Ο υπουργός Υγείας θεσπίζει νέα κίνητρα για την κάλυψη άγονων ιατρικών θέσεων αλλά ταυτοχρόνως επιχειρεί να «φοβερίσει» τους ιδιώτες που θα μπορούσαν να δώσουν (προσωρινή) λύση στο πρόβλημα.
Οι άγονες θέσεις είναι ένα χρόνιο (και μείζον) πρόβλημα στην περιφέρεια και σε απομακρυσμένες περιοχές: προκηρύσσονται ξανά και ξανά αλλά ουδείς γιατρός εκδηλώνει ενδιαφέρον για να τις καλύψει. Ο Αδωνις Γεωργιάδης αναφέρει αυτές τις ημέρες ένα χαρακτηριστικό παράδειμα της θέσης παθολόγου (κάθε άλλο παρά σπάνια ειδικότητα) σε μεγάλο νησί η οποία προκηρύχθηκε επί 14 φορές, με 14 φορές άγονο αποτέλεσμα… Ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν σε πολλές περιοχές και για πολλές ειδικότητες.
Η συνέπεια είναι, φυσικά, οι ελλείψεις βασικού ιατρικού προσωπικού στην περιφέρεια, ακόμη και σε περιοχές που αυτή την περίοδο βλέπουν τον πληθυσμό τους να υπερ-πολλαπλασιάζεται λόγω τουρισμού.
Με αυτά τα δεδομένα και όπως έχει ανακοινώσει ο υπουργός είναι ζήτημα ημερών να υπογραφεί Κοινή Υπουργική Απόφαση με την οποία θα δοθούν έξτρα κίνητρα για την κάλυψη άγονων θέσεων, με στόχο βέβαια αυτές οι θέσεις να γινουν πιο ελκυστικές.
Μέχρι να δρομολογηθούν και ολοκληρωθούν οι διαδικασίες -που πάντα θέλουν τον χρόνο τους στο ελληνικό Δημόσιο- ο κ.Γεωργιάδης ζητά την συνδρομή ιδιωτών γιατρών με την εξής λογική: Υπάρχουν περιοχές όπου είναι μεν άγονες οι ιατρικές θέσεις στο νοσοκομείο, αλλά ταυτόχρονα δραστηριοποιούνται εκεί ιδιώτες γιατροί των κενών ειδικοτήτων. Ο υπουργός λοιπόν -με εκκλήσεις προς τους ιατρικούς συλλόγους- ζητά από τους ιδιώτες γιατρούς της άγονης γραμμής (δηλαδή των περιοχών με χρονίζουσες άγονες θέσεις) να «βάλουν ένα χεράκι» και στο νοσοκομείο εθελοντικά μεν, αλλά με το αζημίωτο (αμοιβή με μπλοκάκι).
Δεν μπορεί να υποχρεώσει κανέναν ιδιώτη γιατρό να εργαστεί για το δημόσιο σύστημα υγείας. Μπορεί ομως να τους «παρακινήσει» με προειδοποιήσεις, (κάποιος θα το έλεγε και απειλές). Και το έκανε. Ο Αδωνις Γεωργιάδης είπε στη Βουλή, απαντώντας σε επίκαιρη ερωτηση για το νοσοκομείο Μολάων στη Λακωνία – μια από τις περιοχές με πολλές και πολλαπλώς άγονες θέσεις, όπως και η Ξάνθη και άλλες- τα εξής:
«Είμαι πολύ κοντά στο να λάβω πιο δραστικά μέτρα ως προς το πώς οι γιατροί ενός νομού ή μιας περιοχής θα στελεχώνουν ή όχι το δημόσιο νοσοκομείο. Θεωρώ παντελώς αδιανόητο ένας ιδιώτης παθολόγος να αδιαφορεί για το πώς λειτουργεί το νοσοκομείο δίπλα του. Ένας γιατρός που κάνει χρήση του συστήματος συνταγογράφησης μέσω της ΗΔΙΚΑ, στην πραγματικότητα είναι ένας κρίκος του συνολικού συστήματος υγείας. Πριν φτάσω στην τελική μου απόφαση θέλω να δώσω ακόμη λίγες μέρες περιθώριο μήπως υπάρξει αυτόβουλη κίνηση γιατρών».
Πρόκειται για μια σαφή προειδοποίηση που έχει σαφή στόχο: την ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Ο νόμος -που έχει ψηφιστεί από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Υγείας- δίνει την δυνατότητα στον (εκάστοτε) υπουργό να διακόπτει την «συνεργασία» γιατρών με την ΗΔΙΚΑ.
Εάν ενεργοποιηθεί αυτή η δυνατότητα, οι ιδιώτες γιατροί δεν θα μπορούν να συνταγογραφήσουν φάρμακα και εξετάσεις για τους ασθενείς τους. Θα πρέπει να τους δίνουν σημειώματα και εκείνοι να αναζητούν τη συνταγή σε κάποια δημόσια δομή. Σε πολλές περιοχές της περιφέρειας, οι ιδιώτες γιατροί είναι και προσωπικοί γιατροί, στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Και πάλι δεν θα μπορούν να συνταγογραφήσουν – εκτός αν υπάρξει σχετική εξαίρεση.
Η πρώτη απάντηση ήρθε από την Επαγγελματική Ένωση Παθολόγων Ελλάδος (ΕΕΠΕ) η οποία ανακοίνωσε:
«Εμείς θεωρούμε ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας στον ασθενή και όχι προνόμιο του γιατρού. Ο γιατρός θα αμειφθεί, θα συστήσει την αρμόζουσα θεραπεία και στη συνέχεια, αφού δεν θα μπορεί να κάνει ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ο ασθενής θα πρέπει να βρει από μόνος του πώς θα αποζημιωθεί για τη φαρμακευτική του δαπάνη».
Ανοικτή επιστολή προς την ηγεσία του υπουργείου απευθύνει ο Ιατρικός Σύλλογος Λακωνίας ο οποίος αναφέρει με συγκεκριμένα παραδείγμα και χρονολόγια τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ιδιώτες γιατροί κάλυψαν κενά στο νοσοκομείο της Σπάρτης, ενώ περιγράφει και τις ελλείψεις νοσοκομειακών γιατρών σε πολλές ειδικότητες και σε όλες τις υγειονομικές δομές της Λακωνίας.
Το πρωί της Τετάρτης, ο υπουργός επανήλθε ξεκαθαρίζοντας στην ΕΡΤ ότι δεν αντιδικεί με την ιατρική κοινότητα, αλλα ζητά την καλόπιστη συνεννόηση. «Είσαι ιδιώτης γιατρός, καμία αντίρρηση, το σεβόμαστε, όμως δεν μπορείς να αδιαφορείς για το αν λειτουργεί το νοσοκομείο και για το αν οι συνάδελφοί σου δουλεύουν 24 ώρες το 24ωρο», είπε μεταξύ άλλων.
Ανέφερε ακόμη ότι οι διοικητές των νοσοκομείων στις άγονες περιοχές έχουν επικοινωνήσει με όλους τους ιδιώτες γιατρούς καλώντας τους να προσφέρουν υπηρεσίες (κυρίως με εφημερίες) και στο Δημόσιο, με μπλοκ παροχής υπηρεσιών. «Εμένα η διάθεσή μου δεν είναι να λάβω «υποχρεωτικά» μέτραάκι, να μην χρειαστεί να εκδώσω καμία υπουργική απόφαση. Τα υποχρεωτικά μέτρα είναι η τελευταία λύση που έχει στα χέρια του το κράτος, αλλά από την άλλη δεν μπορώ και ως Υπουργός Υγείας να υποκρίνομαι ότι ένα νοσοκομείο μπορεί να λειτουργεί χωρίς παθολόγο, αυτό δεν γίνεται»
Αναμένουμε τα αποτελέσματα της πρόσκλησης των διοικητών.
Δεν ξέρουμε αν και με ποιο τρόπο θα αντιδράσουν μεγάλοι ιατρικοί σύλλογοι -το θέμα δεν αφορά άμεσα τα μέλη τους, αφού στις αστικές περιοχές δεν υπάρχουν κατά κανόνα άγονες θέσεις, ενώ είναι εκτός αρμοδιοτήτων των δευτεροβάθμιων οργάνων.
Το υπουργείο πάντως σχεδιάζει, σύμφωνα με όσα ξέρουμε ως τώρα, να απλοποιήσει την διαδικασία με την οποία κάποιες ιατρικές θέσεις χαρακτηρίζονται ως άγονες. Έτσι, τα κίνητρα θα μπορούν να προσελκύσουν περισσότερους γιατρούς για περισσότερες περιοχές.
Τα κίνητρα, προφανώς, θα έχουν (κυρίως) οικονομικό χαρακτήρα αλλά ακόμη δεν είναι σαφές το αν θα φτάσουν στα επίπεδα των κινήτρων που αφορούν την θερινή υπηρεσία σε νησιά. Στην περίπτωση αυτή, παρέχεται πλέον των τακτικών αποδοχών έξτρα αμοιβή άνω των 2.000 ευρώ για τους γιατρούς που προσφέρονται να καλύψουν τα νησιά τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτή η διαπάνη επιβαρύνει τα κρατικά ταμεία για μερικούς μήνες, ενώ η δαπάνη που αφορά τις άγονες θέσεις είναι μόνιμη…
Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει η ιατρική κοινότητα, έχει θεσπιστεί επίδομα άγονης θέσης που είναι σήμερα 110 ευρώ το μήνα. Ισχύει από το 1983, ενώ από το 2022 έχει ψηφιστεί νομοθεσία που επιτρέπει την αναπροσαρμογή του.
Αναμένονται τα νεότερα.