Τη φρίκη των τζιχαντιστικών πράξεων ακολουθεί –και όχι πολύν καιρό μετά το καθολικό σοκ, είναι η αλήθεια– ο πυρετός της… αρθρογραφίας. Μάλλον επειδή οι διανοούμενοι δεν διαθέτουν άλλον τρόπο για να ξεπεράσουν οι ίδιοι τον προσωπικό τους συγκλονισμό. Ετσι στη Γαλλία, αλλά και αλλού, γράφτηκαν κείμενα που προσπαθούν να φωτίσουν την υπόθεση του αποκεφαλισμού του γάλλου καθηγητή από το χαντζάρι του τσετσένου τζιχαντιστή. (Και μόνο το γεγονός ότι η σφαγή έγινε στο φιλελεύθερο και σούπερ τουριστικό Παρίσι προκάλεσε ψυχικό κλονισμό σε όλη τη Δύση.)
Ο αποκεφαλισμός του Πατί σόκαρε και τον νεοϋορκέζο αρθρογράφο Μπρετ Στίβενς, κάτοχο Πούλιτζερ, που έγραψε ότι η όλη ιστορία δείχνει ότι το φαινόμενο είναι ευρύτερο και δεν εντοπίζεται μόνο στο Ισλάμ. Πολλοί πλέον αγανακτούν με τη διδασκαλία των καθηγητών, με τη σκέψη των διανοουμένων, με τις ζωγραφιές των καλλιτεχνών, κ.ο.κ. Βέβαια, δεν πιάνουν όλοι οι ζηλωτές το χαντζάρι για να σφάξουν τους εκπροσώπους της κουλτούρας. Κάποιοι όμως το κάνουν, και αυτοί, κραδαίνοντας τη ματωμένη λεπίδα τους, επί της ουσίας ζητούν από τον κάθε διανοούμενο και από τον κάθε καλλιτέχνη να αυτολογοκρίνεται. Με ποιο δικαίωμα; Εχουμε ή δεν έχουμε δημοκρατία;
Αν επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος των φανατικών, θα πρόκειται για «θανατηφόρο συμβιβασμό του φιλελευθερισμού» λέει ο Στίβενς. «Ετσι θα συνηθίσουν και οι άνθρωποι σε ένα όλο και πιο περιορισμένο φάσμα επιτρεπτών σχολίων, σκέψεων, κ.λπ.». Αν επικρατήσει η λογική του τζιχαντισμού, θα μεταμορφωθούν οι διανοητές και οι συγγραφείς σε δειλούς που «θα ζυγίζουν την κάθε λέξη τους προτού γράψουν» εξαιτίας του φόβου που θα νιώθουν. Το αποτέλεσμα, λέει, θα είναι και βαρετό – και για τους συγγραφείς και για τους αναγνώστες.
Θεωρητική προσέγγιση, δικαιολογημένη από την απόσταση που εξασφαλίζει ο Ατλαντικός. Στις «απέναντι ακτές» όμως, εκεί όπου έρρευσε το αίμα του Πατί, τα πράγματα είναι περισσότερο συγκεκριμένα.
Η Repubblica δημοσίευσε σε μετάφραση ένα άρθρο του γάλλου συγγραφέα Μπερτράν-Ανρί Λεβί στο οποίο, έχοντας ως πρόθεση τη λείανση των ενδογαλλικών αντιθέσεων, εκφράζεται η άποψη ότι, πέρα από τις αυτονόητες τιμωρίες για τους αυτουργούς, φυσικούς και ηθικούς, των αποτρόπαιων εγκλημάτων τέτοιου χαρακτήρα, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο στη λαϊκή συνείδηση: πρώτον, ότι κάθε μουσουλμάνος δεν είναι εγκληματίας και, δεύτερον, ότι ο τζιχαντισμός αναπόφευκτα σχετίζεται με το Ισλάμ.
Ο Λεβί, είτε συνειδητά είτε και ασυνείδητα, θέλει να ξορκίσει το κακό που απειλεί τη χώρα του (καλύτερα: που απειλεί το σύμβολο του δυτικού πολιτισμού). Χωρίς αυτή τη βάση σκέψης, γράφει, δεν θα μπορέσουν οι μουσουλμάνοι της Γαλλίας να αντισταθούν στις σειρήνες των φονταμενταλιστών. Πρέπει να βροντοφωνάξουν: «Το δικό μου Ισλάμ δεν είναι το δικό τους» και «Οχι τέτοια πράγματα στο όνομά μου!» Με δυο λόγια, οι μουσουλμάνοι πρέπει να απορρίψουν και να απομονώσουν τους τζιχαντιστές, λέει ο Λεβί. (Ομως όπως δείχνουν τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στο Παρίσι, και ένας πιτσιρικάς τζιχαντιστής αρκεί για τη διάπραξη ειδεχθούς εγκλήματος, όσο και αν έχει απορριφθεί ή απομονωθεί από τους υπόλοιπους μουσουλμάνους. Η χαντζάρα τού φτάνει και του περισσεύει…)
Ο (γεννημένος στην Αλγερία) Λεβί, παίρνοντας αφορμή από τη συγκυρία του κορονοϊού και θέλοντας να υπογραμμίσει τη συμβολή των δασκάλων στην πρόσληψη της παιδείας από τον λαό, γράφει και το τιμητικό για τους εκπαιδευτικούς: «Λέγεται ότι οι γιατροί είναι οι ήρωες της εποχής μας. Το αυτό πρέπει να λεχθεί και για τους δασκάλους».
Από πλευράς του και ο γάλλος αραβολόγος Ζιλ Κεπέλ τοποθετήθηκε στην εφημερίδα Le Monde με ένα κείμενο που αναφέρεται στη σεχταριστική δομή των «ριζοσπαστικών» ισλαμικών οργανώσεων. Γράφει: «Οι δογματικοί θεωρούν ότι καθήκον κάθε καλού μουσουλμάνου είναι η απαλλαγή από οτιδήποτε δεν είναι μέρος του δόγματος». Του δόγματος στην πιο ακραία ερμηνεία του, εννοείται. Ετσι δεν χωρούν εκεί (στο δόγμα) ακόμη και ομάδες μουσουλμάνων που από τους τζιχαντιστές χαρακτηρίζονται «αιρετικοί», και φυσικά όλοι εμείς οι υπόλοιποι, οι «άπιστοι».