Η Αίγυπτος εξέφρασε την οργή της έπειτα από την ανακοίνωση της Αιθιοπίας ότι γέμισε τη δεξαμενή του, «εξαιρετικά αμφιλεγόμενου» όπως έγραψε το BBC, υδροηλεκτρικού φράγματος στον Κυανό Νείλο.
Η Αιθιοπία βρίσκεται σε διαμάχη με την Αίγυπτο και με το Σουδάν σχετικά με αυτό το φαραωνικό έργο από την έναρξή του το 2011. Η Αίγυπτος, ως γνωστόν, καίγεται για την υπόθεση, αφού βασίζεται στον Νείλο για όλες σχεδόν τις ανάγκες της σε νερό, κυρίως βέβαια για τη γεωργία.
Το Κάιρο δήλωσε ότι η Αιθίοπες αδιαφόρησαν για τα συμφέροντα της Νειλοχώρας, αλλά η Αντίς Αμπέμπα απάντησε ότι το φράγμα της, αξίας 4,2 δισ. δολαρίων, δεν θα μειώσει τη ροή ποτάμιου ύδατος στην Αίγυπτο.
«Με μεγάλη χαρά μου, ανακοινώνω την επιτυχή ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας πλήρωσης του φράγματος Renaissance» έγραψε ο αιθίοπας πρωθυπουργός Αμπι Αχμέντ στο Twitter/X. Παραδέχθηκε ότι το φράγμα συνάντησε «εσωτερικά και εξωτερικά εμπόδια», όμως «όλα ξεπεράστηκαν». Το φράγμα παράγει ηλεκτρική ενέργεια από τον Φεβρουάριο του 2022.
Η κυβέρνηση της Αιθιοπίας φρονεί ότι το Grand Ethiopian Renaissance Dam, όπως είναι η επίσημη ονομασία του, θα διπλασιάσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, παρέχοντας την απαραίτητη αναπτυξιακή ώθηση. Προς το παρόν, πάντως, ο μισός πληθυσμός της χώρας, περίπου 60 εκατομμύρια άνθρωποι, δεν έχουν ηλεκτρικό ρεύμα. Στόχος είναι η παραγωγή άνω των 6.000 MW στο φράγμα, το οποίο απέχει 30 χιλιόμετρα από τα αιθιοπικοσουδανικά σύνορα.
Η Αίγυπτος και το Σουδάν υποστηρίζουν ότι πρέπει να συμφωνηθούν κοινοί κανόνες για τη λειτουργία του φράγματος, επειδή φοβούνται ότι η ενεργοβόρα Αιθιοπία ενδέχεται να επιδεινώσει την υπάρχουσα έλλειψη νερού. Οι διαπραγματεύσεις για το έργο ξεκίνησαν ξανά τον περασμένο μήνα.
Το Σουδάν, βυθισμένο στον εμφύλιο των στρατηγών, δεν αντέδρασε αμέσως στην ανακοίνωση του Αχμέντ. Το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών, όμως, ανακοίνωσε μέσω Facebook ότι η μονομερής πλήρωση της δεξαμενής του φράγματος παραβίασε τη δήλωση αρχών που είχαν συνυπογράψει οι τρεις χώρες το 2015. Χαρακτήρισε, δε, την ενέργεια της Αιθιοπίας παράνομη.
«Η διακήρυξη αρχών ορίζει σαφώς ότι οι τρεις χώρες πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τους κανόνες πλήρωσης και λειτουργίας του φράγματος πριν από την έναρξη της διαδικασίας πλήρωσής του» γράφει η αιγυπτιακή ανακοίνωση, η οποία μιλάει και για «παραβίαση του διεθνούς δικαίου».