Στέλλα, Ιλια, Φαίδρα και Μπλανς Ντιμπουά. Ελίζαμπεθ Λιπ στο «Τοπκαπί», Αλεξάνδρα Ντελ Λάγκο στο «Γλυκό πουλί της νιότης»…
Επάγγελμα: Ηθοποιός. Ή μήπως πολιτικός; Και πάνω απ’ όλα αυτά; Ελληνίδα.
Με παράστημα Καρυάτιδας, η Μελίνα Μερκούρη, η Μελίνα από την Ελλάδα, η Μελίνα της Ελλάδας γεννήθηκε πριν από έναν αιώνα (και κάτι, πλέον…), μια επέτειος που δεν θα μπορούσε να παρέλθει σιωπηλά παρά τα εμπόδια που έβαλε η πανδημία. Δεν λησμονήθηκε, όμως. Και με την πρώτη ευκαιρία το υπουργείο Πολιτισμού τίμησε δεόντως την τολμηρή καλλιτέχνιδα, την ακούραστη πολιτικό, τη δυναμική γυναίκα, με έναν ευρύ κύκλο εκδηλώσεων όλο το 2021. Τελευταία πράξη η έκθεση «Μελίνα Μερκούρη: Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς», που εγκαινιάζεται στις 18 Ιανουαρίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 11 Μαρτίου.
«Η Μελίνα παραμένει ένας μύθος, καθώς συνδύασε τη λάμψη της καλλιτεχνικής της πορείας με το πάθος του αγώνα. Εναν αγώνα σθεναρό και έντονο απέναντι στη δικτατορία, δυναμικό και συναισθηματικό για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα» λέει γι’ αυτήν η Λίνα Μενδώνη. «Μέσα από ένα πλούσιο υλικό» συνεχίζει η υπουργός Πολιτισμού, «που σε μεγάλο μέρος του παρουσιάζεται για πρώτη φορά, ξεδιπλώνεται μπροστά μας η συναρπαστική ζωή, η σπουδαία καριέρα, η θυελλώδης και πολύμορφη προσωπικότητα της Μελίνας Μερκούρη. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, το “σπίτι” της για πολλά χρόνια, τιμά τη μνήμη της Μελίνας, τη μαγευτική προσωπικότητά της, την προσφορά της στην Ελλάδα και στον Πολιτισμό, τους γεμάτους πάθος αγώνες της. Τη θυμόμαστε και την αγαπάμε πάντα».
Από την πλευρά του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη, η Μανουέλλα Παυλίδου αναφερόμενη στην έκθεση, μίλησε για τον κόσμο της Μελίνας: «Εναν κόσμο όπου ο πολιτισμός και η πολιτική δεν υπήρξαν ποτέ αφηρημένες έννοιες, αλλ’ αντίθετα πραγματώθηκαν πάντα ως εγκάρδιες πράξεις που διαπνέονταν από όραμα, δημιουργικότητα, πίστη και αλληλεγγύη. Στην έκθεση μνημονεύονται, η λαμπρή καριέρα της, ο ανυποχώρητος αντιδικτατορικός αγώνας και η θεσμική προσφορά της Μελίνας στον σύγχρονο πολιτισμό μας, στη συντήρηση και στην ανάδειξη των αρχαιοτήτων και, ασφαλώς, στη διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Είναι ενθύμια μιας προσωπικότητας που κέρδισε μια θέση στον συλλογικό μας μύθο εκφράζοντας την με αυθεντικότητα και ανιδιοτέλεια την προσωπική της αλήθεια».
Στην έκθεση του ΥΠΠΟΑ «Μελίνα Μερκούρη: Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς» παρουσιάζονται οι διαφορετικές πτυχές της ζωής και της καριέρας της Μελίνας μέσα από μια πολύ ιδιαίτερη διαδρομή.Παρουσιάζεται πλούσιο φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό, κοστούμια από παραστάσεις και ρούχα που τη συνόδευσαν σε σημαντικές της στιγμές, αφίσες από τις μεγάλες της κινηματογραφικές επιτυχίες, προσωπικά της είδη, το καμαρίνι της αλλά και αντικείμενα που είχε μαζί της στο τελευταίο ταξίδι της στη Νέα Υόρκη. Πολλά από αυτά τα αντικείμενα παρουσιάζονται για πρώτη φορά.
Η γενική εποπτεία της έκθεσης είναι της Μανουέλλας Παυλίδου, ενώ η μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη του διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης δρ Νίκου Καλτσά.Η έκθεση φιλοξενείται στους Νέους Φούρνους της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων στο διάστημα 18/1 – 11/3/2022 και η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό. Στο πλαίσιο της έκθεσης προγραμματίζεται ημερίδα με θέμα τις πρωτοβουλίες και τον ακτιβισμό της Μελίνας Μερκούρη κατά τη διάρκεια της θητείας της στο υπουργείο Πολιτισμού.
Απολογισμός του έτους Μελίνα Μερκούρη
Τιμώντας τη μνήμη της Μελίνας, στο πλαίσιο του «Ετους Μελίνας Μερκούρη» που ανακήρυξε το ΥΠΠΟΑ, πραγματοποιήθηκαν οι εξής εκδηλώσεις:
2020
16/1: Εκδήλωση στη Βιβλιοθήκη της Νομικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα «Η αρπαγή των Γλυπτών του Παρθενώνα».
29/1: Ημερίδα με θέμα «Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα» και προβολή βίντεο με τίτλο «Μελίνα Μερκούρη-Ο Αγώνας για την Επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα».
26/2: Έκθεση ενδυμάτων της Μελίνας στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα με τίτλο «Η δική μας Μελίνα».
7 /8: Τιμητική εκδήλωση στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ολύμπου.
Οκτώβριος: Πραγματοποιείται το 8ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, αφιερωμένο στη Μελίνα.
10/10: Τιμητική εκδήλωση στη Λυών, παρουσία της Νάνας Μούσχουρη και του πρώην υπουργού Πολιτισμού της Γαλλίας Τζακ Λανγκ. Η εκδήλωση μεταφέρθηκε από το Φεστιβάλ Καννών, το οποίο ακυρώθηκε.
18/10: Προβάλλεται το ντοκιμαντέρ «Γεννήθηκα Ελληνίδα» από το Cosmote History Channel.
19/10: Εκδήλωση με τίτλο «Είμαι Ελληνίδα» από την πρεσβεία της Ελλάδας στην Αυστρία, στη Δημόσια Αυστριακή Τηλεόραση (ORF).
20/10: Παρουσία της ΑΕ της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου απονέμεται το Θεατρικό Βραβείο Μελίνα Μερκούρη και προβάλλεται η ταινία «Μελίνα Στοπ-καρέ – Αναζητώντας τη σύγχρονη ελληνικότητα», συμπαραγωγή του ΥΠΠΟΑ και του Εθνικού Θεάτρου.
2021
Νοέμβριος: Έκθεση με θέμα τον αγώνα για τον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα και την αρχαιοκαπηλία, με χρηματοδότηση του ΥΠΠΟΑ στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι.
Εκδηλώσεις που ακυρώθηκαν λόγω της πανδημίας: Μία σειρά προγραμματισμένων εκδηλώσεων του Έτους Μελίνα Μερκούρη δυστυχώς ακυρώθηκαν λόγω των υγειονομικών συνθηκών. Μεταξύ αυτών, φωτογραφική έκθεση αφιερωμένη στην ταινία «Τοπκαπί» στην Καβάλα, συναυλία της Αλκηστης Πρωτοψάλτη με τραγούδια που έχουν ταυτιστεί με τη Μελίνα, εκδήλωση στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και αφιέρωμα στο Φεστιβάλ του Δήμου Βύρωνα.
