Οταν το αστυνομικό ρεπορτάζ αναφέρει τη φράση «μαφιόζικο χτύπημα», το μυαλό μας συνήθως οδηγείται σε σκηνές ταινιών που διαδραματίζονται στην Αμερική, ή, έστω στη Σικελία. Δύσκολα θα φανταζόμασταν εικόνες της ιταλικής πρωτεύουσας – χώρους που αποτέλεσαν σκηνικό ταινιών του Φεντερίκο Φελίνι, ή της κομεντί «Διακοπές στη Ρώμη».
Και όμως, οι συμμορίες και η βία τους δεν γνωρίζουν σύνορα. Ο 51χρονος Λουίτζι Φινίτσο βρισκόταν σε ένα πρατήριο καυσίμων κοντά στο σπίτι του, στο ζόρικο προάστιο Τορπινιατάρα της Ρώμης, αργά το βράδυ τον περασμένο μήνα. Καθώς γέμιζε το αυτοκίνητό του, δύο μοτοσικλετιστές έφτασαν δίπλα του και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα τον γάζωσαν με οκτώ σφαίρες, σκοτώνοντάς τον ακαριαία.
Πέντε ημέρες νωρίτερα, ένας άλλος άνδρας δολοφονήθηκε από βροχή σφαιρών που έριξαν μασκοφόροι επιβαίνοντες σε σκούτερ. Ηταν το τρίτο μαφδιόζικου στυλ χτύπημα σε αυτή τη γωνιά της πόλης μέσα σε μία εβδομάδα – ένα κύμα στοχευμένων δολοφονιών, που έκανε τους κατοίκους να φοβούνται ότι η μαφιόζικη βία που συγκλόνισε τη Ρώμη τη δεκαετία του ’80 επιστρέφει.
Αν και αυτές οι τρεις δολοφονίες είχαν φαινομενικά μικρή σχέση μεταξύ τους, η αστυνομία πιστεύει ότι οι φονευθέντες ήταν θύματα ενός αιματηρού αγώνα μεταξύ οικογενειών του οργανωμένου εγκλήματος, για τον έλεγχο της ανερχόμενης αγοράς κοκαΐνης στην Αιώνια Πόλη.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν έργο επαγγελματιών δολοφόνων» επιβεβαίωσε αστυνομική πηγή σε τοπική εφημερίδα, αναδεικνύοντας τους δεσμούς που αποκαλύφθηκαν μεταξύ του Φινίτσο και της ισχυρής συμμορίας της Σιένα, αναφέρει ρεπορτάζ της Telegraph.
Η θρασύτητα των δολοφονιών, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Ρώμη δεν είχε βιώσει τέτοια φαινόμεν εδώ και αρκετές δεκαετίες, οδήγησε τον Ρομπέρτο Γκαλτιέρι, δήμαρχο της Ρώμης, να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Υπάρχει «εγκληματική κλιμάκωση με την τρίτη δολοφονία στη Ρώμη μέσα σε λίγες ημέρες» έγραψε στο Twitter. «Πρέπει να καταπολεμήσουμε αυτό το οργανωμένο έγκλημα και τη διακίνηση ναρκωτικών».
Η εφημερίδα Corriere della Sera έκανε έναν υπολογισμό: μόνο τους τελευταίους έξι μήνες υπήρξαν περίπου 20 ανθρωποκτονίες στην ιταλική πρωτεύουσα, επιπλέον των 15 πυροβολισμών που η αστυνομία υποψιάζεται ότι σχετίζονται με συμμορίες.
Ενας δικαστής αποκάλυψε ότι πιστεύει πως η σύλληψη τους τελευταίους μήνες μερικών από τους μεγαλύτερους άρχοντες του εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένου του Ματέο Μεσίνα Ντενάρο της Κόζα Νόστρα, άφησε ένα άνευ προηγουμένου κενό εξουσίας και πυροδότησε έναν πόλεμο στους δρόμους για τον έλεγχο της προσοδοφόρας αγοράς ναρκωτικών.
«Η Ρώμη μοιάζει όλο και περισσότερο με τη Νάπολη, όπου οι φυλές που απαρτίζουν τη μαφία της Καμόρα πολεμούν μεταξύ τους για τον έλεγχο των γειτονιών και όπου δεν υπάρχει γενική δομή εγκληματικής εξουσίας» είπε ο δικαστής Αλφόνσο Σαμπέλα. «Οι άνθρωποι δεν έχουν πραγματικά συνειδητοποιήσει αυτό που συμβαίνει στη Ρώμη, και φοβάμαι ότι θα δοθεί προσοχή μόνο όταν ένας περαστικός χτυπηθεί από αδέσποτη σφαίρα» συμπληρώνει.
Συντάκτης στην καθημερινή εφημερίδα Repubblica ο Μάσιμο Λούγκλι, ειδικός στο ρεπορτάζ των εγκληματικών συμμοριών, αναρωτιέται αν η πόλη του είναι αντιμέτωπη με μια επιστροφή των κακών παλιών εποχών, όταν οι συμμορίες Μαλιάνα, Πεσκιαρόλι και Μαρσιλιέζι ουσιαστικά έκαναν κουμάντο στη Ρώμη.
Η Φεντερίκα Αντζελι είναι ερευνήτρια δημοσιογράφος της Repubblica και τελεί υπό αστυνομική προστασία την τελευταία δεκαετία για τα ρεπορτάζ της σχετικά με τη συμμορία Σπάντα. «Οι άνθρωποι στην κοινότητά μου δεν ήθελαν να με γνωρίζουν» λέει μετά τη δημοσίευση μιας εκρηκτικής έρευνάς της για τη συμμορία. «Οι άνθρωποι εδώ στην Οστια [ρωμαϊκή παραθαλάσσια πόλη] είναι φοβισμένοι. Υπάρχουν μπαρ όπου δεν μου σερβίρουν καφέ…»
Ωστόσο έχει δει πραγματική αλλαγή στη στάση του κοινού απέναντι στις συμμορίες της Μαφίας τα τελευταία χρόνια. Σήμερα οι κάτοικοι που κάποτε «τρόμαζαν» να αναφέρουν οτιδήποτε έχουν σηκώσει το κεφάλι τους, οδηγούμενοι σε ένα είδος «πολιτιστικής επανάστασης», όπως η ίδια το αποκαλεί. «Ο Φαλκόνε [ο μεγάλος δικαστικός ερευνητής της Μαφίας, που σκοτώθηκε από την Κόζα Νόστρα το 1992] έλεγε ότι η Μαφία δεν είναι ακατανίκητη, είναι μία ανθρώπινη επιχείρηση και, ως εκ τούτου, έχει αρχή και θα έχει και τέλος» συμπληρώνει.