Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε πέντε χρόνια να επισκεφθεί την Ευρώπη και την πρώτη μέρα της επίσημης επίσκεψής του στη Γαλλία ο Εμανουέλ Μακρόν αποφάσισε να του κάνει ένα συμβολικό δώρο: πολλά μπουκάλια από τα πιο εκλεκτά κονιάκ της Γαλλίας.
Ο Σι, λογικά, το έπιασε το υπονοούμενο. Η Κίνα έχει βάλει στο στόχαστρο τα ευρωπαϊκά οινοπνευματώδη ποτά –στοχεύοντας σε μεγάλο βαθμό τους παραγωγούς κονιάκ της Γαλλίας– ως αντίποινα για την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης να ξεκινήσει έρευνες εναντίον του Πεκίνου για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές σε τομείς όπως η κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων και προϊόντων ιατροτεχνολογίας.
Ευγενέστατος, πάντως, ο κινέζος πρόεδρος δεν παρέλειψε να ανταποδώσει το κέρασμα: Προσέφερε στον Μακρόν την υπόσχεση ότι δεν θα επιβάλει προληπτικούς δασμούς στα γαλλικά μπράντι, καθώς και την υποστήριξή του στην «εκεχειρία των Ολυμπιακών Αγώνων» του Παρισιού. Οπως επισημαίνει το Politico, σε ανάλυσή του, «το μόνο από όλα αυτά που χωνεύτηκε ευχάριστα ήταν τα κονιάκ του Μακρόν».
Κατά τη διήμερη κρατική επίσκεψη του κινέζου ηγέτη, που ξεκίνησε τη Δευτέρα του Πάσχα, ο Μακρόν ήλπιζε να αμβλύνει τη στάση του Πεκίνου σε πολλά βασικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών ανισορροπιών και της «χωρίς όρια» συνεργασίας της χώρας με τη Ρωσία.
Αυτό που πήρε τελικά ήταν ένας επηρμένος Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος αρνήθηκε ότι υπήρχαν προβλήματα, προσέφερε μέτριες παραχωρήσεις που απαιτούσαν ελάχιστες θυσίες από πλευράς Πεκίνου και προέβη σε μια λανθασμένη παρουσίαση της εμπλοκής της Κίνας στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Οσον αφορά την Ουκρανία, ο κινέζος ηγέτης επανέλαβε τη «δέσμευσή» του να μην παραδώσει όπλα στην Ρωσία και να «ελέγχει αυστηρά» τις εξαγωγές εξοπλισμού διπλής χρήσης στη χώρα, δηλαδή τις πάγιες θέσεις της Κίνας.
Ο Σι Τζινπίνγκ ουσιαστικά απέκλεισε την ανησυχία της Δύσης ότι η Κίνα συνέβαλε στη διατήρηση της ρωσικής οικονομίας προμηθεύοντας τη χώρα με καταναλωτικά αγαθά που δεν είναι πλέον διαθέσιμα από τις Δυτικές αγορές λόγω κυρώσεων. Η Κίνα, όμως, είναι διαβόητη για τη συνήθειά της να λέει ένα πράγμα αλλά να κάνει ένα άλλο όταν πρόκειται να ρίξει σανίδα σωτηρίας σε εμπόλεμους εταίρους της, όπως η Ρωσία και η Βόρεια Κορέα.
Κατά την επίσκεψή του, εξάλλου, ο κινέζος ηγέτης δεν δίστασε να καταφερθεί εναντίον της Ουάσινγκτον και άλλων Δυτικών κρατών που κατηγορούν το Πεκίνο ότι υποστηρίζει το Κρεμλίνο στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. «Είμαστε αντίθετοι στη χρήση της κρίσης στην Ουκρανία για να επιρρίπτονται ευθύνες σε μια τρίτη χώρα, να συκοφαντείται αυτή και να υποκινείται έτσι ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος» δήλωσε ο Σι Τζινπίνγκ τη Δευτέρα.
Η αναφορά σε έναν «νέο Ψυχρό Πόλεμο», την ορολογία του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος που χρησιμοποιείται συνήθως για να κατηγορήσει οποιονδήποτε γεωπολιτικό ελιγμό της Ουάσινγκτον με τον οποίον δεν συμφωνεί το Πεκίνο, μπορεί να άγγιξε μια ευαίσθητη χορδή του Μακρόν, ο οποίος επιδιώκει να αναπτύξει την Ευρώπη ως μια αυτόνομη στρατηγικά και οικονομικά δύναμη, ανεξάρτητη από την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στο τέλος της πρώτης ημέρας του Σι στο Παρίσι, η διάθεση στα Ηλύσια Πεδία ήταν συγκρατημένα αισιόδοξη, γράφει το Ρolitico, καθώς αρκετοί σύμβουλοι του Μακρόν διέκριναν χαραμάδες ελπίδας στις συνομιλίες, ιδιαίτερα για την Ουκρανία.
Στο πλαίσιο των κοινών δηλώσεων στον Τύπο, ο Σι Τζινπίνγκ ανακοίνωσε ότι υποστηρίζει την έκκληση του γάλλου προέδρου για «Ολυμπιακή εκεχειρία», την οποία ο Μακρόν βλέπει ως ευκαιρία «να εργαστεί για μια βιώσιμη επίλυση των συγκρούσεων, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου».
Στην πραγματικότητα, όμως, καθώς η Ρωσία κερδίζει όλο και μεγαλύτερο στρατηγικό πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία και, σύμφωνα με πληροφορίες, προετοιμάζεται για μια μεγάλη επίθεση το καλοκαίρι, η συζήτηση για εκεχειρία κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων ακούγεται σαν ευσεβής πόθος.
Ο Μαρκ Ζιλιέν, ειδικός σε θέματα της Κίνας στο think-tank IFRI, με έδρα το Παρίσι, δήλωσε στο Politico: «Η υποστήριξη της πρότασης του γάλλου προέδρου για εκεχειρία κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων είναι συνεπής με την υποστήριξη της Κίνας για κατάπαυση του πυρός, χωρίς καμία ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνση». Εν ολίγοις, πολλά λόγια, καμία πράξη.
Ο Μακρόν τις τελευταίες εβδομάδες υποστήριξε ότι η Κίνα και η Ευρώπη θα πρέπει να αναπτύξουν μια «πιο ισορροπημένη» εμπορική σχέση και τη Δευτέρα έθεσε το ζήτημα ευθέως στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ο Μακρόν επισήμανε επίσης ως νίκη την αναστολή των προληπτικών δασμών για τα γαλλικά κονιάκ. Επαίνεσε τον Σι Τζινπίνγκ «για την ειλικρίνιά του όσον αφορά τα προσωρινά μέτρα για το γαλλικό κονιάκ και την επιθυμία του να μην εφαρμοστούν». Ωστόσο ο Σι δεν είπε ποτέ ότι είναι κάθετος εναντίον των δασμών στο γαλλικό κονιάκ. Αντιθέτως, το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας ανέφερε ότι ο Σι Τζινπίνγκ αρνήθηκε το λεγόμενο «πρόβλημα της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας της Κίνας».
Απαξίωση για τη Φον ντερ Λάιεν
Ο Σι Τζινπίνγκ μπορεί επίσης να κατάφερε να προκαλέσει μια τριβή ανάμεσα στον Μακρόν, τη Φον ντερ Λάιεν και τον Ολαφ Σολτς. Η απουσία του γερμανού καγκελαρίου ήταν ο «ελέφαντας στο δωμάτιο», σύμφωνα με το Politico, καθώς οι αναλυτές υπέθεσαν ότι μπορεί να μην παρευρέθηκε ώστε να μη διακινδυνεύσει να τροφοδοτήσει την οργή του Πεκίνου για τα ηλεκτρικά οχήματα.
Αυτές οι πραγματικότητες διευκολύνουν τον Σι Τζινπίνγκ να απαξιώσει τη Φον ντερ Λάιεν, σημείωσε ο αναλυτής εξωτερικής πολιτικής Ούλριχ Σπεκ: «Εφόσον τόσο ο Σολτς όσο και ο Μακρόν είναι φιλόξενοι με τον κινέζο ηγέτη, προσπαθώντας να εμβαθύνουν τις οικονομικές σχέσεις ανάμεσα στις χώρες τους και το Πεκίνο και να μετριάσουν την κριτική για γεωπολιτικά ζητήματα, τα μηνύματα που στέλνει πλέον η Φον ντερ Λάιεν δεν είναι πολύ αξιόπιστα» έγραψε.