Οταν παρακολούθησε για πρώτη φορά την ταινία «The Matrix» στην πρεμιέρα της το 1999, ο σκηνοθέτης του «Trainspotting», Ντάνι Μπόιλ, παραδέχεται ότι κάποια από τα θέματά της δεν τον άγγιξαν. «Μου άρεσε» λέει στο BBC News. «Με μπέρδεψε κάπως, για να είμαι ειλικρινής, αλλά η θεματική του γινόταν όλο και πιο ξεκάθαρη στα 20 χρόνια από τότε που κυκλοφόρησε».
Στην ταινία –την πρώτη μιας τετραλογίας που ακολούθησε– ο χάκερ Τόμας Αντερσον (τον οποίο ερμηνεύει ο Κιάνου Ριβς) ανακαλύπτει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) έχει κατακτήσει την ανθρωπότητα και η ζωή μας είναι στην πραγματικότητα μέρος μιας προσομοίωσης υπολογιστή.
Αν και το άγχος της ΤΝ δεν ήταν καινοφανές το 1999, οι φόβοι για τη δυνητική της δύναμη έχουν αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου, όπως και ερωτήσεις σχετικά με το πώς η αντίληψή μας για την πραγματικότητα μπορεί να χειραγωγηθεί σε μια εποχή όπου υπάρχουν «εναλλακτικά γεγονότα», αν είμαστε τόσο ελεύθεροι όσο νομίζουμε, και ποιος έχει πραγματικά τον έλεγχο.
Ο Μπόιλ έχει τώρα μια πιο ξεκάθαρη άποψη για αυτά τα διαρκή ζητήματα. «Η ΤΝ έχει έναν ρόλο στις ζωές μας σήμερα και λογικά αναρωτιόμαστε πώς αναπτύσσεται, καθώς και τι αντίκτυπο μπορεί να έχει στην αντίληψή μας για την ελευθερία της σκέψης – ειδικά για όσους πιστεύουν πολύ βαθιά στη συνωμοσιολογία του “Matrix”, ότι δηλαδή είμαστε ήδη μέρος της μηχανής» λέει.
«Αλλά είτε το πιστεύετε είτε όχι, ούτως ή άλλως οδεύουμε προς τα εκεί… ή θα μπορούσαμε να βρεθούμε εκεί πολύ, πολύ σύντομα» προσθέτει. «Υπάρχει η μη δυαδική φύση του κάστινγκ της ταινίας, η οποία έχει ανέλθει στο επίκεντρο τα τελευταία 20 χρόνια. Μέχρι εκεί μπορούσαν τότε: προσέλαβαν έναν απίστευτα θηλυπρεπή αστέρα ταινιών δράσης [Κιάνου Ριβς], μια ανδροπρεπή ηθοποιό [Κάρι-Αν Μος] και ανακάτεψαν τα φύλα όσο μπορούσαν».
Ο Μπόιλ, γνωστός για τις ταινίες του «Trainspotting», «Slumdog Millionaire» και «28 Days Later», αλλά και ως ο εγκέφαλος της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου το 2012, παίρνει τη σκυτάλη του «Matrix» δημιουργώντας μια χορευτική σκηνική προσαρμογή του στα νέα Aviva Studios του Μάντσεστερ.
Η παράσταση πήρε τον τίτλο της από κάτι που λέει ο Μορφέας (Λόρενς Φίσμπερν) στον Αντερσον/Νίο στην αρχική ταινία: «Free Your Mind» (Απελευθέρωσε το μυαλό σου). Αντί για μια άμεση διασκευή, η παράσταση περιγράφεται στις αφίσες ως «Το Matrix… Τώρα» και εκμοντερνίζει το στόρι της ταινίας προσθέτοντας κάποια νέα μέρη σχετικά με τους αλγόριθμους που οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας χρησιμοποιούν εναντίον μας. Ολα αυτά εκφράζονται μέσω του χορού.
Ο Μπόιλ δημιούργησε το «Free Your Mind» σε συνεργασία με τον χορογράφο Κέντρικ Σάντι, τον συνθέτη Μάικλ Ασάντε, τη σκηνογράφο Ες Ντέβλιν και τη συγγραφέα Σαμπρίνα Μαφούζ. «Προκαλούμε τον παρατηρητή να σκεφτεί την ιδέα του τι είναι πραγματικό με τον ίδιο τρόπο που ήταν το “Matrix” πριν από πολλά φεγγάρια» λέει ο Ασάντε.
Ο Σάντι, που συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τον Μπόιλ στις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων, διευθύνει την εταιρεία χοροθεάτρου χιπ-χοπ «Boy Blue» μαζί με τον Ασάντε – αλλά η πρώτη ομάδα τους ονομαζόταν Matrix. Στη θεατρική διασκευή, οι σκηνές όπου ο Νίο κάνει «χορευτικές» φιγούρες για να αποφύγει τις σφαίρες έχουν μετατραπεί σε αντίστοιχα χορευτικά νούμερα, με τους συντελεστές να κινούνται σε στυλ χιπ-χοπ.
Η προσαρμογή του «Matrix» είναι το πρώτο επίσημο σόου που θα φιλοξενηθεί στην αρένα των Aviva Studios, έναν χώρο αξίας 277 εκατ. ευρώ. Ανακοινώθηκε από τη βρετανική κυβέρνηση το 2014 ως μέρος του North Powerhouse –ένα σχέδιο οικονομικής ενίσχυσης και ανοικοδόμησης των βόρειων περιοχών της Βρετανίας– και περιγράφεται ως το μεγαλύτερο εθνικό πολιτιστικό έργο από τότε που άνοιξε η γκαλερί Tate Modern στο Λονδίνο, το 2000.
Η παράσταση «Free Your Mind» καταλαμβάνει και τις δύο πλευρές του νέου κτιρίου – ένα θέατρο που μπορεί να φιλοξενήσει 1.600 άτομα και μια «αποθήκη» που μοιάζει με υπόστεγο και μπορεί να φιλοξενήσει έως και 5.000. Αλλά ο χώρος βρίσκεται τέσσερα χρόνια πίσω από το αρχικό χρονοδιάγραμμα και αναμένεται να ξεπεράσει τον αρχικό προϋπολογισμό του κατά 130 εκατ. λίρες (150 εκατ. ευρώ).
Είναι πολύ νωρίς για να ειπωθεί αν το τεράστιο ποσό θα πιάσει τόπο σε αυτή την κατασκευή, αλλά τα αφεντικά της πιστεύουν ότι το στούντιο θα κάνει απόσβεση με την πάροδο του χρόνου, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και προσελκύοντας παγκόσμια καλλιτεχνικά ονόματα, των οποίων το έργο θα φέρει επισκέπτες στην πόλη του Μάντσεστερ. Ονόματα όπως ο Ντάνι Μπόιλ.