Από Αύγουστο χειμώνα και από Μάρτη καλοκαίρι. Και από Φεβρουάριο; Κανονικά, η απάντηση είναι: χειμώνας. Μόνο που αν συμβεί και τα επόμενα χρόνια ότι και φέτος, μάλλον θα πρέπει να παραγράψουμε το γνωμικό ως αναληθές.
Ο φετινός Φεβρουάριος ήταν ο πιο ζεστός χειμωνιάτικος μήνας της τελευταίας δεκαετίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, όπως αυτά καταγράφηκαν από τον σταθμό του Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Η θερμοκρασία τον Φεβρουάριο του 2016 σημείωσε άνοδο κατά 5,8 βαθμούς περισσότερους από τον μέσο όρο, φτάνοντας τους 30,5 βαθμούς στον Αλικιανό Χανίων. Στην Πτολεμαΐδα, το Νευροκόπι και την Αμφίκλεια καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες αποκλίσεις από τις συνηθισμένες τιμές, ενώ οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου τόσο για τα υδατικά αποθέματα όσο και για τις καλλιέργειες, καθώς παράλληλα με την ζέστη, η χώρα ζει και μια παρατεταμένη περίοδο ανομβρίας.
«Στις Κυκλάδες, την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα είχαμε πολύ περιορισμένες βροχοπτώσεις το πεντάμηνο Οκτωβρίου – Φεβρουαρίου, που είναι το πιο κρίσιμο για τα υδατικά αποθέματα», δηλώνει ο ερευνητής του Αστεροσκοπείου Κώστας Λαγουβάρδος στο Εθνος, προβλέποντας κίνδυνο προβλήματος τους καλοκαιρινούς μήνες ιδίως στα νησιά.
Σοβαρό είναι το πρόβλημα με τις καλλιέργειες της Κρήτης, καθώς όπως σημειώνει ο καθηγητής Δενδροκομείας στο ΤΕΙ Σπύρος Λιονάκης, οι ελιές έχουν ήδη πετάξει βλάστηση χωρίς να ανθοφορήσουν, γεγονός που κατά πάσα πιθανότητα σημαίνει πως θα έχουν πρόβλημα με τον καρπό.
Φυσικά, για τους ταλαίπωρους καταναλωτές πετρελαίου και φυσικού αερίου και με δεδομένη την οικονομική στενότητα, αυτή η εξέλιξη μάλλον ως ευκταία μπορεί να χαρακτηριστεί, ωστόσο κοιτώντας κανείς την «μεγάλη» εικόνα δεν γίνεται παρά να ανησυχεί για τις κλιματικές ανατροπές.
Ο φετινός Φεβρουάριος δεν ήταν ο πρώτος που θύμιζε περισσότερο άνοιξη και λιγότερο χειμώνα. Ο Ιανουάριος του 2014 είχε καταγραφεί ως ο θερμότερος Ιανουάριος των τελευταίων 118 ετών στην Αθήνα. Οπως είχαν παρατηρήσει οι επιστήμονες, την τελευταία δεκαετία παρατηρείται μια αύξηση στη μέση θερμοκρασία κατά τους χειμερινούς μήνες, ενώ οι ψυχρότεροι χειμώνες στην πρωτεύουσα σημειώθηκαν το 1907, το 1911 και το 1948.
Οι καταγραφές της NASA
Το πρόβλημα φυσικά και δεν είναι μόνο ελληνικό και προσφέρει αξιοσημείωτες παρατηρήσεις στους επιστήμονες του κόσμου. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Διαστημικών Μελετών Goddard της NASA, που καταγράφει διαφορετικά τις θερμοκρασίες, ο Ιανουάριος ήταν όντως ο πιο ζεστός στην μετεωρολογική ιστορία, με τη θερμοκρασία να φθάνει τους 1,13 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο του προηγούμενου αιώνα. Είχε προηγηθεί ο Δεκέμβριος 2015, που ήταν 1,11 βαθμούς πάνω από το «κανονικό» (τον μέσο όρο σε βάθος χρόνου).
Σύμφωνα με τη NASA, o φετινός Ιανουάριος συνεχίζει ένα «σερί» 371 συνεχόμενων μηνών με θερμοκρασίες πάνω από το μέσο όρο. Ο τελευταίος Ιανουάριος που είχε θερμοκρασία πιο κρύα από τον διαχρονικό μέσο όρο, ήταν αυτός του 1976.
Στον φετινό Ιανουάριο σημειώθηκε και ένα ακόμη ρεκόρ, η μικρότερη έκταση θαλάσσιου πάγου στην Αρκτική: μόνο 5,2 εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια, 90.000 τ.μ. λιγότερα από το προηγούμενο αρνητικό ρεκόρ του 2011 και 402.000 τ.μ. λιγότερα από το διαχρονικό μέσο όρο, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Δεδομένων Χιονιού και Πάγου των ΗΠΑ.
Ο επικεφαλής κλιματολόγος της NASA Γκάβιν Σμιντ απέδωσε τη θερμοκρασία-ρεκόρ του Ιανουαρίου 2016 κυρίως στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή, με βοήθεια από το ισχυρό φαινόμενο Ελ Νίνιο (μεταφορά θερμού νερού) στον Ειρηνικό ωκεανό.