Τις επόμενες δύο με τέσσερις εβδομάδες μπορεί να ξεσπάσει χολέρα στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας και της Συρίας. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νόσων (ECDC) προειδοποιεί πως πρέπει να ληφθούν μέτρα, διότι ο κίνδυνος χολέρας αλλά και άλλων μολυσματικών ασθενειών είναι υπαρκτός.
Οι άμεσες υγειονομικές ανάγκες μετά τον σεισμό σχετίζονται κυρίως με την περίθαλψη των ανθρώπων που έχουν τραυματιστεί. Οι άνθρωποι που έχουν πεθάνει και παραμένουν κάτω από τα χαλάσματα δεν αποτελούν απειλή για τη δημόσια υγεία, αφού ο θάνατός τους οφείλεται σε τραυματισμούς και όχι σε ασθένειες.
Ωστόσο, η καταστροφή των δικτύων νερού, ηλεκτρικού και άλλων υποδομών είναι αυτή που μπορεί να προκαλέσει λοιμώδη ξεσπάσματα, σε συνδυασμό με την ελλιπή υγιεινή στους προσωρινούς καταυλισμούς των σεισμοπαθών.
Οι ειδικοί του ECDC εκφράζουν ανησυχία για τη βορειοδυτική Συρία, όπου το 2022 σημειώθηκαν χιλιάδες κρούσματα χολέρας. Η χώρα «παλεύει» να περιορίσει τη νόσο εδώ και μήνες. Επρόκειτο, μάλιστα, να ξεκινήσει εκστρατεία εμβολιασμού, αλλά την πρόλαβε ο σεισμός…
Η χολέρα είναι μια οξεία διαρροϊκή λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο Vibrio cholerae μέσω μολυσμένου νερού ή τροφών. Θεραπεύεται με αντιβιοτικά, αλλά χωρίς θεραπεία μπορεί να επιφέρει τον θάνατο μέσα σε λίγες ώρες.
Εκτός της χολέρας, και οι δύο χώρες μπορεί το επόμενο διάστημα να βρεθούν αντιμέτωπες με ιούς όπως αυτός της ηπατίτιδας Α, ο νοροϊός και ο ροταϊός, με παρασιτικές και βακτηριακές λοιμώξεις. Η Salmonella, το E. coli, το Campylobacter και η Shigella είναι τα πιο επικίνδυνα παθογόνα που μπορεί να προκύψουν σε αυτές τις περιοχές, ενώ οι πλημμυρισμένες περιοχές στη βορειοδυτική Συρία απειλούνται και από λεπτοσπείρωση.
Ο συνωστισμός στους καταυλισμούς σε συνδυασμό με τον χειμωνιάτικο καιρό ευνοεί, βέβαια, τις αναπνευστικές λοιμώξεις. Η νόσος Covid-19 και η εποχική γρίπη εξακολουθούν να κυκλοφορούν ήδη, σε μέτρια έως υψηλά επίπεδα, στην περιοχή και εκφράζονται ανησυχίες για πιθανή νέα έξαρση.
Υπάρχει, φυσικά, και ο κίνδυνος εμφάνισης ασθενειών που προλαμβάνονται μέσω εμβολιασμού, όπως η διφθερίτιδα, η ιλαρά, η μηνιγγίτιδα και η ανεμοβλογιά, αφού εξαιτίας του σεισμού έχει διακοπεί, πιθανότατα, η συστηματική ανίχνευση και παρακολούθηση τέτοιων περιστατικών. Τόσο η Τουρκία όσο και η Συρία αναφέρουν κρούσματα ιλαράς κάθε χρόνο. Ειδικά στη Συρία, μόνο τα μισά παιδιά έχουν καλυφθεί με δύο δόσεις εμβολίου.
Η πολιομυελίτιδα προκαλεί επίσης ανησυχία στην περιοχή, με την εμβολιαστική κάλυψη στην Τουρκία να είναι 95% και στη Συρία μόλις 52%. Τα σωστικά συνεργεία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τετάνου από τραυματισμούς και ανοιχτές πληγές που προκαλούνται κατά τις επιχειρήσεις στα συντρίμμια.
Το ECDC επισημαίνει την ανάγκη να εξασφαλιστεί τουλάχιστον η πρόσβαση σε καθαρό νερό, κάτι που θα μπορούσε να προλάβει μεγάλο μέρος των υγειονομικών απειλών για τους σεισμοπαθείς των δύο χωρών. Προτείνεται ακόμη να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι διαδικασίες παρακολούθησης και ταυτοποίησης των νοσημάτων.
Οι διεθνείς φορείς σχεδιάζουν την εγκατάσταση κινητών εργαστηρίων στις πληγείσες περιοχές, ενώ σημαντικό ρόλο έχουν και οι εμπειρογνώμονες που βρίσκονται εκεί.
Οι ειδικοί τονίζουν την ανάγκη να συνεχιστούν οι τακτικοί εμβολιασμοί και να υπάρξουν έκτακτα εμβολιαστικά προγράμματα για την πρόληψη εξάρσεων, με έμφαση στους ευπαθείς πληθυσμούς, όπως είναι τα παιδιά. Εάν υπάρχει έλλειψη εμβολίων, θεωρείται σημαντικό να γίνει έστω και μια δόση κατά της διφθερίτιδας, της πολιομυελίτιδας και της ιλαράς.
Μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου, η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες βεβαίωσε 41.209 θανάτους και 90.319 τραυματισμούς στις δύο χώρες. Συνολικά 23,8 εκατ. άνθρωποι έχουν επηρεαστεί από τον σεισμό, που θεωρείται από τους ισχυρότερους του τελευταίου αιώνα.