Το… δεξί κροσέ του (πρώην, πλέον) προέδρου της Ανκαραγκουτσού, Φαρούκ Κοτζά, που ξάπλωσε φαρδύ – πλατύ στον αγωνιστικό χώρο τον διεθνή τούρκο διαιτητή, Χαλίλ Ουμούτ Μελέρ, έκανε τον γύρο του Κόσμου. Θύτης και θύμα είναι πρόσωπα πολύ γνωστά στους ποδοσφαιρικούς κύκλους της Ευρώπης. Ο Κοτζά, ένας από τους πλουσιότερους παράγοντες στη Süper Lig, έχει κατορθώσει να μετατρέψει έναν άσημο σύλλογο στον πέμπτο δημοφιλέστερο στη χώρα, πίσω από τους τρεις «μεγάλους» της Κωνσταντινούπολης και την πρωταθλήτρια, Τραμπζονσπόρ. Και ο Μελέρ ανήκει στην κατηγορία των «ελίτ» διαιτητών της UEFA – τον περασμένο μήνα διηύθυνε τον αγώνα της Ρεάλ Μαδρίτης με την Μπράγκα στο Τσάμπιονς Λιγκ.
Το περιστατικό, το οποίο σημειώθηκε αμέσως μετά τη λήξη του αγώνα Ανκαραγκουτσού – Ρίζεσπορ, το βράδυ της Δευτέρας, ήταν πρωτοφανές για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, αλλά όχι ανεξήγητο, όπως έγραψαν χθες (12/12) οι Times. Το τουρκικό πρωτάθλημα… μύριζε μπαρούτι εδώ και πολύ καιρό. Οι πρόεδροι των συλλόγων της χώρας δεν έχαναν ευκαιρία να κατηγορούν τους ρέφερι για μεροληψία, πριν και μετά τα παιχνίδια. Ο ίδιος ο Κοτζά είχε δηλώσει σε τηλεοπτική του συνέντευξη (τον περασμένο Ιανουάριο, έπειτα από μια ήττα της ομάδας του) ότι οι διαιτητές «θα αντιμετωπίσουν αντιδράσεις που δεν έχουν, καν, φανταστεί». Σχεδόν όλα τα club συνήθιζαν να «δείχνουν» αξιωματούχους των αγώνων που (κατά τη γνώμη τους) δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους, καταλογίζοντάς τους δόλο. Στις αρχές του έτους η Γαλατασαράι έβγαλε στη δημοσιότητα έναν κατάλογο αγώνων, στους οποίους οι διαιτητές την είχαν «σαμποτάρει» – αυτή τη λέξη χρησιμοποίησε.
Ασορτί με την εμπρηστική ρητορική των προέδρων, τα αθλητικά media της Τουρκίας έσπερναν υποψίες για τους ρέφερι που ορίζονταν στους αγώνες, σκάβοντας στο παρελθόν τους: πού γεννήθηκαν, ποια ομάδα υποστήριζαν όταν ήταν παιδιά, τι ψηφίζουν, αν έχουν φωτογραφηθεί με τη φανέλα κάποιου συλλόγου ή κάποιου παίκτη… Επεδίωκαν την εύνοια των ισχυρών παραγόντων, αλλά και τη συμπάθεια των τούρκων οπαδών, που λατρεύουν τις θεωρίες συνωμοσίας όταν χάνει η ομάδα τους.
Ολα αυτά θα μπορούσαν να έχουν γραφτεί για την Ελλάδα. Περίπου τα ίδια συμβαίνουν και εδώ. Η μεγάλη διαφορά μας με τους Τούρκους έγκειται στον τρόπο με τον οποίο αντέδρασαν, όταν ένιωσαν ότι η ποδοσφαιρική τους λίγκα κινδυνεύει με απαξίωση.
Ο… μποξέρ πρόεδρος συνελήφθη επί τόπου, μαζί με άλλα δυο στελέχη της Ανκαραγκουτσού. Η τουρκική αστυνομία τόλμησε να τον πάει… σηκωτό στο νοσοκομείο (ισχυρίστηκε ότι δεν ένιωθε καλά) και να τον θέσει υπό περιορισμό στο δωμάτιο όπου νοσηλεύτηκε, αν και είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη χώρα (ιδιοκτήτης κατασκευαστικής εταιρίας), πρώην βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος, ιδρυτικό μέλος του και παλιός φίλος του «Σουλτάνου». Σύμφωνα με τουρκικά media, το 2006 είχε απεγκλωβίσει τον λιπόθυμο Ερντογάν (ήταν πρωθυπουργός, τότε) από τη λιμουζίνα του, και πιο πρόσφατα του είχε παραχωρήσει το σπίτι στο οποίο διέμενε, προτού εγκατασταθεί στο προεδρικό μέγαρο. Ο 59χρονος Κοτζά υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από την προεδρία του συλλόγου, στην οποία είχε εκλεγεί το 2021, ενώ κινήθηκαν οι διαδικασίες για τη διαγραφή του από το κόμμα «Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης».
Η Ανκαραγκουτσού δεν έψαξε για δικαιολογίες και ελαφρυντικά. Το ίδιο βράδυ εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία απολογήθηκε για την απαράδεκτη συμπεριφορά του προέδρου της: «Είμαστε λυπημένοι για το περιστατικό που έλαβε χώρα απόψε. Ζητούμε συγγνώμη από το τουρκικό ποδοσφαιρικό κοινό και από ολόκληρη την αθλητική κοινότητα». Και οι αντίπαλοί της δεν έσπευσαν να την κατηγορήσουν, ή να διαμαρτυρηθούν για την προσωρινή διακοπή του τουρκικού πρωταθλήματος, που θα επηρεάσει και εκείνους.
Ολοι επέδειξαν μια ωριμότητα που κανείς δεν θα περίμενε σε μια λίγκα, στην οποία βασιλεύει ο οπαδικός φανατισμός. Επειδή αντιλήφθηκαν αυτό που σοφά ανέφερε στην ανακοίνωσή της η τουρκική ομοσπονδία: «Σήμερα αυτή η επίθεση δεν έγινε μόνο κατά του Χαλίλ Ουμούτ Μελέρ, αλλά εναντίον όλων των εμπλεκόμενων φορέων του τουρκικού ποδοσφαίρου. Ολοι όσοι έχουν στοχοποιήσει διαιτητές και ενθάρρυναν επιθέσεις εναντίον τους, είναι συνένοχοι σε αυτό το ειδεχθές έγκλημα. Οι ανεύθυνες δηλώσεις προέδρων συλλόγων, διευθυντών, προπονητών και τηλεοπτικών σχολιαστών που στοχοποιούν τους διαιτητές, άνοιξαν το δρόμο για αυτήν την άθλια επίθεση σήμερα. Οποιος αναφέρει διαρκώς κάποια γεγονότα που συνέβησαν πριν από χρόνια, σαν να συνέβησαν σήμερα, ευθύνεται για αυτήν την ασχήμια».
Ολοι άφησαν τις διαφορές τους στην άκρη, για να σώσουν την τιμή του τουρκικού ποδοσφαίρου. Για να προστατεύσουν τις επενδύσεις τους. Για να μπορούν και στο μέλλον να προσελκύσουν σπουδαίους παίκτες από το εξωτερικό, όπως σημείωσε η Equipe. Αλλά και γιατί η Τουρκία διεκδικεί τη διοργάνωση του Euro 2032. Σύμφωνα με τους Times, ήδη ο πρόεδρος της τουρκικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, Μεχμέτ Μπουγιουκεκσί, ζήτησε από την UEFA να τον διαβεβαιώσει ότι αυτό το περιστατικό δεν θα έχει επιπτώσεις στην υποψηφιότητα της χώρας.
Πέρυσι ένας οπαδός της Ανκαραγκουτσού είχε εισβάλει στον αγωνιστικό χώρο, με άγριες διαθέσεις για τον ρέφερι. Ο μέσος της Μπεσίκτας, Ζόζεφ ντε Σόουζα, τον είχε αποτρέψει, ρίχνοντάς τον στο χορτάρι. Αντί για «ευχαριστώ», εισέπραξε μια κόκκινη κάρτα. «Θα με θυμηθείτε τη μέρα που θα σκοτώσουν κάποιον ποδοσφαιριστή ή θα δείρουν κάποιον διαιτητή», είχε πει μετά την αποβολή του. Βγήκε αληθινός. Κανείς, τότε, δεν είχε δώσει την πρέπουσα σημασία σε εκείνο το ανησυχητικό σημάδι.
Ο Μελέρ, ο άτυχος ρέφερι, «τη γλίτωσε» με ένα ρωγμώδες κάταγμα στο ζυγωματικό – σήμερα (Τετάρτη) πήρε εξιτήριο. Αν και μόλις 37 ετών, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη διαιτησία. Εκτός αν το ξανασκεφτεί, όπως του ζήτησε ο Ερντογάν, ο οποίος του τηλεφώνησε για να του ευχηθεί «περαστικά».
Ο Κοτζά, ο θερμοκέφαλος πρόεδρος, δεν έχει πρόβλημα με την καρδιά του, όμως θα πρέπει να… κοιτάξει τα νεύρα του. «Με είχε γρονθοκοπήσει κι εμένα», αποκάλυψε με μεγάλη καθυστέρηση ο 63χρονος προπονητής, Χικμέτ Καραμάν, ο οποίος εργάστηκε στην Ανκαραγκουτσού τη σεζόν 2020-2021. Το… ωραίο είναι ότι τον Δεκέμβριο του 2022 ο Κοτζά είχε τιμηθεί με το βραβείο «fair play» της τουρκικής Σούπερ Λιγκ.