Ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Γιουν Σουκ Γέολ, κήρυξε στρατιωτικό νόμο το βράδυ της Τρίτης (τοπική ώρα), με ένα διάγγελμα που δεν είχε προαναγγελθεί και το οποίο μεταδόθηκε απευθείας από το τηλεοπτικό κανάλι YTN, λέγοντας ότι θέλει να εξαλείψει «τις αναίσχυντες, αντικρατικές, φιλικά προσκείμενες στη Βόρεια Κορέα δυνάμεις». Ο πρόεδρος δεν επικαλέστηκε κάποια συγκεκριμένη απειλή από τη Βόρεια Κορέα, που είναι πυρηνική δύναμη, αλλά επικεντρώθηκε στους εγχώριους πολιτικούς αντιπάλους του.
Η αιφνιδιαστική αυτή απόφαση προκάλεσε σοκ στη χώρα, η οποία θεωρείται δημοκρατική από τη δεκαετία του 1980 αλλά στο παρελθόν έχει γνωρίσει μια σειρά αυταρχικών διακυβερνήσεων. Το κορεατικό γουόν υποχώρησε ραγδαία έναντι του δολαρίου.
Ο Γουν είπε ότι δεν είχε άλλη επιλογή παρά μόνο να προσφύγει σε αυτό το μέτρο προκειμένου να εγγυηθεί τη συνταγματική τάξη. Ισχυρίστηκε ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν θέσει σε ομηρία την κοινοβουλευτική διαδικασία με σκοπό να βυθίσουν τη χώρα σε κρίση.
«Κηρύσσω στρατιωτικό νόμο για να προστατεύσω την ελεύθερη Δημοκρατία της Κορέας από την απειλή των κομμουνιστικών δυνάμεων της Βόρειας Κορέας, για να εξαλείψω τις ποταπές, αντικρατικές, φιλοβορειοκορεατικές δυνάμεις που σκυλεύουν την ελευθερία και την ευτυχία του λαού μας και για να προστατεύσω την ελεύθερη συνταγματική τάξη» ισχυρίστηκε ο Γουν.
«H Εθνοσυνέλευση έχει μετατραπεί σε καταφύγιο εγκληματιών, κρησφύγετο νομοθετικής δικτατορίας που επιδιώκει να παραλύσει το διοικητικό και δικαστικό σύστημα και να ανατρέψει τη φιλελεύθερη συνταγματική τάξη» προσέθεσε.
Κατηγόρησε συγκεκριμένα τους βουλευτές της αντιπολίτευσης ότι περιέκοψαν «όλους τους προϋπολογισμούς που ήταν βασικής σημασίας για τις προτεραιότητες του έθνους, όπως είναι η καταπολέμηση της εγκληματικότητας που συνδέεται με τη διακίνηση ναρκωτικών και η διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας (…) μετατρέποντας τη χώρα σε παράδεισο ναρκωτικών και τόπο χάους για τη δημόσια ασφάλεια».
Ο Γιουν χαρακτήρισε την αντιπολίτευση, η οποία ελέγχει το κοινοβούλιο, «δυνάμεις εχθρικές προς το κράτος που έχουν σκοπό να ανατρέψουν το καθεστώς». Διαβεβαίωσε ότι η απόφασή του ήταν «αναπόφευκτη». «Θα αποκαταστήσω την κανονικότητα στη χώρα, ξεκαθαρίζοντας αυτές τις δυνάμεις που είναι εχθρικές προς το κράτος το συντομότερο δυνατόν», πρόσθεσε.
Τι προβλέπει ο στρατιωτικός νόμος
Μετά την απόφαση του προέδρου της Νότιας Κορέας να κηρύξει στρατιωτικό νόμο, ο στρατός ανακοίνωσε ότι η λειτουργία του κοινοβουλίου και οι δραστηριότητες των πολιτικών κομμάτων αναστέλλονται, μετέδωσε το πρακτορείο Yonhap. Απαγορεύονται επίσης οι διαδηλώσεις και οι συγκεντρώσεις.
Σύμφωνα με το πρακτορείο, όλα τα Mέσα Eνημέρωσης και οι εκδόσεις τίθενται υπό τον έλεγχο του στρατού. Με βάση το διάταγμα, απαγορεύονται όλες οι ενέργειες που κρίνονται ως απόπειρες ανατροπής του φιλελεύθερου δημοκρατικού συστήματος, καθώς και η μετάδοση «ψευδών ειδήσεων» και προπαγάνδας.
Επίσης, όλο το ιατρικό προσωπικό που απεργούσε, συμπεριλαμβανομένων και των εκπαιδευόμενων γιατρών, διατάχθηκε να επιστρέψει στην εργασία του μέσα σε 48 ώρες. Οι απεργίες, οι στάσεις εργασίας και οι συγκεντρώσεις που πυροδοτούν «κοινωνικό χάος» απαγορεύονται επίσης.
Για τους «αθώους απλούς πολίτες», εξαιρουμένων των «αντικρατικών και άλλων ανατρεπτικών δυνάμεων» θα ληφθούν μέτρα ώστε να ελαχιστοποιηθεί η «ενόχληση» που μπορεί να αντιμετωπίσουν στην καθημερινότητά τους.
Σύμφωνα με το διάταγμα, όσοι παραβιάσουν τον στρατιωτικό νόμο, μπορεί να συλληφθούν και να τεθούν υπό κράτηση χωρίς ένταλμα.
Το Yonhap μετέδωσε ότι το κοινοβούλιο σφραγίστηκε και στρατιωτικά ελικόπτερα προσγειώθηκαν στη στέγη του.
Στα πλάνα που μεταδόθηκαν ζωντανά από την τοπική τηλεόραση διακρίνονταν στρατιώτες που επιχειρούσαν να μπουν στο κτίριο για να επιβάλουν τον στρατιωτικό νόμο, και υπάλληλοιο της Εθνοσυνέλευσης να προσπαθούν να τους απωθήσουν ψεκάζοντάς τους με πυροσβεστήρες.
Σύμφωνα πάντα με το Yonhap, η κήρυξη στρατιωτικού νόμου ήταν μια πρόταση που υπέβαλε στον πρόεδρο Γιουν ο υπουργός Aμυνας.
Eνα στέλεχος της Κεντρικής Τράπεζας της Νότιας Κορέας είπε στο πρακτορείο Reuters ότι «προετοιμάζονται μέτρα» για τη σταθεροποίηση της αγοράς, εφόσον χρειαστεί.
Από τον Λευκό Οίκο έγινε γνωστό ότι η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν είναι σε επαφή με την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας και παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
Διαδηλωτές συγκεντρώνονται έξω από το κοινοβούλιο
«Αρματα μάχης, θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και στρατιώτες με όπλα και μαχαίρια θα κυβερνούν τη χώρα», είπε ο Λι Τζάε-μιουνγκ, ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού Κόμματος (DP), το οποίο έχει την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. «Η οικονομία της Δημοκρατίας της Κορέας θα καταρρεύσει ανεπανόρθωτα. Συμπολίτες μου, σας παρακαλώ, ελάτε στην Εθνοσυνέλευση», είπε στην έκκληση που απηύθυνε μέσω του Ιντερνετ.
Εκατοντάδες άνθρωποι άρχισαν να συρρέουν τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης, τοπική ώρα, έξω από το κοινοβούλιο της Νότιας Κορέας στη Σεούλ, για να διαμαρτυρηθούν για την επιβολή στρατιωτικού νόμου στη χώρα, σύμφωνα με τα πλάνα που μεταδίδονται απευθείας από τα τοπικά τηλεοπτικά δίκτυα.
«Ανοίξτε την πόρτα, σας παρακαλώ. Η δουλειά σας είναι να προστατεύετε την Εθνοσυνέλευση. Γιατί κάθεστε με σταυρωμένα τα χέρια ενώ ποδοπατούνται οι βουλευτές;» φώναζε ένας άνδρας σε μια ομάδα αστυνομικών που φρουρούσαν τις πύλες του κτιρίου, το οποίο είχε σφραγιστεί.
Την ίδια ώρα, το κοινοβούλιο, με παρόντες 190 από τους 300 βουλευτές, ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο ζητείται η άρση του στρατιωτικού νόμου που επέβαλε ο πρόεδρος Γιουν Σουκ Γέολ. Μάλιστα ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Γου Γουόν-σικ χαρακτήρισε «άκυρη» την κήρυξη στρατιωτικού νόμου.
Ο προκάτοχος του Γιουν, Μουν-Τζάε-ιν, που πρόσκειται στο κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα, ανέφερε με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ ότι η κορεατική δημοκρατία βρίσκεται σε κρίση. «Ελπίζω η Εθνοσυνέλευση να ενεργήσει γρήγορα για να προστατεύσει τη δημοκρατία από την κατάρρευση. Ζητώ από τον λαό να ενώσουμε δυνάμεις για να προστατεύσουμε και να σώσουμε τη δημοκρατία και να βοηθήσουμε την Εθνοσυνέλευση να λειτουργεί κανονικά», σημείωσε.
Το Γενικό Επιτελείο Ενόπλων Δυνάμεων ανακοίνωσε ωστόσο ότι ο στρατός θα τηρήσει τον στρατιωτικό νόμο μέχρι να τον άρει ο πρόεδρος της χώρας, αν και οι στρατιώτες που βρίσκονταν στο κοινοβούλιο αποσύρθηκαν.
Είναι η πρώτη φορά που τίθεται σε ισχύ στρατιωτικός νόμος στη Νότια Κορέα από τη δεκαετία του 1980.
Στρατιωτικός νόμος είχε κηρυχθεί για τελευταία φορά στις 17 Μαΐου 1980, όταν ο στρατηγός Τσουν Ντο-χουάν κατέλαβε την εξουσία θέλοντας να καλύψει το κενό μετά τη δολοφονία του δικτάτορα Παρκ Τσουνγκ-χε. Την επομένη, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους της Γκουανγκτζού για να διαμαρτυρηθούν για το πραξικόπημα. Οι διαδηλώσεις καταπνίγηκαν σε λουτρό αίματος. Ο στρατιωτικός νόμος παρέμεινε σε ισχύ μέχρι τον Ιανουάριο του 1981.
Η δυσχερής θέση του προέδρου
Οπως επισημαίνει το BBC, ο Γιουν βρισκόταν σε δυσχερή θέση μετά τις γενικές εκλογές, όταν η αντιπολίτευση κέρδισε μια σαρωτική νίκη.
Καθώς δεν μπορούσε να περάσει τους νόμους που ήθελε, περιορίστηκε στο να ασκεί απανωτά βέτο σε κάθε νομοσχέδιο που περνούσε η αντιπολίτευση.
Ο Γιουν είναι επίσης μπλεγμένος σε διάφορα σκάνδαλα, κυρίως γύρω από τη σύζυγό του, η οποία κατηγορείται για διαφθορά και άσκηση επιρροής. Η αντιπολίτευση προσπαθεί να ξεκινήσει ειδική έρευνα εναντίον της.
Αυτή την εβδομάδα, η αντιπολίτευση καταψήφισε τους προϋπολογισμούς που είχαν υποβάλει η κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα.
Την ίδια εβδομάδα, η αντιπολίτευση κινείται για την παραπομπή μελών του υπουργικού συμβουλίου, κυρίως του επικεφαλής της κυβερνητικής ελεγκτικής υπηρεσίας, επειδή δεν ερεύνησαν την σύζυγο του προέδρου.