Διατεθειμένη να μπλοκάρει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ φαίνεται πως είναι η Γερμανία, εξαιτίας των φόβων για δυσάρεστες επιπτώσεις όσον αφορά τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο.
Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, το Βερολίνο αναμένεται να επιμείνει στο ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας στο πλαίσιο της Συμμαχίας, αποφεύγοντας να συζητήσει το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας σε αυτήν.
«Το Βερολίνο δεν καλοβλέπει την προοπτική άμεσης ένταξης», δήλωσε έγκυρη πηγή στο βρετανικό Μέσο The Telegraph. «Πιστεύει πως χρειάζεται ακόμα χρόνος, ώστε να υπάρξουν οι κατάλληλες εγγυήσεις. Στην ουσία, θα μπλοκάρει την ένταξη γιατί δεν θα ήθελε να δει τον Βλαντίμιρ Πούτιν να… τεστάρει την εφαρμογή το Αρθρου 5».
Σύμφωνα με το Αρθρο 5 του ΝΑΤΟ, αν οποιοδήποτε μέλος της Συμμαχίας δεχθεί επίθεση από οποιαδήποτε εξωτερική δύναμη, δικαιούται να απαιτήσει στρατιωτική υποστήριξη από τα υπόλοιπα μέλη.
Δεν είναι όμως μόνο η γερμανική κυβέρνηση που ανησυχεί. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι θέλει να αποφύγει μια κατάσταση όπου «όλοι θα είμαστε σε πόλεμο με τη Ρωσία», προσθέτοντας ότι η Ουκρανία «δεν είναι έτοιμη» για ένταξη και πως «θα χρειαστεί να περάσει λίγος καιρός».
Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, μάλιστα, υπήρξε ακόμη σαφέστερος: «Δεν θέλουμε να αρχίσουμε τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ σε αυτή τη Σύνοδο».
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, από την πλευρά του, μετά τη ρωσική εισβολή πιέζει διαρκώς για ένταξη της χώρας του στη ΝΑΤΟϊκή Συμμαχία, επιδιώκοντας να θέση μια ξεκάθαρη «σφήνα» ανάμεσα σε Ουκρανία και Μόσχα.
Και επιθυμεί διακαώς, τα 31 μέλη του ΝΑΤΟ να προχωρήσουν το συντομότερο δυνατό τις διαδικασίες, έτσι ώστε η Ουκρανία να ενταχθεί στη διατλαντική συμμαχία αμέσως μετά τον πόλεμο.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, πάλι, έχει συχνά ισχυριστεί ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ τις δύο τελευταίες δεκαετίες κοντά στα ρωσικά σύνορα υπήρξε ένας παράγοντας-κλειδί για την απόφασή του να εισβάλει στην Ουκρανία. Εκτοτε ο ρώσος πρόεδρος έχει απειλήσει για χρήση πυρηνικών όπλων σε ουκρανικά εδάφη, εγείροντας φόβους για κλιμάκωση του πολέμου και σε χώρες της Δύσης.
Τον τελευταίο καιρό, ΗΠΑ, Βρετανία και Ευρωπαϊκή Ενωση συντάσσουν μια σειρά από διμερείς προτάσεις/συμφωνίες που θα βοηθήσουν το Κίεβο έναντι της ρωσικής επιθετικότητας, εκτός ΝΑΤΟϊκών πλαισίων.
Ωστόσο, ηγέτες ορισμένων ανατολικών κρατών-μελών, όπως η πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλας, πιστεύουν ότι η Ουκρανία θα πρέπει να λάβει έναν «οδικό χάρτη» ένταξης κατά τη Σύνοδο της Τρίτης και της Τετάρτης.
«Δεν νομίζω πως υπάρχει ομοφωνία στους κόλπους της Συμμαχίας ως προς το χρονικό σημείο ένταξης της Ουκρανίας στην οικογένεια του ΝΑΤΟ εν μέσω πολέμου. Αν ο πόλεμος συνεχιστεί, θα καταλήξουμε να συμμετέχουμε σε αυτόν όλοι. Θα είμαστε σε πόλεμο με τη Ρωσία, αυτό είναι το θέμα» δήλωσε ο Τζο Μπάιντεν.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ σημείωσε ακόμη ότι για να ενταχθεί μια χώρα στο ΝΑΤΟ χρειάζεται πρώτα να γίνουν κάποια απαραίτητα βήματα, συμπεριλαμβανομένου του εκδημοκρατισμού τής προς ένταξη χώρας, και πως, δεδομένων των δυσμενών συνθηκών, θα ήταν «ανώριμο να θέσουμε αυτή τη στιγμή το ζήτημα σε ψηφοφορία».
Ταυτόχρονα, δεν απέκλεισε μια στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο, ανάλογη με εκείνη που παρέχουν οι ΗΠΑ σε χώρες όπως το Ισραήλ: η συμφωνία μεταξύ Ουάσινγκτον και Τελ Αβιβ 2019 προβλέπει την παροχή στρατιωτικού υλικού ύψους 2 έως 4 δισ. ευρώ μεταξύ 2019-2028.
Προς το παρόν, οι ΝΑΤΟϊκοί σύμμαχοι βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις σχετικά με την ουκρανική βοήθεια που θα αποφασιστεί στη Σύνοδο.
Εν τω μεταξύ, ο Ζελένσκι συνεχίζει να πιέζει για γρήγορες αποφάσεις, απειλώντας να μην παραστεί στο Βίλνιους μέχρι να έχει «καλά νέα να πει στους συμπατριώτες του», επισημαίνοντας ότι η ΝΑΤΟϊκή δέσμευση του 2008 στο Βουκουρέστι περί «ανοιχτών πυλών» με το Κίεβο δεν επαρκεί πλέον.
«Χρειαζόμαστε ένα ξεκάθαρο, θετικό σημάδι», δήλωσε ο ουκρανός πρόεδρος μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Τσεχία, «ότι η Ουκρανία θα ενταχθεί στη Συμμαχία. Οχι ότι οι πόρτες είναι ανοιχτές», είπε χαρακτηριστικά.
Διπλωμάτες και αξιωματούχοι περιγράφουν την επικαιροποιημένη προσφορά του ΝΑΤΟ προς το Κίεβο ως «Βουκουρέστι… σύν», εννοώντας ότι οι υποσχέσεις περί ένταξης της Ουκρανίας δεν πρόκειται να αρθούν, αλλά ούτε και να υλοποιηθούν «εδώ και τώρα».
Η υπογραφή ενός «μνημονίου κατανόησης» μεταξύ ΝΑΤΟ, ΕΕ και Ουκρανίας θα είναι «η επόμενη καλύτερη προσφορά», λένε, βγάζοντας από το τραπέζι τη συζήτηση περί ένταξης και μαζί της το επικίνδυνο, στην προκειμένη φάση, σενάριο της ενεργοποίησης του Αρθρου 5.