Καθόλου καλά δεν πρέπει να κοιμάται ο Ολαφ Σολτς το τελευταίο διάστημα. Η δυσαρέσκεια των Γερμανών για τους χειρισμούς του καγκελαρίου, στο θέμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης, φαίνεται στις κάλπες των τοπικών εκλογών.
Μετά τη συντριβή των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) την περασμένη Κυριακή, στο Σλέσβιγκ-Χολστάιν, όπου πήραν μόλις το 16% των ψήφων, έναντι 43% των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), υπέστησαν νέα μεγάλη ήττα στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία, το πολυπληθέστερο κρατίδιο της Γερμανίας και βαρόμετρο για τα κόμματα σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Αυτή τη φορά, μάλιστα, οι δημοσκοπήσεις έδιναν ένα μικρό προβάδισμα στο SPD, γι’ αυτό και είχαν σπεύσει προσωπικά στις τελευταίες προεκλογικές συγκεντρώσεις των υποψηφίων τους, τόσο ο Σολτς όσο και ο Φρίντριχ Μερτς, επικεφαλής του CDU.
Τελικά, το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα και οι Πράσινοι είναι οι κερδισμένοι των εκλογών, ενώ μεγάλοι χαμένοι είναι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) και κυρίως οι Φιλελεύθεροι (FDP).
Το CDU διέψευσε τα προγνωστικά, καταγράφοντας καθαρή νίκη με 35,9%, αυξάνοντας μάλιστα το ποσοστό του από το 2017, όταν είχε λάβει το 33,9% των ψήφων.
Το κόμμα του Σολτς, το οποίο φιλοδοξούσε να ορίσει τον πρωθυπουργό της επόμενης κρατιδιακής κυβέρνησης, περιορίστηκε στο 26,7%, χάνοντας 4,5 μονάδες σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές.
Αντίθετα, οι Πράσινοι ενισχύθηκαν κατά 11,6 μονάδες, λαμβάνοντας το 18%, και θα παίξουν τον καθοριστικό ρόλο στο ποιος θα αναλάβει τη διακυβέρνηση του κρατιδίου, καθώς μπορούν να συμμαχήσουν είτε με τους Χριστιανοδημοκράτες είτε με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Οριακά πάνω από τον πήχη για να αναδείξει βουλευτές, στο 5,8%, βρέθηκε το Κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP), που υπέστη βαριές απώλειες: 6,8 μονάδες. Απώλειες 1,9 μονάδων σημείωσε η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που κατάφερε τελικά να εξασφαλίσει την είσοδό της στη Βουλή με ποσοστό 5,5%.
Ο επικεφαλής του CDU και πρωθυπουργός της κυβέρνησης συνεργασίας CDU – FDP, Χέντρικ Βουστ, κατέστησε σαφές πως θεωρεί ότι θα πρέπει να παραμείνει επικεφαλής στη νέα κυβέρνηση του κρατιδίου, όπως ανέφερε η Φ. Καραβίτη, του ΑΠΕ-ΜΠΕ, στην ανταπόκρισή της από τη Γερμανία.
«Το CDU της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας κέρδισε καθαρά αυτές τις εκλογές. Ο κόσμος μάς ανέδειξε σαφώς στην ισχυρότερη δύναμη. Αυτό ισοδυναμεί με εντολή να σχηματίσουμε την επόμενη κυβέρνηση αλλά και να ηγηθούμε αυτής», δήλωσε ο νικητής των εκλογών και ευχαρίστησε τον μέχρι τώρα κυβερνητικό εταίρο του, το FDP, για τη συνεργασία και τη σχέση αξιοπιστίας των τελευταίων ετών, αλλά και τον προκάτοχό του, Αρμιν Λάσετ. Σε ό,τι αφορά τις πιθανές συνεργασίες, ο Βουστ δήλωσε ότι θα μιλήσει «με όλα τα δημοκρατικά κόμματα».
Ο αρχηγός του FDP Κρίστιαν Λίντνερ, ο οποίος κατάγεται από το κρατίδιο, έκανε λόγο για «θλιβερή βραδιά» και «καταστροφική ήττα», την τρίτη συνεχή, μετά τις εκλογές στο Ζάαρλαντ και στο Σλέσβιγκ-Χολστάιν. Προσπάθησε πάντως να αναπτερώσει το ηθικό των στελεχών του λέγοντας: «Ψηλά το κεφάλι! Οι Φιλελεύθεροι κερδίζουν και χάνουν ενωμένοι».
Ο συνασπισμός CDU-FDP στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία ήταν ο τελευταίος που είχε επιβιώσει σε όλη τη χώρα.
Η γενική γραμματέας του SPD στο κρατίδιο, Νάντγια Λούντερς, δεν έκρυψε τις προθέσεις του κόμματός της, που θεωρητικά θα μπορούσε να ηγηθεί συγκυβέρνησης με τους Πράσινους: «Φυσικά, η κυβερνητική εντολή ανήκει στο CDU και στους Πράσινους, τους οποίους συγχαίρω θερμά για την επιτυχία τους –κυρίως τους Πράσινους. Αλλά είμαστε έτοιμοι για συνομιλίες», ανέφερε.
Σε κάθε περίπτωση, οι Πράσινοι είναι εκείνοι που θα δώσουν την κυβέρνηση στο CDU ή στο SPD.
Με το SPD βέβαια, η πλειοψηφία θα ήταν οριακή, ενώ οι Πράσινοι θα έπρεπε επίσης να εξηγήσουν γιατί επιλέγουν τον «χαμένο» για συνεργασία. Το βέβαιο είναι ότι το «ήσσον» κόμμα της νέας κυβέρνησης θα είναι ισχυρό και απαιτητικό.
Ο επικεφαλής του SPD στο κρατίδιο, Τόμας Κουτσάτι, είχε στηριχτεί ιδιαίτερα στην καλή σχέση του με τον Σολτς, ο οποίος με τη σειρά του στην προεκλογική περίοδο κατέστησε σαφές ότι τον στηρίζει. Για αυτό και η ήττα χρεώνεται και στον καγκελάριο, προσωπικά. Και αν στις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής, η ήττα του SPD μπορούσε να αποδοθεί στην ευρεία δημοτικότητα του υποψήφιου του CDU και πρωθυπουργού του κρατιδίου, Ντάνιελ Γκούντερ (του δημοφιλέστερου πρωθυπουργού στη Γερμανία), στην περίπτωση της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας δεν ισχύει κάτι αντίστοιχο.
Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα, ο υπουργός Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ (SPD) μίλησε για απογοήτευση και ταπείνωση, δεν απέκλεισε ωστόσο να σχηματιστεί κυβέρνηση SPD – Πρασίνων.
Την ίδια ώρα, οι Φιλελεύθεροι πλήρωσαν και τις κακές επιδόσεις τους στην απερχόμενη κρατιδιακή κυβέρνηση, ιδίως στην πολιτική για την Παιδεία, ενώ δεν φαίνεται να τα πηγαίνουν ιδιαίτερα καλά ούτε σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Μετά την τρίτη ήττα τους φέτος, η δυσαρέσκεια προς την ηγεσία του Λίντνερ, που είναι ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, αυξάνεται.
Αντίθετα, η ηγεσία του CDU μπορεί να αναπνεύσει με ανακούφιση. Ο Φρίντριχ Μερτς έχει έως τώρα περάσει τις βασικές δοκιμασίες με επιτυχία και, καθώς οι εκλογές στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία, την ιδιαίτερη πατρίδα και εκλογική του περιφέρεια, έχουν το προσωνύμιο «μικρές ομοσπονδιακές εκλογές», έχει πολλούς λόγους να αισιοδοξεί. «Αυτές οι εκλογές ήταν επίσης δοκιμασία για τη διάθεση των πολιτών σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Το CDU επέστρεψε, η πορεία μας προς τα εμπρός επιβεβαιώνεται», έγραψε στο Twitter.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενήργησε το Ινστιτούτο Infratest dimap για λογαριασμό του πρώτου καναλιού της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, το 19% των ψηφοφόρων στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία είχε βασικό κριτήριο για την ψήφο του την αύξηση στις τιμές των αγαθών, το 17% το κλίμα, το 16% την ενέργεια και το 16% τον πόλεμο στην Ουκρανία. Στο ερώτημα «ποιο κόμμα έχει τις καλύτερες απαντήσεις για το μέλλον;», το 24% επιλέγει τους Πράσινους, το 17% το CDU και το 15% το SPD. Παράλληλα, η ικανοποίηση για το έργο του χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργού Χέντρικ Βουστ έφθασε το 48%.