Τα μηνύματα που έρχονται από την πλευρά του Τραμπ σε ό,τι αφορά την στελέχωση του βασικού του επιτελείου είναι πολλαπλώς ανησυχητικά για όσους προσπαθούν να διαγνώσουν την πολιτική που θα ακολουθήσει.
Πρόσωπα με σκληρές απόψεις για πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα αιχμής και «πρωταθλητές» της σκληρής ρητορικής της αμερικανικής μιντιακής ακροδεξιάς που έφερε (και αυτή) τον Τραμπ στην εξουσία φαίνεται να έχουν το προβάδισμα. Ακόμη περισσότερο, και αυτό αφορά και τα ελληνικά συμφέροντα, πρόσωπα με δεδομένες και στενές σχέσεις με λόμπι, τις οποίες δεν φαίνεται να ξεχνούν όταν -και αν- κληθούν να αναλάβουν κομβικής σημασίας θέσεις στην προεδρία Τραμπ.
Ο απόστρατος αντιστράτηγος Μάικλ Φλιν είναι αυτός που συγκεντρώνει ως τώρα τις περισσότερες πιθανότητες να γίνει ένας από τους πιο ισχυρούς ανθρώπους στις ΗΠΑ: ο Τραμπ τον θέλει δίπλα του, στη θέση του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, ως διάδοχός της Σούζαν Ράις. Δεν είναι σαφές για την ώρα αν ο αντιστράτηγος έχει αποδεχτεί τη θέση που του πρότεινε ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά λίγοι θα απέρριπταν μια τέτοια πρόταση.
Αυτό που σίγουρα είναι σαφές είναι πως ο Φλιν είναι ένας άνθρωπος του Ερντογάν, αλλά και αποδέκτης ρωσικού χρήματος. Το Vox περιγράφει σε λίγες γραμμές το προφίλ του: «Ο απόστρατος αντιστράτηγος Μάικλ Φλιν απολύθηκε από την τελευταία του δουλειά στον στρατό, κάθησε δίπλα στον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν αφού έδωσε μια πληρωμένη ομιλία στη Μόσχα, ζήτησε τη φυλάκιση της Χίλαρι Κλιντον και αποκάλεσε τον πρόεδρο Ομπάμα “ψεύτη”». Αυτός ο άνθρωπος θα έχει ως Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας την εποπτεία και τη δυνατότητα παρεμβάσεων στο Πεντάγωνο, το υπουργείο Εξωτερικών και τη CIA!
Η «φωνή» της Αγκυρας
Ο Φλιν κινείται στον -χρυσοφόρο για όποιον τον ακολουθήσει στις ΗΠΑ- κλάδο της παροχής συμβουλών από απόστρατους. Η εταιρεία που ίδρυσε το 2014, η Flynn Intel Group, προσελήφθη από εταιρεία που σχετίζεται με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Συγκεκριμένα, γράφουν οι λονδρέζικοι Times, η Flynn πληρώνεται από την Inovo BV, ολλανδική εταιρεία που έχει ιδρυθεί από τον Εκίμ Αλπτεκίν, συνεργάτη του τούρκου προέδρου και μέλος της τουρκικής επιτροπής για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις. (Η Flynn δεν είχε αποκαλύψει τις σχέσεις της με την Inovo, γράφουν οι Times).
Αμεση επίπτωση αυτής της συνεργασίας η αλλαγή στάσης του Φλιν όπως διαφάνηκε σε άρθρο του τον Αύγουστο στην Hill, εφημερίδα που διαβάζεται αρκετά στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ.
Σε αυτό ο Φλιν προσπαθούσε να υποβαθμίσει την εκτεταμένη καταστολή μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου ενώ ζητούσε από τις ΗΠΑ να σταματήσουν να καλύπτουν τον Φετουλάχ Γκιουλέν, τον κληρικό τον οποίο οι τουρκικές Αρχές έχουν ευθέως κατηγορήσει για την οργάνωση του πραξικοπήματος κατά του Ταγίπ Ερντογάν.
Κατά τον Φλιν, ο Γκιουλέν είναι ριζοσπάστης ισλαμιστής ο οποίος κρύβεται πίσω από μια «βιτρίνα μετριοπαθούς που είναι σε κόντρα με τον πρόεδρο Ερντογάν».
Ακόμη χαρακτήριζε την Τουρκία «τον ισχυρότερο σύμμαχο των ΗΠΑ κατά του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και τη Συρία» καλώντας μάλιστα «να αναγνωρίσουμε την Τουρκία σαν προτεραιότητα, να δούμε τον κόσμο από την οπτική της Τουρκίας, να μην δώσουμε ασφαλές καταφύγιο στον κ. Γκιουλέν».
Η μεταστροφή του Φλιν, που φαίνεται να συνδέεται άμεσα με την συνεργασία με την Inovo, είναι εντυπωσιακή. Μόλις μερικούς μήνες νωρίτερα, έγραφε στο London Review of Books, ότι «η Τουρκία έκανε ότι δεν έβλεπε την ανάπτυξη του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία».
Ο ισλαμοφάγος σύμβουλος
Το πρόσφατο παρελθόν του Φλιν έχει και άλλα ενδιαφέροντα σημεία.
Είχε υπάρξει από το 2012 ως το 2014 επικεφαλής της Υπηρεσίας Αμυντικών Πληροφοριών (DIA) από την οποία εκδιώχτηκε από τον πρόεδρο Ομπάμα πριν ολοκληρώσει την θητεία του. Οι συγκρούσεις με άλλους αξιωματούχους του τομέα των πληροφοριών ήταν συχνές, με τον διοικητή της CIA Τζέιμς Κλάπερ να παίζει ρόλο στην αποπομπή του, γράφει ο Guardian.
Οι New York Times προσθέτουν ότι ήδη από τη θητεία του στην DIA είχε μια τάση να επικαλείται πληροφορίες και γεγονότα αμφίβολης αξιοπιστίας, μάλλον προκαλώντας θυμηδία στους υφισταμένους του. Μάλιστα, σημειώνουν οι NY Times, ότι ήταν τέτοια η ροπή του Φλιν προς τέτοιου είδους πληροφορίες που είχε κυκλοφορήσει με μορφή ανεκδότου ο όρος «Flynn facts» που υποδηλώνει στοιχεία που δεν έχουν εξακριβωθεί και πιθανόν δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα – εδώ ταιριάζει απολύτως με τον Τραμπ που επικαλείται ένα κάρο ασυναρτησίες που αλιεύει στο Internet, αλλά αυτό πια είναι άλλη ιστορία, ο αμερικανικός λαός «μίλησε».
Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Φλιν θεωρείται ότι κάποτε έκλινε πολιτικά προς τους Δημοκρατικούς προτού τελικά βρεθεί στο περιβάλλον του Τραμπ για να του δώσει συμβουλές σε θέματα εθνικής ασφάλειας, έναν τομέα για τον οποίο ο Τραμπ, χωρίς καμία πολιτική εμπειρία, εκ των πραγμάτων δεν είχε επαρκή εποπτεία. Ο Φλιν ήταν από τα λίγα στελέχη και αξιωματούχους ασφαλείας που δεν είχαν σπεύσιε να προειδοποιήσουν τον αμερικανικό λαό για τις επιπτώσεις της εκλογής του Τραμπ.
Στο συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων τον περασμένο Ιούλιο είχε την ευκαιρία να αναφερθεί στους κινδύνους από το Ισλαμικό Κράτος. Ο Φλιν είχε πει πως η λύση απέναντι στον ISIS είναι μια περισσότερο επιθετική στάση του αμερικανικού στρατού απέναντι στους τζιχαντιστές, θέση που έχει αναπτύξει σε βιβλίο του που εκδόθηκε φέτος. Λίγο-πολύ η αντίληψη του Φλιν είναι ότι η «ριζοσπαστική απειλή» είναι ο υπ’ αριθμόν ένα εχθρός των ΗΠΑ και γενικότερα «ένα καρκίνωμα».
Στο Twitter, υιοθετώντας λίγο ως πολύ το στιλ δηλώσεων του Τραμπ, είχε εκφραστεί πιο… ελευθέρα: «Ο φόβος για τους μουσουλμάνους είναι ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΟΣ», έγραφε με οργισμένα κεφαλαία τον Φεβρουάριο ενώ τον Ιούλιο είχε τουιτάρει (και μετά σβήσει) αντισημιτικά σχόλια.
Τάσσεται ακόμη υπέρ μιας πιο στενής συνεργασίας με τη Ρωσία. Εμφανίζεται τακτικά στο RT έχοντας έμμισθη σχέση με το δίκτυο, ενώ έχει πάει και σε γκαλά του δικτύου στη Μόσχα όπου βρέθηκε να κάθεται μόλις δύο θέσεις από τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Για τον Φλιν το RT, το θεωρούμενο σαν όχημα της ρωσικής προπαγάνδας στο εξωτερικό, είναι «απλά ένα κανάλι σαν το CNN».
Εκρηκτικός διορισμός
Αν και δεν χρειάζεται επιβεβαίωση του διορισμού από τη Γερουσία, η τοποθέτηση του κατά δήλωσίν του «όχι φίλου της πολιτικής ορθότητας» Φλιν μοιάζει δύσκολη και θα μπορούσε πρακτικά αδύνατη αν ήταν σε θέση που απαιτεί την έγκριση της Γερουσίας.
Κατά τους Times του Λονδίνου, αυτό το βλέπουν και στο περιβάλλον του Τραμπ, πέρα φυσικά από τους Δημοκρατικούς που δείχνουν ανήσυχοι για την φιλορωσική κλίση του συμβούλου, τα ισλαμοφοβικά σχόλια και την άκριτη αποδοχή των ενεργειών του Ερντογάν.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας είναι το πρόσωπο που έχει τον τελευταίο λόγου σε θέματα ασφάλειας και -αρκετά προφανές- επηρεάζει τον πρόεδρο σε βαθμό που μπορεί και να είναι ανησυχητικός. Το ότι το στιλ τους είναι πρακτικά ίδιο και ότι και οι δύο θέλουν να τονίζουν την αντισυστημική εικόνα τους, όπως και αν την εννοούν, τους φέρνει ακόμα πιο κοντά.
Ο Τραμπ ως τώρα κρατά κλειστά τα χαρτιά του, αν και μπορούμε να περιμένουμε ανακοινώσεις για το επιτελείο εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας για την επόμενη εβδομάδα, που είναι και εορταστική για τους Αμερικανούς (την Πέμπτη είναι Ημέρα των Ευχαριστών).
Τα ηθικά διλήμματα και η σύγκρουση συμφερόντων από τον ενδεχόμενο διορισμό του Φλιν είναι εμφανέστατα. Πριν από τις εκλογές ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι θα απαγορεύσει στους αξιωματούχους το λόμπινγκ υπέρ των ξένων κυβερνήσεων· είναι όμως δυνατόν να εξαιρείται από τον κανόνα ένας τόσο στενός συνεργάτης του;