H εμπλοκή των ΗΠΑ στα πεδία των μαχών στην Ουκρανία και απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν είναι πλέον ξεκάθαρη —και δεν περιλαμβάνει απλώς πολύ χρήμα, αλλά και όπλα ικανά να πλήξουν τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις και τα εδάφη της Ρωσίας: τον περασμένο μήνα η Ουάσινγκτον έστειλε υπό άκρα μυστικότητα πυραύλους ATACMS μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία —τα συγκεκριμένα όπλα χρησιμοποιήθηκαν ήδη πριν από λίγες ημέρες.
Την αποκάλυψη έκανε το Πεντάγωνο, μέσω του εκπροσώπου του, αντισυνταγματάρχη Γκάρον Γκαρν. Όπως ανέφερε το CNN, oι πύραυλοι συμπεριλαμβάνονταν σε ένα σχετικά μικρό πακέτο στρατιωτικής βοήθειας ύψους 300 εκατ. δολαρίων για την Ουκρανία, το οποίο ενέκρινε ο πρόεδρος Μπάιντεν στις 12 Μαρτίου.
«Δεν είχε ανακοινωθεί ότι προμηθεύουμε την Ουκρανία με αυτή τη νέα δυνατότητα, προκειμένου να είναι ασφαλής η όλη επιχείρηση για τους Ουκρανούς, ύστερα από αίτημά τους», είπε ο Γκαρν, αποφεύγοντας να απαντήσει σε ερωτήσεις αν οι πύραυλοι ATACMS χρησιμοποιήθηκαν ήδη από το Κίεβο.
Άλλος αξιωματούχος, ωστόσο, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, είπε πως πύραυλοι αυτού του τύπου χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά τα ξημερώματα της 17ης Απριλίου σε ουκρανική επίθεση εναντίον ρωσικού στρατιωτικού αεροδρομίου στην χερσόνησο της Κριμαίας.
Η αποστολή πυραύλων ATACMS (Army Tactical Missile Systems) με βεληνεκές έως και 300 χλμ. στην Ουκρανία αποτελούσε επί μήνες αντικείμενο συζήτησης στο επιτελείο του προέδρου Μπάιντεν. Πύραυλοι ATACMS μεσαίου βεληνεκούς είχαν παραδοθεί στην Ουκρανία τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Το Πεντάγωνο αρχικά αντιτάχθηκε στην παραχώρηση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία, θεωρώντας πως είναι δυσαναπλήρωτοι και θα υποβαθμιζόταν η στρατιωτική ετοιμότητα των ΗΠΑ. Παράλληλα, εκφράζονταν ανησυχίες ότι η Ουκρανία θα τους χρησιμοποιούσε για να πλήξει στόχους στο ρωσικό έδαφος, σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα.
Καθοριστικός παράγοντας για την απόφαση του Λευκού Οίκου ήταν ότι οι ρωσικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν στην Ουκρανία βαλλιστικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που προμηθεύτηκαν από τη Βόρεια Κορέα, αψηφώντας τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ. Συνεκτιμήθηκαν επίσης τα συνεχιζόμενα ρωσικά πλήγματα εναντίον ουκρανικών υποδομών ζωτικής σημασίας. «Είχαμε προειδοποιήσει τη Ρωσία για αυτά τα ζητήματα», δήλωσε ο αμερικανός αξιωματούχος.
Στα τέλη Ιανουαρίου, αμβλύνθηκε η ανησυχία του Πενταγώνου για την αναπλήρωση των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς που θα παραδίδονταν στην Ουκρανία, με την απόκτηση νέων από τη βιομηχανία Lockheed-Martin, η οποία έφτασε σε ανώτατα επίπεδα παραγωγής 500 μονάδων ετησίως.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν συμφώνησε στα μέσα Φεβρουαρίου να στείλει πυραύλους ATACMS μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία, κατόπιν σύσκεψης στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν.
Το αγκάθι εκείνη την περίοδο ήταν ότι είχαν εξαντληθεί οι επιλογές χρηματοδότησης με το αδιέξοδο στο Κογκρέσο να εμποδίζει την έγκριση περαιτέρω βοήθειας για την Ουκρανία.
Η χρυσή τομή βρέθηκε τελικά τον Μάρτιο, με τον πρόεδρο Μπάιντεν να ζητά την αποστολή πυραύλων ATACMS μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία υπό άκρα μυστικότητα, τόσο για λόγους ασφαλείας όσο και για να μη χαθεί το στοιχείο του αιφνιδιασμού, εξήγησε ο ίδιος αξιωματούχος.