Η χιονοστιβάδα που καταπλακώνει το ελληνικό θέατρο και, γενικά, το χώρο των ελλήνων καλλιτεχνών, δεν φαίνεται να έχει σταματημό. Με επίσης μετεωρολογικούς όρους, το τσουνάμι καταγγελιών για βία στους συγκεκριμένους χώρους δουλειάς θα φουσκώσει ακόμη περισσότερο στις επόμενες ημέρες.
Υστερα από την τηλεοπτική καταγγελία της Ζέτας Δούκα κατά του Γιώργου Κιμούλη περί ψυχολογικής και σωματικής βίας και την καταγγελία, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, των Τζένης Μπότση, Αγγελικής Λάμπρη και Λουκίας Μιχαλά κατά του Κώστα Σπυρόπουλου, για σεξουαλική παρενόχληση, αναμένονται, πέραν των πιο γενικόλογων και χωρίς ονόματα θυτών, τουλάχιστον δύο νέες δημόσιες αλλά και με κατονομαζόμενους δράστες καταγγελίες.
Πρώτος στόχος των καταγγελιών, κατά πληροφορίες, θα είναι δημοφιλής πρωταγωνιστής και σκηνοθέτης του ελληνικού θεάτρου, τον οποίο τρεις μαζί νέες ηθοποιοί φέρονται ότι πρόκειται να κατονομάσουν για «αδίκημα» σεξουαλικό, και δη ανάλογο με εκείνο για το οποίο έσπασε σιωπή πολλών ετών η Σοφία Μπεκατώρου.
Στο μεταξύ, οι καταγγελίες άρχισαν να ανατρέπουν ακόμη και ταμπού της ελληνικής κοινωνίας όπως οι ομόφυλες σεξουαλικές επιλογές. Έτσι, την ίδια ώρα φέρεται να κυοφορείται μία μαζική καταγγελία που θα έχει ως στόχο –κατά πληροφορίες του Protagon πάντα- ένα ακόμη μεγάλο όνομα: έναν σκηνοθέτη με ισχυρή θέση στο ελληνικό θεατρικό τοπίο.
Τα φερόμενα ως θύματα της ψυχολογικής ή σωματικής βίας, της σεξουαλικής παρενόχλησης ή και αποπλάνησης πλέον, σπάνε τη σιωπή τους, ακόμη και χρόνια μετά την καταγγελλόμενη πράξη, καθώς το κλίμα της εποχής φαίνεται ότι το ευνοεί. Αλλωστε, οι καταγγέλλοντες βρίσκουν μαζική, ακόμη και άκριτη, υποστήριξη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και βήμα στην τηλεόραση.
Κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλοί έχουν τολμήσει να μοιραστούν, ακόμη και δίχως να αποκαλύπτουν το όνομα του φερόμενου ως θύτη, προσωπικές ιστορίες, που έχουν αναλογίες με τις προϋπάρχουσες καταγγελίες.
Δεν είναι σίγουρο ότι η χιονοστιβάδα των καταγγελιών και των επιπτώσεών τους για εκείνους που φέρονται ως θύτες, θα σταματήσει στα δύο αυτά, επόμενα, μεγάλα ονόματα. Ούτε μόνον στην απλή άσκηση ψυχολογικής βίας από σκηνοθέτες, από θέση ισχύος. Τακτική που μέχρι τώρα ήταν γνωστή στον κύκλο των ανθρώπων του θεάτρου και κινούνταν πάντα, ιδιαίτερα στις πρόβες, μεταξύ τεχνικής «για να βγει το ζουμί του ρόλου», κακού και οξύθυμου χαρακτήρα του σκηνοθέτη, καλλιτεχνικής ανασφάλειας, αίσθησης ισχύος ή υπεροχής και κακοποίησης.
Ηδη, όπως προκύπτει, από τη Δευτέρα θα έχουμε μπει για τα καλά στον αστερισμό του σεξ και της σεξουαλικής κακοποίησης, ή στα σκοτεινά νερά του #MeToo, χάρη στις αναμενόμενες νέες αποκαλύψεις – καταγγελίες. Και μάλιστα όχι μόνον με θύματα γυναίκες ηθοποιούς και φερόμενους θύτες άντρες, συνήθως σκηνοθέτες, αλλά και με θύματα άντρες ηθοποιούς. Ακόμη πιο τολμηρό και δύσκολο για την ελληνική κοινωνία.
Ηδη, βγήκαν στο facebook τρεις νέοι ηθοποιοί, οι Γιάννης Νιάρρος, Χάρης Τζωρτζάκης και Ερρίκος Μηλιάρης για να καταγγείλουν τον κινηματογραφικό σκηνοθέτη Κώστα Ζάπα για σεξουαλική παρενόχληση. «Θεωρώ πως και μόνο η δημοσιοποίηση του γεγονότος θα τον κάνει, όπως και άλλους του συναφιού του, να φοβηθούν σίγουρα και έπειτα να μαζευτούν. Ή και να εξαφανιστούν και απ’ τον χώρο», έγραψε ο Ερρίκος Μηλιάρης.
Πρόσθεσε δε ένα ακόμη διότι: «Γιατί είναι ιστορική στιγμή. Μπορεί στα αλήθεια να αλλάξει κάτι ριζικά στον χώρο μας και πρέπει όλοι και όλες ο καθένας με το λιθαράκι του να συνεισφέρουμε σε αυτό. Πρέπει ψύχραιμα και πολιτισμένα να δημιουργήσουμε έναν ας το πούμε συλλογικό «εκφοβισμό». Και εκεί, και χωρίς να ακουστούν απαραίτητα όλων τα ονοματάκια, τη ζημιά την έχουν πάθει και πάλι».
Από την πλευρά του, ο καταγγελλόμενος Κώστας Ζάπας υποστήριξε: «Στις ταινίες μου αναφερόμουν πάντα στην σεξουαλικότητα. Κατήγγειλα την ενδοοικογενειακή βία καθώς και την βία κάθε μορφής. Υπάρχουν σκηνές με γυμνό, αυνανισμό, στύση, βιασμό, σεξ. Όμως πάντα ως καταγγελία ή ως κυνισμό απέναντι στην υποκρισία της κοινωνίας και όχι ως αυτοσκοπό. Αυτονόητα ένας ηθοποιός θα βρεθεί γυμνός. Αν το θελήσει. Αυτά τα πράγματα δεν επιβάλλονται».
- Μετά την καταγγελία της Ζέτας Δούκα για τον Κιμούλη, κάποιοι άνθρωποι του θεάτρου τοποθετήθηκαν κατευναστικά απέναντι στο φαινόμενο, που μετατρέπεται πλέον σε χιονοστιβάδα. Οπως ο Δημήτρης Καταλειφός, που η δήλωσή του έκανε το γύρο του Διαδικτύου. Αλλοι υπερασπίστηκαν σθεναρά εκείνους που προέβησαν στις καταγγελίες, ζητώντας «να καθαρίσει ο χώρος» και «να αλλάξουν οι τακτικές του παρελθόντος, καθώς είμαστε στο 2021».
Υπήρξαν και κάποιοι που στάθηκαν κριτικά απέναντι στην φερόμενη ως «ανθρωποφαγία» στους κόλπους του θεάτρου. Οπως ο Βασίλης Μπισμπίκης, που σημείωσε: «Με τρομάζει ότι μπορεί να βγει κάποιος στην τηλεόραση και να πει κάτι για κάποιον. Aυτό είναι ένα είδος αυτοδικίας. Και αν δεν ισχύει, τι γίνεται τότε; Φοβάμαι που μπορεί να φτάσει και ότι θα χαθεί το νόημα».
Την ίδια ώρα, κατά πληροφορίες, συλλέγονταν «υπογραφές» για να οργανωθεί μαζική δημόσια καταγγελία κατά του ισχυρού σκηνοθέτη, που αναφέρθηκε παραπάνω, από γονείς αγοριών, σπουδαστών δραματικών σχολών, τα οποία θεωρείται ότι παρενοχλήθηκαν ή και κακοποιήθηκαν σεξουαλικά από κείνον στη διάρκεια αρκετών ετών. Σε κάθε περίπτωση, την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν ήταν έτοιμη η μαζική καταγγελία και δεν αποκλείονταν και μεμονωμένες καταγγελίες κατά του ιδίου προσώπου.
Προειδοποιώντας για το τσουβάλιασμα του ελληνικού θεάτρου και τις πληγές που μπορεί να του προκαλέσει ένας εμφύλιος, ο Δημήτρης Καταλειφός θύμισε «μια φράση που λέει ο Σκηνοθέτης στην αριστουργηματική ταινία του Μπέργκμαν “Μετά την πρόβα”: “Το θέατρο είναι ιδρώτας, σπέρμα και σκατά”».
Ο Απόστολος Γκλέτσος βγήκε και το επέκτεινε: «Συμβαίνει και στην πολιτική – Για να δουλέψεις πρέπει να κοιμηθείς με έναν σκ@τόγερο». Και η χιονοστιβάδα καλά κρατεί.