Οδηγίες και χρήσιμες πληροφορίες εν όψει του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών στις 26 Μαΐου, εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου να μην υπάρξουν προβλήματα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
« Μάθε πού ψηφίζεις 2019»
Ακριβής ενημέρωση για την περιοχή και το τμήμα όπου καλείται ο κάθε πολίτης να προσέλθει προκειμένου να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, δίνεται από την εφαρμογή «Μάθε πού ψηφίζεις 2019».
Ο ψηφοφόρος συμπληρώνει στη σχετική φόρμα τα προσωπικά του στοιχεία (Ειδικός Εκλογικός Αριθμός, επώνυμο, όνομα, όνομα πατέρα, όνομα μητέρας και ημερομηνία γέννησης) και μαθαίνει αυτομάτως πού ψηφίζει.
Ταυτόχρονα, στη δημοσιότητα έχει δοθεί πλήρες εγχειρίδιο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Πρόκειται για δύο αναλυτικές εγκυκλίους που δίνουν οδηγίες για την επίλυση τυχόν διαδικαστικών προβλημάτων για ψηφοφόρους και υποψηφίους σε περιφέρειες, δήμους και τοπικές κοινότητες.
Στο 290 σελίδων εγχειρίδιο, αναφέρονται πληροφορίες που αφορούν τα εξής:
Ημερομηνία
Ο α’ γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών θα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές, στις 26 Μαΐου 2019.
Στις 2 Ιουνίου 2019 θα πραγματοποιηθούν επαναληπτικές αυτοδιοικητικές εκλογές για τους δήμους και τις περιφέρειες που δεν υπήρξε υποψήφιος να συγκεντρώνει το 50% συν 1 ψήφο.
Απλή αναλογική
Με βάση τον «Κλεισθένη» (Ν. 4555/2018) στις αυτοδιοικητικές εκλογές 2019 ισχύει η απλή αναλογική.
Δηλαδή, εκείνος που θα εκλεγεί δήμαρχος ή περιφερειάρχης δεν θα έχει αυτόματα πλειοψηφία 60% στο συμβούλιο.
Ειδικότερα το πλήθος των συμβούλων που θα έχει θα εξαρτηθεί μόνο από το ποσοστό που έλαβε ο συνδυασμός του την πρώτη Κυριακή.
Θητεία
Η θητεία των δημοτικών και περιφερειακών Αρχών θα είναι τετραετής.
Στις κάλπες οι 17αρηδες
Για πρώτη φορά, στις εκλογές του Μαΐου δικαίωμα να ψηφίσουν θα έχουν και οι 17χρονοι, δηλαδή όσοι γεννήθηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2002.
Η ψήφος στους 17άρηδες δόθηκε με την απλή αναλογική, αλλά δεν είχε ως τώρα εφαρμοστεί.
Τοπικές κοινότητες
Τα όργανα διοίκησης των τοπικών κοινοτήτων εκλέγονται σε χωριστή τρίτη κάλπη με διαφορετικό ψηφοδέλτιο.
Για έως 300 κατοίκων κοινότητες, ο πρόεδρος εκλέγεται από ενιαίο ψηφοδέλτιο.
Για άνω των 300 κατοίκων κοινότητες, ο πρόεδρος εκλέγεται έμμεσα από τους συμβούλους της.
Διαχωρισμός εκλογικών τμημάτων
Σε Α’ και Β’, πρόκειται να χωριστούν τα μεγάλα εκλογικά τμήματα ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο μεγάλων καθυστερήσεων στις τέσσερις κάλπες.
Στο ένα εκλογικό τμήμα θα υπάρχουν κάλπες για δημοτικές-κοινοτικές και στο άλλο για περιφερειακές ευρωεκλογές.
Υποψήφιοι
Κάθε ευρωπαίος πολίτης έχει δικαίωμα να είναι υποψήφιος δήμαρχος η πρόεδρος κοινοτήτων έως και 300 κατοίκους.
Εξαίρεση από την διαδικασία
Από την υποχρεωτική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος εξαιρούνται οι κάτοικοι του εξωτερικού, όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους και όσοι διαμένουν την ημέρα της ψηφοφορίας σε απόσταση μεγαλύτερη των 200 χιλιομέτρων από το εκλογικό τμήμα στο οποίο ψηφίζουν.
Σταυροί
Για την εκλογή δημοτικών συμβουλίων μπαίνουν: Ένας σταυρός σε εκλογικές περιφέρειες µε 1 έως 3 έδρες. Τρεις σταυροί στους ενιαίους δήµους που δεν προέρχονται από συγχώνευση (π.χ. Νέα Σµύρνη). Τρεις σταυροί συν ένας για µία από τις άλλες εκλογικές περιφέρειες που συνιστούν δήµους από συγχώνευση.
Για τα κοινοτικά συµβούλια, δύο σταυροί, εάν η κοινότητα είναι άνω των 300 κατοίκων ή ένας σταυρός για µικρότερη των 300 κατοίκων. Για περιφέρειες, ένας σταυρός εάν εκλέγονται έως τρεις σύµβουλοι, έως 2 σταυροί εάν εκλέγονται 4-7, έως 3 σταυροί εάν εκλέγονται 8-12, έως 4 σταυροί για άνω των 12 θέσεων.
Ακυρότητα ψηφοδελτίων
Ακυρο είναι το ψηφοδέλτιο με σταυρό χρώματος διαφορετικό από το καθορισμένο, με μορφή διαφορετική από τα οριζόμενα, µε χρώµα που είναι διαφορετικό από το καθορισµένο, και έχουν σηµειωθεί σε οποιαδήποτε πλευρά του λέξεις, φράσεις, υπογραµµίσεις, ή άλλα σηµεία.
Επίσης, εάν βρεθεί µέσα σε φάκελο µαζί µε άλλα έγκυρα, άκυρα ή λευκά ψηφοδέλτια.
Ειδικές άδειες για τους δημοσίους υπαλλήλους
Ειδική άδεια, από μία έως τρεις ημέρες, δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι για τη μετάβαση στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος στις αυτοδιοικητικές εκλογές και στις ευρωεκλογές στις 26 Μαΐου και στις επαναληπτικές αυτοδιοικητικές εκλογές στις 2 Ιουνίου.
Σε σχετική εγκύκλιο της υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου, διευκρινίζεται ότι ο χρόνος της άδειας αυτής δεν συνυπολογίζεται στοn χρόνο της κανονικής άδειας που δικαιούνται οι υπάλληλοι του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ.
Οι υπάλληλοι για τους οποίους δεν εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας δικαιούνται άδεια μίας εργάσιμης ημέρας αν μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100 – 200 χιλιομέτρων, δύο ημέρες δικαιούνται όσοι μετακινηθούν σε απόσταση από 200 – 400 χιλιόμετρα, ενώ για αποστάσεις άνω των 400 χιλιομέτρων οδικώς προβλέπεται τριήμερη άδεια.
Οσοι μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Για τους υπαλλήλους για τους οποίους εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας χορηγείται άδεια μίας εργάσιμης ημέρας εάν μετακινηθούν σε απόσταση από 200 – 400 χιλιόμετρα, δύο ημερών όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 400 χιλιομέτρων και πάνω, εφόσον μετακινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, ενώ όσοι μετακινηθούν σε νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών άδειας θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι στις υπηρεσίες στις οποίες, λόγω της αποστολής και λειτουργίας τους, δύνανται να υπάρξουν ιδιαίτερες δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση επειγουσών αναγκών του κοινωνικού συνόλου (π.χ. νοσηλευτικά ιδρύματα, λιμένες κτλ) η χρήση της παρεχόμενης εκλογικής άδειας θα πρέπει να γίνει με απόλυτη φειδώ, όσον αφορά τον αριθμό των ημερών αδείας.