Μπορεί τα εγκαίνιά της να ματαιώθηκαν λόγω των κινητοποιήσεων των αγροτών, ωστόσο η έκθεση πήγε περίφημα, με τους διοργανωτές και τους συμμετέχοντες να κάνουν λόγο για την πλέον επιτυχημένη Agrotica των τελευταίων ετών.
Την Πέμπτη, το κέντρο της Θεσσαλονίκης είχε κλείσει από τις 12, καθώς μπήκαν στην πόλη οι αγρότες ενόψει της έλευσης του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλη Αποστόλου. Τα επεισόδια ανάγκασαν τους αρμόδιους να ματαιώσουν τα επίσημα εγκαίνια, και να αφήσουν την έκθεση να κινηθεί από μόνη της, χωρίς τα συνηθισμένα παχιά λόγια των πολιτικών. Την Παρασκευή η Θεσσαλονίκη είχε μια ασυνήθιστη ζωντάνια, το Σάββατο οι δρόμοι γύρω από τη Helexpo/ΔΕΘ ήταν ασφυκτικά γεμάτοι από αυτοκίνητα και κόσμο ενώ την Κυριακή επικρατούσε στους ίδιους χώρους (και μέσα στη Helexpo/ΔΕΘ) το αδιαχώρητο.
Μόνο το Σάββατο, οι επισκέπτες ξεπέρασαν τους 30.000 ενώ υπολογίζεται ότι στο σύνολό της την Agrotica επισκέφτηκαν περισσότερα από 100.000 άτομα. Με την εξαίρεση της τελετής των εγκαινίων, όλα κύλησαν ρολόι, με τους εκθέτες να κάνουν λόγο για την καλύτερη έκθεση των τελευταίων ετών και τους αρμοδίους της Helexpo/ΔΕΘ να περιγράφουν ότι οι εκθεσιακοί χώροι ήταν sold out, κάτι που είχαν να δουν πάρα πολλά χρόνια.
«Ανοίξαμε περίπτερα και ταράτσες περιπτέρων που ήταν κλειστά για 20 χρόνια», λέει στο Protagon ο διευθύνων σύμβουλος της Helexpo/ΔΕΘ, Κυριάκος Ποζρικίδης. Δεν κρύβει τον ενθουσιασμό του, καθώς στη φετινή Agrotica μετέχουν 1.500 εκθέτες, οι περισσότεροι από το 1985, οπότε και ήταν πρώτη διοργάνωση. Από το 2000, έσπασε σε δυο: τη μια χρονιά διοργανώνεται η Zootechnica με έμφαση στην κτηνοτροφία και στο καθαρά παραγωγικό κομμάτι και την Agrotica, όπου τα μηχανήματα έχουν την τιμητική τους. «Φέτος έχουμε δώσει πατάρια, ορόφους, δεν υπάρχει ούτε ταράτσα ελεύθερη! Ανοιξαν περίπτερα που είχαμε 20 χρόνια να ανοίξουμε. Συμμετέχουν εκθέτες από 41 χώρες (το 50% των εκθετών είναι αλλοδαποί), κι αυτό είναι ρεκόρ. Οι επισκέπτες μας ξεπερνούν τις 100.000. Στη Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει ελεύθερο δωμάτιο σε ξενοδοχείο, ενώ το βράδυ του Σαββάτου δεν υπήρχε ελεύθερο τραπέζι σε εστιατόριο, ήταν όλα κλεισμένα από εταιρίες κι εκθέτες. Έχουμε πάρα πολύ κόσμο από τα Βαλκάνια, κι αυτό είναι κάτι που ενδιαφέρει τους Έλληνες κατασκευαστές μηχανημάτων. Ήρθαν πούλμαν με μέλη συνεταιρισμών, από Κόσοβο, Σερβία, Ρουμανία, Αλβανία, Βουλγαρία, από παντού γύρω μας. Η Agrotica είναι στις πέντε καλύτερες αγροτικές εκθέσεις της Ευρώπης, ενώ στην περιοχή μας δεν υπάρχει άλλη ανάλογη μεγάλη έκθεση».
Στους χώρους της Agrotica δυσκολεύεσαι να περπατήσεις. Έχουν έρθει οι Πόρσε και οι Φεράρι των τρακτέρ και των μηχανημάτων. Αγρότες –και όχι μόνο- παιδιά, νέοι ανεβαίνουν και φωτογραφίζονται σε αυτά.
«Aμα δε θες, θα κάνουμε αλλού Agrotica»
Ένα ολόκληρο περίπτερο καταλαμβάνει η εταιρία ΚΟΝΤΕΛΛΗΣ Α.Ε. Ο ιδρυτής της, , είναι εκ των πρωτεργατών της Agrotica και θρύλος ανάμεσα στους αγρότες. Μας αφηγείται πώς ξεκίνησε η έκθεση, σχεδόν εκβιαστικά, όπως λέει γελώντας. «Μετείχα κάθε χρόνο, από το 1965 ακόμη, στη Γενική Έκθεση του Σεπτεμβρίου, κι έβλεπα ότι δεν ήταν αυτό ακριβώς που ήθελα. Ήθελα να κάνω μια ειδική, αγροτική έκθεση. Το 1983, επισκέφτηκα τον τότε πρόεδρο της ΔΕΘ, Αντώνη Κούρτη, και του είπα να κάνουμε μια αγροτική έκθεση. Εκείνος είχε τους ενδοιασμούς του. Του εξηγούσα ότι είμαστε μια γεωργική χώρα κι αυτό είναι που χρειαζόμαστε. Δεν μπορούσα να τον πείσω. Μια μέρα, πηγαίνω και του λέω: “Τους βλέπεις όλους αυτούς τους εκθέτες; Είναι όλοι μέλη του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Μηχανημάτων κι εγώ είμαι πρόεδρος. Όλοι αυτοί με έχουν εξουσιοδοτήσει να πάω να πάρω μια έκταση 60 στρεμμάτων στη Σίνδο και να κάνω εκεί μια έκθεση για τη γεωργία”. Ο Κούρτης θορυβήθηκε: “Κάτσε, βρε αδερφέ, να το δούμε!” κι έτσι έγινε. Μισοεκβιαστικά, δηλαδή».
Ο κ Κοντέλλης κάνει λόγο για αμείωτο ενδιαφέρον του κόσμου για την έκθεση. «Την αγαπάει ο κόσμος την Agrotica, θέλει να έρθει να δει τι μηχανήματα βγήκαν, να δει ποιες είναι οι εξελίξεις…» Τον ρωτάμε κατά πόσο διαπιστώνει την πολυθρυλούμενη στροφή του κόσμου στη γεωργία. «Ναι, υπάρχει. Και μάλιστα νέα παιδιά, τα οποία σπούδασαν σχετικά στο Πανεπιστήμιο ή στα ΤΕΙ, κι επέστρεψαν στον τόπο τους για να ασχοληθούν με τη γη. Μου αρέσει και χαίρομαι διότι πρόκειται για διαβασμένα άτομα, με ξένες γλώσσες και χρήση τεχνολογιών, και –ξέρετε- στα χωριά τούς ακούν οι υπόλοιποι, κι ας έχουν περισσότερα χρόνια οι ίδιοι στο χωράφι».
Τελικά πόσα τρακτέρ έχει η Ελλάδα;
Δεν είναι, όμως, τόσο ρόδινη η αγορά των τρακτέρ. Ο τωρινός πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Μηχανημάτων Σάββας Μπαλουκτσής δε μασάει τα λόγια του: «Εμείς εδώ και πολλά χρόνια πληρώνουμε την κακή διαχείριση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων». Δηλαδή; «Έχουμε την Ευρώπη να δίνει λεφτά στην Ελλάδα για να εκσυγχρονίσει τον εξοπλισμό, αλλά η γραφειοκρατία επιφέρει φοβερές καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα να μην κυλούν τα πράγματα ομαλά. Ο αγρότης ακούει ότι θα έχει π.χ. 50% επιδότηση για τρακτέρ και περιμένει χρόνια ολόκληρα, δεν αγοράζει καινούργιο και μένει πίσω. Να σας δώσω νούμερα, όμως, για να το καταλάβετε. Στη δεκαετία της ανάπτυξης, του ’80 δηλαδή, πουλιόνταν 10-12.000 τρακτέρ το χρόνο. Όταν ωρίμασε το πράγμα, η ποσότητα ήταν σταθερά στις 6.000 τρακτέρ. Σήμερα μιλάμε για 1.000 με 1.500. Αρνητικό ρεκόρ ήταν το 2012, όταν πουλήθηκαν μόλις 573 τρακτέρ, όλη τη χρονιά, σε όλη τη χώρα, απ’ όλες τις εταιρείες! Κι αυτό γιατί οι αγρότες περίμεναν να τα αγοράσουν με επιδότηση. Το ΕΣΠΑ διαφημίζεται επί χρόνια, αλλά κανείς δε λέει πόσα χρόνια θα περάσουν μέχρι να καταλήξει να πληρώσει, ούτε πόσα θα καταλήξει να πληρώσει. Σε επίπεδο προϋπολογισμού είναι θαυμάσια όλα, λέμε ότι στο ΕΣΠΑ 14-20 θα πάρουμε 30 δις απ’ τον Γιούνκερ. Ας δούμε, όμως, τον απολογισμό, όταν έρθει η ώρα… Να σας πω για το προηγούμενο, το 2007-2013. Στον δικό μας κλάδο, οι πρώτες εγκρίσεις ήρθαν μόλις το 2013! Και να φανταστεί κανείς ότι απ’ το 2008 ο τότε Υπουργός Γιώργος Κιλτίδης μας έλεγε “Τον Μάιο ξεκινούν τα προγράμματα”. Τελικά, τα προγράμματα άνοιξαν το 2011 κι οι εγκρίσεις βγήκαν το 2013».
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου, στην Ελλάδα υπάρχουν 180.000 τρακτέρ. Αναλογούν σε 0,5 τρακτέρ ανά αγροτική εκμετάλλευση, όταν σε άλλες χώρες είναι από 1,5 έως 2,5. Το μεγάλο πρόβλημα, όμως, είναι ότι είναι παλιά. «Ο μέσος όρος ηλικίας των τρακτέρ είναι 25 έτη», μας εξηγεί ο κ. Μπαλουκτσής. «Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν και τρακτέρ 40 ετών. Αν είχαμε 2% ανανέωση στόλου το χρόνο, θα μιλούσαμε για πωλήσεις 3.600 τρακτέρ το χρόνο. Εμείς μιλάμε όμως για 1.000 μόλις!».
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου θυμίζει μια πρόσφατη συνάντηση με τον υπουργό, στην οποία αναφέρθηκε ο αριθμός των τρακτέρ. «Μας είπε ότι έχει πάρα πολλά τρακτέρ η χώρα και ανέφερε, χαρακτηριστικά, την Καρδίτσα, που είναι μια φτωχή περιοχή, όπως είπε. Του ζήτησα να μου πει πόσα τρακτέρ έχει η Καρδίτσα. Ε, δεν μπορούσε να πει, με κοιτούσε. Μου είπε ότι δεν έχουν τα στοιχεία. Ναι, αλλά μιλούσε για πολλά τρακτέρ χωρίς να έχει τα στοιχεία!»
Το πιο χρήσιμο εργαλείο για τον κλάδο, πάντως, είναι η Agrotica. «Εδώ οι αγρότες βρίσκουν την τεχνολογία, προετοιμάζονται για ό,τι μπορεί να φέρει το μέλλον. Εκτός από τρακτέρ, υπάρχουν κάθε είδους γεωργικά μηχανήματα, πολλά εκ των οποίων κατασκευάζονται στην Ελλάδα. Ο πρόεδρος της Ένωσης Κατασκευαστών Γεωργικών Μηχανημάτων, Δημήτρης Ηλιάδης, εκφράζει την ικανοποίηση του κλάδου από τη συμμετοχή στην Agrotica. «Έχει πολλούς επισκέπτες από άλλες χώρες, γεγονός πολύ θετικό», τονίζει.
Τίποτε μέσα στις εγκαταστάσεις της Helexpo/ΔΕΘ δε θυμίζει τα γεγονότα της περασμένης Πέμπτης, με τους εξαγριωμένους αγρότες, τα χημικά, τις φωνές και τις φωτιές. Οι επισκέπτες δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τα μηχανήματα, αλλά και για τις εξελίξεις στο χώρο της γεωργίας. Έτσι, με πολλές παράλληλες εκδηλώσεις, οι διοργανωτές της Agrotica και οι συμμετέχοντες προσπαθούν να δώσουν μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα των τάσεων. Στη διάρκεια της φετινής διοργανώθηκε το Συνέδριο για τις νέες τεχνολογίες στον αγροτικό τομέα, ημερίδες για την Κοινή Αγροτική πολιτική, την εξωστρεφή γεωργία, τα οπωροκηπευτικά, τη μελισσοκομία κλπ. Οι τρεις «παίκτες» της Συμβολαιακής Γεωργίας, Τράπεζα Πειραιώς (ο μεγάλος), Εθνική (ο νέος) και Ιντεραμέρικαν (ο ακόμη πιο νέος) δεν προλάβαιναν να δίνουν πληροφορίες σχετικά.
