Τι σχέση μπορεί να έχει ο Πικάσο με τη διαπάλη «γιγάντων» που μαίνεται εδώ και καιρό γύρω από το ποιος έχει την ιδιοκτησία του γλυπτού του «Προτομή μιας γυναίκας»;
Αμεσα καμία, έμμεσα όμως το συγκεκριμένο έργο του διάσημου ζωγράφου έχει γίνει το μήλον της έριδος ανάμεσα στη βασιλική οικογένεια του Κατάρ και τον ισχυρό έμπορο τέχνης Λάρι Γκαγκοσιάν. Αμφότεροι διατείνονται πως έχουν αγοράσει το γλυπτό. Αναπόδραστα, τη λύση στη μεταξύ τους διαμάχη θα την δώσει το δικαστήριο. Το συγκριμένο γλυπτό είναι από τα πλέον ονομαστά του Πάμπλο Πικάσο, καθώς στην πραγματικότητα είναι η προτομή της μούσας και ερωμένης του Μαρί-Τερέζ Γουόλτερ και αυτή τη στιγμή εκτίθεται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη.
Η εφημερίδα New York Times αναφέρει πως και στις δύο περιπτώσεις, πωλητής φέρεται να είναι η 80χρονη κόρη του Πικάσο, Μάγια Βιντμάγιερ-Πικάσο. Ωστόσο, η ίδια αρνείται να πάρει θέση επί του θέματος.
Ο Λάρι Γκαγκοσιάν, ενώπιον του ομοσπονδιακού δικαστηρίου του Μανχάταν κατέθεσε την Τρίτη ότι αγόρασε το γλυπτό (χρονολογείται το 1931), τον Μάιο του 2015 από την κόρη του Πικάσο προσφέροντας το ποσό των 106 εκατομμυρίων δολαρίων (98 εκατομμύρια ευρώ) και στη συνέχεια το πούλησε σε νεοϋορκέζο συλλέκτη που θα το πάρει στην κατοχή του αμέσως μετά τη λήξη της έκθεσης στο MoMA της Ν. Υόρκης (στις 7 Φεβρουαρίου).
Από την μεριά του, ο εκπρόσωπος της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ, η Pelham Holdings που διευθύνεται από τον Γκάι Μπένετ, κατέθεσε τα δικά της έγγραφα που πιστοποιούν ότι αγόρασαν, με τη σειρά τους, το έργο από την κόρη του Πικάσο έναντι 42 εκατομμυρίων δολαρίων (38 εκατομμύρια ευρώ).
Η σύγκρουση φέρνει στην επιφάνεια τη φύση της ολοένα και πιο ανταγωνιστικής αγοράς έργων τέχνης, τις δύσκολες διαπραγματεύσεις που γίνονται κεκλεισμένων των θυρών, αλλά και την μπερδεμένη (πολλές φορές) κατάσταση της ιδιοκτησίας τους. Η συγκεκριμένη υπόθεση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, λόγω της ιδιάζουσας κατάστασης που υπάρχει στο οικογενειακό δέντρο του Πικάσο, στο οποίο περιλαμβάνονται πολλές γυναίκες (αρκετές από αυτές ήταν μούσες του), παιδιά και εγγόνια – άπαντες κατά καιρούς έχουν πουλήσει δημιουργίες του «πατριάρχη» της οικογένειας αποκομίζοντας κάμποσα χρήματα. Μόνο το 2015, οι πωλήσεις έργων τέχνης του Πικάσο έφτασαν στα 652 εκατομμύρια δολάρια (602 εκατομμύρια ευρώ). Η Gagosian Gallery προσέφυγε στη Δικαιοσύνη ζητώντας από την Pelham να παραιτηθεί από πιθανές αξιώσεις επί του έργου και σημειώνει ότι το αγόρασε και εν συνεχεία το πούλησε με καλή πίστη, χωρίς γνώση της υποτιθέμενης αξίωσης από τη βασιλική οικογένεια.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ο κ. Γκαγκοσιάν έχει μακροχρόνια σχέση με τα μέλη της οικογένειας Πικάσο, καθώς έχει συνεργαστεί με την Νταϊάνα Βιντμάγιερ-Πικάσο, εγγονή του καλλιτέχνη, σε μια επίδειξη γλυπτών του Πικάσο στην γκαλερί του Γκαγκοσιάν στη Νέα Υόρκη, το 2003. Το 2011, η γκαλερί του παρουσίασε τη γύψινη προτομή –μαζί με άλλα έργα του Πικάσο- και τότε αρκετοί αγοραστές πρόσφεραν περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια (92 εκατομμύρια ευρώ) για να την αποκτήσουν. Η πλευρά του Γκαγκοσιάν σημειώνει ότι η βασιλική οικογένεια έδωσε πολύ λίγα χρήματα για να αποκτήσει ένα τέτοιο έργο και ότι ήρθε σε επαφή με την κόρη του Πικάσο, η οποία είναι γνωστό ότι δεν βρίσκεται σε καλή διανοητική κατάσταση για να μπορεί να κάνει αγοραπωλησίες. Η βασιλική οικογένεια, όμως, αντιτείνει ότι η αγορά έγινε νόμιμα και σε αυτήν ενεπλάκη ο γιος της, Ολιβιέρ, ο οποίος δεν αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και έχει… σώας τας φρένας.
Οι ειδικοί λένε ότι η διαφορά ρίχνει μια σκιά πάνω σε ένα βραβευμένο κομμάτι της ιστορίας της τέχνης. «Είναι λυπηρό το γεγονός ότι αυτό το έργο, ένα από τα σημαντικότερο του ζωγράφου, βρίσκεται στο κέντρο της διαμάχης μεταξύ εμπόρων και συλλεκτών» δήλωσε ο Τζον Ρίτσαρντσον, βιογράφος του Πικάσο. Ο κ. Γκαγκοσιάν κατάστησε σαφές πως η διαφορά του είναι με τον εκπρόσωπο της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ και όχι με… την ίδια τη βασιλική οικογένεια. «Εχουμε μεγάλο σεβασμό στον σεΐχη Αλ Θάνι, ο οποίος είναι ένας μακρόχρονος φίλος της γκαλερί μας και θεωρούμε πως έχει παρασυρθεί άδικα σε αυτή την υπόθεση».