Φαίνεται πως μία από τις βασικές πεποιθήσεις της Μαρί Μαντλέν Ρηγοπούλου, της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Festival du Livre de Paris που διοργανώνεται κάθε χρόνο την άνοιξη (με εξαίρεση τη διετία της πανδημίας) στην πρωτεύουσα της Γαλλίας, είναι πως ο πολιτισμός πορεύεται ανεξάρτητα από την πολιτική. Τουλάχιστον αυτό συμπέρανε η Ραφαέλα ντε Σάντις της La Repubblica, συνομιλώντας μαζί της, με αφορμή το γεγονός πως φέτος στο φεστιβάλ (21-23 Απριλίου στο Grand Palais éphémère) τιμώμενη χώρα θα είναι η Ιταλία.
Η ιταλίδα δημοσιογράφος επέλεξε να ξεκινήσει τη συζήτηση σημειώνοντας πως την τελευταία δεκαετία οι γαλλοϊταλικές σχέσεις κλονίστηκαν αρκετές φορές – μετά τη γαλλική εμπλοκή στη Λιβύη ή πιο πρόσφατα, το 2019, την ημέρα που ο Λουίτζι ντι Μάιo μετέβη, ως αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης, στο Παρίσι για να συναντηθεί με τους ηγέτες των Κίτρινων Γιλέκων, και πριν από λίγους μήνες, τον περασμένο Νοέμβριο, όταν η Τζόρτζια Μελόνι, η νεοεκλεγείσα ιταλίδα πρωθυπουργός, συγκρούστηκε ανοιχτά με το Παρίσι για το Μεταναστευτικό και το Προσφυγικό (αρνούμενη να προσφέρει ασφαλές λιμάνι σε πλοίο με 234 μετανάστες και πρόσφυγες, το οποίο κατέπλευσε τελικά στο λιμάνι της Τουλόν).
«Και τα βιβλία τι σχέση έχουν;» διερωτήθηκε η Μαρί Μαντλέν Ρηγοπούλου, έχοντας ακούσει με προσοχή όλα όσα ανέφερε η συνομιλήτριά της. «Ο ρόλος του πολιτισμού στο να κρατά ανοιχτό τον διάλογο είναι πολύ σημαντικός, ακόμα και όταν η πολιτική στρέφεται προς άλλες κατευθύνσεις» προσέθεσε.
Σημειώνοντας η Ντε Σάντις πως η απάντησή της θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «ιδιαιτέρως διπλωματική», η (γεννημένη στην Αθήνα το 1974, όπου και έζησε μέχρι το 2001) Ρηγοπούλου της είπε: «Κατάγομαι από την Ελλάδα και έχω βιώσει από πρώτο χέρι τις εντάσεις με την Τουρκία. Εχω πολλούς φίλους μεταξύ των συγγραφέων της Τουρκίας και θαυμάζω τον πολιτισμό τους. Οσοι εργάζονται στον τομέα μας έχουν συνηθίσει να μοιράζονται εμπειρίες. Ο πολιτισμός τρέφεται με ανταλλαγές, δεν γνωρίζει σύνορα».
Εγκαταλείποντας την πολιτική και εστιάζοντας στα βιβλία, στην ερώτηση αν οι εκθέσεις και τα φεστιβάλ μπορούν να συμβάλουν στην προώθηση της λογοτεχνίας και της ανάγνωσης στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του Netflix, η διευθύντρια του Φεστιβάλ Βιβλίου του Παρισιού επικαλέστηκε τη φυσική επαφή: «Εχει τεράστια σημασία. Αυτό δεν σημαίνει ότι καταδικάζουμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά πως συνειδητοποιούμε ότι δεν αντικαθιστούν την ανθρώπινη επαφή. Η ενέργεια του ζωντανού κοινού είναι άλλο πράγμα, όποιος παρακολουθεί θέατρο και πηγαίνει σε συναυλίες το γνωρίζει καλά».
Αναφερόμενη στις σπουδές της στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, εξήγησε πως εκεί έμαθε ότι «περισσότερο σημαντικό από το να υποκρίνεται κάποιος είναι το να ακούει» και αυτό ενδεχομένως εξηγεί γιατί το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης του Φεστιβάλ είναι γεμάτο αναγνώσεις και συζητήσεις.
Η Μαρί Μαντλέν Ρηγοπούλου εξήγησε ότι βάση της απόφασης να μετατραπεί το Salon du Livre (τελευταία φορά διοργανώθηκε το 2019) σε Festival du Livre (πέρυσι) αποτέλεσε «η πεποίθηση πως οι συζητήσεις, οι δημόσιες αναγνώσεις, η φωνή γενικότερα, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο. Χρειαζόταν μάλλον να βιώσουμε εμπειρία της πανδημίας για να το επιβεβαιώσουμε».
«Η πανδημία μάς ανάγκασε να αναβάλουμε το Salon για δύο χρόνια. Μετά από αυτό, με την παρότρυνση της Ενωσης Γάλλων Εκδοτών (SNE), στην οποία ανήκει το Salon, επιλέξαμε να αλλάξουμε. Ολοι είχαμε αντιληφθεί πόσο σημαντική ήταν η φυσική επαφή. Το κοινό επίσης φαινόταν κουρασμένο με την παλιά συνταγή. Τα στρογγυλά τραπέζια, οι συνεντεύξεις, τα εργαστήρια για παιδιά, οι συναυλίες, οι αναγνώσεις, σηματοδοτούν σήμερα τη νέα πορεία» συμπλήρωσε η διευθύντρια του Festival du Livre de Paris.