Τόσο η πολυεπίπεδη αστάθεια του κόσμου εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία όσο και η αυξημένη πιθανότητα χρήσης πυρηνικών όπλων από πλευράς Ρωσίας έχουν ήδη επισημανθεί από τα γρανάζια του αμερικανικού κράτους, και μάλιστα με επίσημο τρόπο – ακριβώς αυτά τα δεδομένα και αυτές τις προοπτικές ανέλυσε στη Γερουσία η «αρχικατάσκοπος» Εϊβριλ Χέινς, η επικεφαλής όλων των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ. Αλλά και στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού έχουν υψωθεί φωνές υπέρ του μέτρου στην αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας: ναι μεν σθεναρή αντίθεση στη ρωσική εισβολή, όχι όμως και επιθυμία συντριβής της Ρωσίας. Αλλάζει κάτι, λοιπόν, στη στάση του Δυτικού μπλοκ;
Στην παρούσα συγκυρία η ευκαιριακή «αντεπίθεση» της Δύσης με στόχο την αποδυνάμωση της Ρωσίας δεν αφήνει καμία διέξοδο στον Πούτιν, αφού τον αναγκάζει να διαλέξει μεταξύ της δικής του επιβίωσης και εκείνης όλων των άλλων και επί τη βάσει της ισχύος. Ναι, το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο του κόσμου είναι το ρωσικό και αποτελεί υπαρκτό κίνδυνο για όλους. Τα πράγματα δεν πρέπει να παροξυνθούν περαιτέρω. Επιμονή στην εφαρμογή των κυρώσεων και, συγχρόνως, προσπάθεια επίτευξης ειρήνης είναι η συνταγή που πλέον προτείνουν πολλοί, κάθε άλλο παρά διακείμενοι φιλικά προς τη Ρωσία και το καθεστώς της. Nα, όπως οι New York Times λόγου χάρη.
Το υπεράνω υποψίας αμερικανικό Μέσο, ένα από τα στηρίγματα των Δημοκρατικών διαχρονικώς, με κύριο άρθρο του υπό τον μεστό τίτλο «Ο πόλεμος στην Ουκρανία περιπλέκεται, και η Αμερική δεν είναι έτοιμη», είπε ορισμένα ενοχλητικά πράγματα στη διοίκηση Μπάιντεν υπολογίζοντας τη «βαθιά εμπλοκή, στρατιωτική και οικονομική, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ» στο Ουκρανικό: τυχόν μη ρεαλιστικές προσδοκίες, μεγάλες θα λέγαμε, ενδέχεται να παρασύρουν τη Δύση σε «δαπανηρό και παρατεταμένο πόλεμο».
Οι ΝΥΤ επέσεισαν το σκιάχτρο του Βιετνάμ Νο2, σαν να λέμε, τονίζοντας ότι η Ρωσία όχι μόνο δεν είναι Βιετνάμ, απεναντίας «είναι πολύ ισχυρή, μία πυρηνική υπερδύναμη ικανή να επιφέρει ανείπωτη καταστροφή στην Ουκρανία» και όχι μόνο σε αυτήν. Είπαν και κάτι άλλο στον αμερικανό πρόεδρο: ότι ο αμερικανικός λαός κοιτάει πρωτίστως την τσέπη του, τον πληθωρισμό που θα θεριέψουν «οι διαταραχές στις παγκόσμιες αγορές τροφίμων και ενέργειας», έτσι η λαϊκή υποστήριξη στην Ουκρανία (αλλά και στους Δημοκρατικούς) δεν θα είναι αιωνία. Υπογράμμισε, δε, ότι ούτε η δικομματική υποστήριξη στην «ουκρανική» πολιτική Μπάιντεν είναι εγγυημένη.
Να ξεκαθαρίσει το τοπίο
Χωρίς να αμφισβητήσουν στο παραμικρό το Δυτικό δόγμα ότι «η Ουκρανία αξίζει υποστήριξη» και ότι «η Δύση πρέπει να αντισταθεί στις ρεβανσιστικές φιλοδοξίες του Πούτιν», οι ΝΥΤ υπογράμμισαν ότι «υπάρχουν ερωτήματα στα οποία ο Μπάιντεν δεν έχει απαντήσει». Τι, αλήθεια, επιδιώκουν οι ΗΠΑ; Να βοηθήσουν στον τερματισμό του πολέμου ή μήπως να αποδυναμώσουν διά παντός τη Ρωσία; Θέλουν να αποσταθεροποιήσουν τον Πούτιν ή να τον απομακρύνουν; Μήπως προσπαθούν να αποφύγουν τον ευρύτερο πόλεμο; Χωρίς ξεκάθαρες απαντήσεις στα παραπάνω, «ο Λευκός Οίκος θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη και ασφάλεια στην Ευρώπη μακροπρόθεσμα».
Και κατόπιν πέρασαν στο ψητό: «Δεν είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ να βυθιστούν σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με τη Ρωσία». Η πρότασή των ΝΥΤ, σαφέστατη: «Ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων, ακόμη και αν η Ουκρανία αναγκαστεί να λάβει κάποιες σκληρές αποφάσεις». Και η πρόταση αυτή βασίζεται στα δεδομένα: «Αποφασιστική στρατιωτική νίκη της Ουκρανίας επί της Ρωσίας, με την οποία η Ουκρανία ανακτά όλα τα εδάφη που κατέλαβε η Ρωσία το 2014, δεν είναι ρεαλιστικός στόχος». Ακολούθησε σφοδρότατη κριτική στις «πολεμικές δηλώσεις» του αμερικανικού πολιτικού προσωπικού οι οποίες «δεν φέρνουν τις διαπραγματεύσεις πιο κοντά».
Λάθος οι πολεμικές κορώνες
Ετσι στιγματίστηκαν ορισμένες κορώνες: ο ισχυρισμός του Μπάιντεν ότι ο Πούτιν «δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία», το σχόλιο του υπουργού Αμυνας Λόιντ Οστιν ότι η Ρωσία πρέπει να «αποδυναμωθεί» και η δήλωση της προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν την Ουκρανία «μέχρι να κατακτηθεί η νίκη». Αν τα πράγματα, όμως, οδηγηθούν στην οδό των διαπραγματεύσεων, τότε ο Ζελένσκι πρέπει να λάβει «οδυνηρές αποφάσεις» για τον περιορισμό των εδαφών της Ουκρανίας – αυτό απαιτεί ο συμβιβασμός. Συνεπώς «ο Μπάιντεν πρέπει να καταστήσει σαφές στον Ζελένσκι ότι υπάρχει όριο στη στήριξη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, υπάρχει όριο στα όπλα, στα δολάρια και στην πολιτική υποστήριξη». Χωρίς περιστροφές, οι ΝΥΤ ζήτησαν «ρεαλισμό» από το Κίεβο.
Επώδυνος μεν, ρεαλισμός δε
Τον «ρεαλισμό» αυτόν τον χαρακτήρισαν «επώδυνο» μεν, όχι όμως και ισοδύναμο του κατευνασμού. Τουναντίον: «Είναι αυτό που υποχρεούνται να κάνουν οι κυβερνήσεις, και όχι να κυνηγούν μια απατηλή νίκη. Η Ρωσία θα νιώσει τον πόνο της απομόνωσης και των εξουθενωτικών οικονομικών κυρώσεων τα επόμενα χρόνια, ο Πούτιν θα μείνει στην Ιστορία σαν χασάπης». Κοντολογίς, ο Μπάιντεν πρέπει να φρενάρει τον Ζελένσκι, και μάλιστα το συντομότερο δυνατόν.
Την ανάγκη να δώσουν οι Δυτικοί κάποια διέξοδο στη Ρωσία επισήμανε με δικό της σχόλιο και η Corriere della Sera, αναφέροντας τις γνωστές αντιδράσεις των γερμανών διανοουμένων όσον αφορά την αποστολή γερμανικού πολεμικού υλικού στο Κίεβο. Τόνισε και αυτή ότι δεν μπορείς να παίζεις με το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο του κόσμου, κάνοντας την εξής έξυπνη παρατήρηση: αν ο Πούτιν αναγκαστεί να διαλέξει ποιος δεν θα επιβιώσει, αυτός ή η Ευρώπη, ε, δύσκολα θα διάλεγε το πρώτο… «Είναι σημαντικό, λοιπόν, να επιμείνουμε στις οικονομικές κυρώσεις και στην πιθανότητα εξεύρεσης συμφωνίας για ειρήνη». Το όποιο κόστος κληθούν να καταβάλλουν οι Ευρωπαίοι θα είναι μικρότερο από αυτό των Ρώσων, και όλοι θα αποφύγουμε τον πυρηνικό πόλεμο.