Καθώς οι διασώσεις των σεισμοπαθών στην Τουρκία μετρούν ήδη επτά ημέρες, οι πρώτες συγκλονιστικές ιστορίες επιβίωσης αρχίζουν να κυκλοφορούν στον διεθνή Τύπο. Η θέληση για ζωή είναι το κύριο χαρακτηριστικό των πρώτων διηγήσεων επιζώντων, που ανασύρθηκαν από τους διασώστες και τα εκπαιδευμένα σκυλιά μετά τον καταστροφικό σεισμό.
Μια σπαρακτική ιστορία είναι αυτή της Νέκλα Καμούζ, μιας νεαρής μητέρας που βρέθηκε θαμμένη κάτω από τα ερείπια της πενταώροφης πολυκατοικίας της μαζί με το νεογέννητο γιό της, στην πόλη Σαμαντάγκ. Η Νέκλα ζούσε σε διαμέρισμα του δευτέρου ορόφου μιας μοντέρνας πολυκατοικίας στην νότια επαρχία της χώρας, Χατάι.
«Οταν άρχισε ο σεισμός, ξεκίνησα να πάω προς τον σύζυγό μου, που βρισκόταν στο διπλανό δωμάτιο με τον μεγάλο γιό μας», λέει στο BBC. «Εκείνος επιχείρησε το ίδιο, αλλά καθώς ερχόταν προς το μέρος μου, μια ντουλάπα έπεσε και τους καταπλάκωσε. Καθώς τα λεπτά περνούσαν και ο σεισμός ενισχυόταν, το δωμάτιο έτρεμε και το κτίριο άλλαζε θέση».
Μόλις ο σεισμός ολοκληρώθηκε, η Νέκλα δεν είχε αντιληφθεί ότι βρισκόταν παγιδευμένη έναν όροφο κάτω από τον δικό της. Φώναξε τα ονόματα του συζύγου και του γιου της, αλλά κανείς δεν απάντησε. Η 33χρονη συνειδητοποίησε ότι ήταν πεσμένη στο πάτωμα με το νεογέννητο μωρό στην αγκαλιά της. Μία πεσμένη ντουλάπα δίπλα της τους προστάτευε, εμποδίζοντας μια μεγάλη πλάκα σκυροδέματος να τους συνθλίψει.
Μάνα και μωρό έμειναν στην συγκεκριμένη θέση για σχεδόν τέσσερις ημέρες, μέχρι οι διασώστες να τους ανασύρουν από τα ερείπια της πολυκατοικίας τους. Οι συγκλονιστικές μαρτυρίες της για αυτό το τρομακτικό τετραήμερο είναι χαρακτηριστικές του θάρρους και της θέλησης για ζωή, που έσωσαν εκατοντάδες σεισμόπληκτους στην χώρα.
Ημέρα 1η: Απόλυτο σκοτάδι
Θαμμένη κάτω από τα ερείπια, φορώντας την πυτζάμα της και έχοντας το μωρό στο στήθος της, η Νέκλα βρέθηκε μέσα στο απόλυτο σκοτάδι. Ανήμπορη να δει οτιδήποτε, έπρεπε να βασιστεί στις άλλες αισθήσεις της ώστε να αντιληφθεί το περιβάλλον της και τις συνθήκες γύρω της. Με ανακούφιση, γρήγορα κατάλαβε ότι ο γιος της, Γιαγκίζ (όνομα που στα τουρκικά σημαίνει «γενναίος»), εξακολουθούσε να αναπνέει.
Λόγω της σκόνης, στην αρχή δυσκολευόταν να αναπνεύσει, αλλά μόλις η σκόνη κατακάθισε, αισθάνθηκε ζεστά μέσα στα ερείπια. Είχε την αίσθηση ότι κάτω από την πλάτη της υπήρχαν παιδικά παιχνίδια, αλλά δεν είχε χώρο να κουνηθεί για να τα απομακρύνει. Πέρα από τον όγκο της ντουλάπας και τα ρούχα που φορούσε η ίδια και το βρέφος, η μόνη άλλη αίσθηση που είχε ήταν του τσιμέντου και των χαλασμάτων.
Σε μακρινή απόσταση, η Νέκλα άκουγε φωνές. Προσπάθησε να φωνάξει για βοήθεια και άρχισε να χτυπά την ντουλάπα. «Είναι κανείς εκεί; Με ακούτε;» φώναξε με όση δύναμη είχε. Οταν δεν βρήκε ανταπόκριση, μάζεψε τα μικρά κομμάτια χαλασμάτων που βρίσκονταν δίπλα της και άρχισε να χτυπά όσο πιο δυνατά μπορούσε την ντουλάπα. Είχε και τον φόβο ότι αν χτυπήσει πολύ δυνατά, η επιφάνεια από πάνω της θα κατέρρεε.
Δεν υπήρξε καμία απάντηση, καμία φωνή. Η γυναίκα άρχισε να συνειδητοποιεί την πιθανότητα ότι κανείς δεν θα ερχόταν να την διασώσει. «Ημουν τρομοκρατημένη», αποκαλύπτει στο BBC.
Η ζωή κάτω από τη γη
Στο απόλυτο σκοτάδι, κάτω από τα ερείπια, η Νέκλα έχασε κάθε αίσθηση του χρόνου. Η ζωή δεν θα έπρεπε να είναι έτσι, σκέφτηκε. «Προγραμματίζεις δεκάδες πράγματα όταν φέρνεις στη ζωή ένα παιδί και μετά… εντελώς ξαφνικά βρίσκεσαι κάτω από χαλάσματα», λέει. Το μητρικό ένστικτό της ήταν να φροντίσει το νεογέννητο. Εξασφάλισε αρκετό ζωτικό χώρο ώστε να μπορέσει να θηλάσει τον Γιαγκίζ.
Δεν είχε την παραμικρή πρόσβαση σε νερό ή φαγητό και, στην απόγνωσή της, επιχείρησε να πιει η ίδια το μητρικό της γάλα. Δεν τα κατάφερε, καθώς ο διαθέσιμος χώρος δεν της επέτρεψε να πλησιάσει το στόμα της στο στήθος της. Ακουγε τον θόρυβο από τα κομπρεσέρ και τις φωνές από ψηλά, αλλά ήταν πολύ μακριά της. Αποφάσισε να σώσει τις δυνάμεις της και να παραμείνει σιωπηλή μέχρι να ακούσει τις φωνές να πλησιάζουν κοντά της.
Η σκέψη της ήταν πάντα στην οικογένειά της – στο μωρό πάνω στο στήθος της, στον σύζυγο και τον μεγάλο της γιο που κείτονταν κάπου στα χαλάσματα. Ανησυχούσε για αγαπημένα της πρόσωπα και σε τι κατάσταση ήταν μετά τον σεισμό. Η Νέκλα δεν πίστευε ότι θα έβγαινε ζωντανή από τα ερείπια, αλλά η παρουσία του Γιαγκίζ της έδινε κουράγιο και έναν επιπλέον λόγο να μην χάνει το κουράγιο της.
Το μωρό κοιμόταν πάνω της τις περισσότερες ώρες της ημέρας και όταν ξύπναγε κλαίγοντας, η Νέκλα τον τάιζε σιωπηλά μέχρι να ηρεμήσει. Ετσι πέρασαν ακίνητοι κάτω από τα χαλάσματα για σχεδόν τέσσερις ημέρες.
Η διάσωση
Πάνω από 90 ώρες είχαν συμπληρώσει η Νέκλα και ο Γιαγκίζ κάτω από τα ερείπια, όταν η νεαρή μητέρα άκουσε γαβγίσματα σε κοντινή απόσταση. Νόμιζε ότι τα άκουγε στο ύπνο της. Λίγο μετά τα γαβγίσματα άκουσε ανθρώπινες φωνές: «Είσαι καλά; Χτύπα μία φορά για το “ναι”. Σε ποιο διαμέρισμα ζεις;», άκουσε να της φωνάζουν.
Την είχαν βρει. Οι διασώστες έσκαψαν προσεκτικά στα χαλάσματα για να εντοπίσουν την ακριβή τοποθεσία της, ενώ εκείνη σφιχταγκάλιαζε τον Γιαγκίζ για να τον προστατεύσει από την σκόνη. Το σκοτάδι γύρω της υποχώρησε από την δεσμίδα φωτός ενός φακού.
Οταν μέλη της ομάδας διάσωσης του Δημοτικού Πυροσβεστικού Σώματος της Κωνσταντινούπολης την ρώτησαν πόσων ημερών ήταν ο Γιαγκίζ, δεν ήξερε τι να απαντήσει. Τους είπε ότι το βρέφος ήταν δέκα ημερών την ημέρα του σεισμού.
Αφού έδωσε το μωρό στους διασώστες, η Νέκλα μεταφέρθηκε από τα χαλάσματα με ένα φορείο και αντίκρισε ένα τεράστιο αριθμό ανθρώπων. Δεν μπορούσε να αναγνωρίσει κανένα πρόσωπο στο πλήθος. Καθώς την μετέφεραν στο νοσοκομειακό όχημα, ρωτούσε απεγνωσμένα για την τύχη του μεγάλου γιου της.
Μετά την καταστροφή
Μόλις έφτασε στο νοσοκομείο, αντίκρισε συγγενείς της που την διαβεβαίωσαν ότι ο σύζυγός της επί εξαετία, Ιρφάν και ο τριών ετών γιος της Γιγκίτ Κερίμ, είχαν διασωθεί από τα συνεργεία νωρίτερα. Είχαν, όμως, μεταφερθεί σε νοσοκομείο την Αδάνων, σε απόσταση πολλών ωρών, με σοβαρούς τραυματισμούς στα πόδια τους.
Το πιο εντυπωσιακό από όλη αυτή την περιπέτεια, ήταν ότι το βρέφος δεν είχε σοβαρά τραύματα. Μητέρα και γιος έμειναν στο νοσοκομείο για 24 ώρες για παρακολούθηση, πριν τους δοθεί εξιτήριο. Η Νέκλα δεν είχε σπίτι για να επιστρέψει, αλλά ένα μέλος της οικογένειας την πήγε σε μια αυτοσχέδια γαλάζια τέντα, κατασκευασμένη από ξύλο και μουσαμά. Εκεί ζουν 13 μέλη της ευρύτερης οικογένειας που έχασαν τα σπίτια τους στον σεισμό.
Μέσα στην σκηνή, τα μέλη της οικογένειας βοηθούν ο ένας τον άλλο, φτιάχνοντας καφέ σε μια μικρή σόμπα, παίζοντας σκάκι και εξιστορώντας τις περιπέτειες τους. Η Νέκλα εκμυστηρεύεται στο BBC ότι «προσπαθεί να συμφιλιωθεί με όσα της συνέβησαν» και πιστεύει ότι χρωστάει τη ζωή της στον Γιαγκίζ.
«Νομίζω ότι αν το μωρό μου δεν ήταν αρκετά δυνατό ώστε να αντεπεξέλθει, δεν θα τα κατάφερνα», εξηγεί. Το μόνο της όνειρο για τον γιο της είναι να μην χρειαστεί ποτέ ξανά να βρεθεί αντιμέτωπος με τέτοια εμπειρία. «Είμαι πολύ ευτυχισμένη που ο Γιαγκίζ είναι ακόμα πολύ μικρός για να έχει αυτές τις μνήμες όταν μεγαλώσει», λέει.
Καθώς δέχεται μια βιντεοκλήση στο κινητό της, το χαμόγελο απλώνεται για πρώτη φορά στο πρόσωπό της. «Γεια σου, πολεμιστή μου», λέει ο Ιρφάν με ένα πλατύ χαμόγελο. «Πώς είσαι, γιε μου;»