκτάκτου Ανάγκης υπήρξε το φέουδό του για δύο δεκαετίες, δίνοντάς του τον έλεγχο μιας δικής του ένοπλης δύναμης ασφαλείας μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης. Εχτισε το προφίλ του κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπόρις Γιέλτσιν και η εικόνα του παραμένει θετική για πολλούς Ρώσους ακόμη και σήμερα. Στις δημοσκοπήσεις κατατάσσεται σταθερά μετά τον Πούτιν ως ένας από τους πιο έμπιστους πολιτικούς ηγέτες της χώρας».
Το σκυλί και η Σιβηρία
Ο Σοϊγκού δώρισε στον Πούτιν ένα μαύρο σκυλί ράτσας λαμπραντόρ ριτρίβερ, που έγινε το αγαπημένο του «τσάρου». Αυτός «ταξίδεψε στον Πούτιν στη Σιβηρία, βοηθώντας τον να χτίσει τη macho εικόνα του. Η ανταμοιβή του ήταν ο διορισμός του ως επικεφαλής στο υπουργείο Αμυνας. Αυτά τα χρόνια έκανε και περιουσία, βάσει όσων καταγγέλλει ο φυλακισμένος αντικαθεστωτικός Αλεξέι Ναβάλνι».
Οσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Σοϊγκού εξαφανίστηκε αμέσως μετά την έναρξή του. Οι ερμηνείες που δόθηκαν ήταν πολλές, έφθασαν κιόλας στην εκδοχή περί «πραξικοπήματος Σοϊγκού». Οταν τελικά επανεμφανίστηκε ο Σοϊγκού, το Κρεμλίνο είπε ότι ο υπουργός Αμυνας ήταν απλώς απασχολημένος. Στις 29 Μαρτίου, μάλιστα, αυτός ανακοίνωσε τον αναπροσανατολισμό των στόχων, μιλώντας για «απελευθέρωση του Ντονμπάς». Και «όταν στις 21 Απριλίου ντύθηκε με μαύρο κοστούμι πανομοιότυπο με του Πούτιν, το αφεντικό του τον επαίνεσε για τον έλεγχο της Μαριούπολης».
Η Στανόβαγια είπε στην Post ότι από τη συγκεκριμένη συνάντησή του με τον Πούτιν συνάγεται ότι ο «τσάρος» δεν προτίθεται να τον τιμωρήσει. Κάποια στιγμή ο Πούτιν μπορεί να αναζητήσει αποδιοπομπαίους τράγους, αλλά αυτό θα γίνει όταν τελειώσει ο πόλεμος. Σε περίπτωση που ο Σοϊγκού κληθεί να καταπιεί το πικρό ποτήρι της αποπομπής του, θα το πράξει. Είναι πιστός. Θα περιμένει την κάλυψη του Πούτιν, βέβαια: «Σε αυτό το καθεστώς αν σε κρίνουν έμπιστο αλλά αναγκασμένο να αποδεχθείς την πτώση σου, σε φροντίζουν» συμφώνησε με την αναλύτρια και ο Κόφμαν.