Δεν είχε άδικο ο Δαρβίνος: λίγα μέρη στον πλανήτη είναι τόσο μαγευτικά και πλούσια σε θαύματα της φύσης, όσο τα νησιά Γκαλάπαγκος. Από τα ροζ ιγκουάνα στο βόρειο άκρο του ηφαιστείου Γουλφ, στις γιγαντιαίες χελώνες στη νήσο Πινσόν και στους μαύρους καρχαρίες στη νήσο Φλοριάνα, το νησιωτικό σύμπλεγμα του Ισημερινού στον Ειρηνικό Ωκεανό, ήταν το ιδανικό σημείο για να αναπτύξει ο διάσημος φυσιοδίφης την πρωτοποριακή θεωρία της εξέλιξης πριν δύο αιώνες.
Είναι και το μέρος που ενέπνευσε τον Λεονάρντι ντι Κάπριο να ασχοληθεί σοβαρά με τη διάσωση του περιβάλλοντος και την αποκατάσταση της άγριας φύσης, ιδρύοντας την περιβαλλοντική οργάνωση Re:wild, το 2021, στην οποία δώρησε 43 εκατ. δολάρια για έργα διάσωσης της σπάνιας χλωρίδας και πανίδας του συμπλέγματος.
Ο οσκαρικός ηθοποιός υπογράφει άρθρο στον Guardian μαζί με τον Ντάνι Ρουέδα Κόρδοβα, διευθυντή του Εθνικού Πάρκου των Γκαλάπαγκος σχετικά με το έργο που συντελείται στα νησιά.
«Το τελευταίο διάστημα, έχουμε γίνει μάρτυρες της διαδικασίας της αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος και της άγριας ζωής στο αρχιπέλαγος. Κάποιοι θεωρούν ότι η αποκατάσταση της άγριας φύσης είναι σε βάρος των ανθρώπων, αλλά εμείς πιστεύουμε ότι είναι η επιτυχής ενσωμάτωσή μας μέσα στο οικοσύστημα το οποίο μας διατηρεί στη ζωή. Εργαζόμαστε μαζί και όχι ενάντια στη φύση για να δημιουργήσουμε ζωντανά και ανθεκτικά οικοσυστήματα για το καλό όλων», σημειώνουν οι δύο συγγραφείς του άρθρου.
«Με λίγα λόγια, η σύγχρονη αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος είναι η επανασταστική πράξη της σύμπραξης του ανθρώπου και του πλανήτη για τον άνθρωπο και τον πλανήτη. Δεν χρειάζεται καμία φουτουριστική τεχνολογία, παρά μόνο η επιστημονική μας γνώση και κατανόηση της άγριας ζωής και των οικοσυστημάτων σε συνδυασμό με την παραδοσιακή γνώση και σοφία των τοπικών κοινοτήτων και των αυτόχθονων λαών, που είναι συστηματικά οι πιο αποτελεσματικοί φύλακες της βιοποικιλότητας της Γης. Ετσι, ξαναβρίσκουμε την ισορροπία μας με τη φύση».
Στα Γκαλάπαγκος, οι αρουραίοι και άλλα είδη-εισβολείς έχουν αποδεκατίσεις τους πληθυσμούς ενδημικών πτηνών, ερπετών και άλλων ζώων. Για αυτό και η οργάνωση Re:wild του Ντι Κάπριο σε συνεργασία με γηγενείς πληθυσμούς και τις κρατικές υπηρεσίες του Ισημερινού, εργάζονται για την αποκατάσταση της φύσης και τη συνύπαρξη μαζί της, αντί για την εκμετάλλευσή της.
Στη νήσο Φλοριάνα, οι κάτοικοι επιχειρούν για την απόσυρση των ξενικών ειδών έως το 2024 και την επιστροφή 13 ενδημικών ειδών, τα οποία έχουν εξαφανιστεί από την περιοχή έως το 2027.
Ενα από αυτά τα είδη είναι η γιγαντιαία χελώνα Φλοριάνα, η επιστροφή της οποίας θα ανασχηματίσει ολόκληρο το τοπικό οικοσύστημα, σημειώνει το άρθρο. Οι χελώνες θα βοηθήσουν στην αποκατάσταση της σαβάνας στο νησί, που με τη σειρά της θα φέρει πίσω άλλα είδη, τα οποία θα συνεισφέρουν στην αναγέννηση της φύσης όπως ήταν, συμβάλλοντας στην ανθεκτικότητα του οικοσυστήματος στην κλιματική αλλαγή, στην προστασία των αποθεμάτων τροφής και υδάτων, στην διατήρηση του τοπικού πολιτισμού και στον οικοτουρισμό. Μαζί με τη στεριά, θα αναγεννηθεί και το θαλάσσιο περιβάλλον γύρω από το νησί.
Αντίστοιχα προγράμματα θα ξεκινήσουν και στα υπόλοιπα νησιά των Γκαλάπαγκος, αλλά και σε άλλα αρχιπελάγη της Λατινικής Αμερικής στον Ειρηνικό, από το Μεξικό μέχρι τη Χιλή.
Παράλληλα, αποκατάσταση της άγριας ζωής βρίσκεται σε εξέλιξη στην ηπειρωτική Αυστραλία για την επαναφορά των διαβόλων της Τασμανίας, από όπου εξαφανίστηκαν πριν 3.000 χρόνια. Οι επιστήμονες λένε ότι η παρουσία των σαρκοφάγων μαρσιποφόρων θα συμβάλει στη μείωση των δασικών πυρκαγιών και στην αναγέννηση των δασών.
Στην Ιμπερά, στους υγροβιότοπους της βορειοανατολικής Αργεντινής, οι τοπικές κοινότητες έχουν επαναφέρει τα τζάγκουαρ, δίνοντας ξανά πνοή στον οικοτουρισμό στην περιοχή.
Στην Ινδονησία, στη νήσο Λόμποκ, οι ντόπιοι εργάζονται για την αποκατάσταση των κοραλλιογενών υφάλων.
Τέλος, στην Καραϊβική, οάσεις πλούσιες σε πράσινο φυτρώνουν σε άγονα νησιά για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Αυτός είναι ο στόχος της αποκατάστασης της άγριας ζωής, η αρμονική συνύπαρξή της με τις τοπικές κοινότητες, σημειώνουν ο Ντι Κάπριο και ο Ρουέδα στον Guardian. «Συμφωνούμε ότι η απάντηση στην κλιματική κρίση και στην κρίση βιοποικιλότητας που βασανίζουν τον κόσμο, είναι η πιο βασική και πιο παλιά ιδέα και η πιο ριζοσπαστική ταυτόχρονα, να δημιουργήσουμε έναν βιώσιμο πλανήτη δουλεύοντας μαζί με την άγρια φύση, όχι εναντίον της», καταλήγουν οι συγγραφείς.