Τα παραδοσιακά και αγαπημένα μαύρα ταξί του Λονδίνου θα έχουν εξαφανισθεί μέχρι το 2040. Αυτή είναι η απειλητική προειδοποίηση που απευθύνουν οι οδηγοί τους στη βρετανική πρωτεύουσα, καθώς ο αριθμός τους έχει μειωθεί κατά τουλάχιστον 30% την τελευταία δεκαετία, όπως υπογραμμίζει δημοσίευμα της Telegraph.
Η δαπανηρή στροφή στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η έλλειψη φρέσκου αίματος στον στόλο τους και μια πολιτική οδικών περιορισμών που πολλοί θεωρούν ως εχθρική για αυτά, έχουν επιφέρει αυτό το αποτέλεσμα. Κάθε χρόνο εγκαταλείπουν το επάγγελμα περίπου 1.000 οδηγοί – και αν το φαινόμενο συνεχισθεί με αντίστοιχους ρυθμούς, σε δεκαπέντε χρόνια τα μαύρα οχήματα δεν θα κυκλοφορούν πια, όπως διαπιστώνουν οι ίδιοι οι ταξιτζήδες.
Επισημαίνουν ότι το μοναδικό αβαντάζ των μαύρων ταξί είναι ότι παραμένουν άμεσα διαθέσιμα στους πελάτες, οι οποίοι όταν τα δουν στο δρόμο τα καλούν άμεσα και επιβιβάζονται σε αυτά. Αλλά αν η προσφορά τους εξακολουθήσει να μειώνεται με τέτοιο ρυθμό, αναγκαστικά θα μειωθεί και η ζήτησή τους.
Προ δεκαετίας, ο αριθμός των οδηγών μαύρων ταξί είχε αγγίξει νούμερα-ρεκόρ όλων των εποχών – το 2014 υπήρχαν 25.538 οδηγοί στο Λονδίνο. Τα στατιστικά του Νοεμβρίου 2024 δείχνουν ότι ο αριθμός αυτός ανέρχεται πλέον σε 16.965, μειωμένος κατά 33,6%. Η μείωση των οδηγών τα οδηγεί σταδιακά σε εξαφάνιση.
Οι οδηγοί επισημαίνουν στην Telegraph ότι η εισροή νέων οδηγών στο επάγγελμα είναι απαραίτητη για τη σταθεροποίηση των αριθμών των ταξί στην πρωτεύουσα, αλλά αυτό καθίσταται όλο και πιο δύσκολο. Τα στατιστικά στοιχεία του τμήματος συγκοινωνιών του Λονδίνου (TfL) δείχνουν ότι το 62% των υπαρχόντων ταξιτζήδων είναι ηλικίας άνω των 53 ετών.
Η βρετανική πρωτεύουσα διαθέτει τον καλύτερο στόλο ταξί στον κόσμο, αλλά, σύμφωνα με τους οδηγούς, τα υποβάλλει σε πληθώρα περιορισμών, που κάνουν την κυκλοφορία τους στους δρόμους πρακτικά αδύνατη. Οι περιοχές ήπιας κυκλοφορίας είναι πλέον απλωμένες σε όλο το Λονδίνο, με περιοχές αποκλεισμένες για όλα τα αυτοκίνητα, για λόγους προτεραιότητας σε ποδηλάτες και τους πεζούς.
Οι περιοχές αυτές αστυνομεύονται επί 24ώρου βάσεως και αποκλείουν την πρόσβαση των ταξί με ζαρντινιέρες και κολώνες τοποθετημένες στη μέση του οδοστρώματος. Παράλληλα, όπως επισημαίνει η Telegraph, οι κάμερες καταγράφουν τυχόν παραβάσεις, και απειλούν τους οδηγούς των ταξί με τσουχτερά πρόστιμα.
Οι ταξιτζήδες παραπονιούνται στην Telegraph ότι η χρήση των εκατοντάδων ποδηλατοδρόμων, λειτουργούν εις βάρος της πλειοψηφίας των Λονδρέζων. Οι οδηγοί ταξί αναγκάζονται να κάνουν τεράστιες διαδρομές για να παρακάμψουν τις απαγορεύσεις, ταλαιπωρώντας του επιβάτες τους, ενώ οι κάμερες παρακολούθησης τους επιβάλουν μέγιστο όριο ταχύτητας 35 χιλιομέτρων την ώρα.
Ετσι, οι οδηγοί βρίσκονται αντιμέτωποι με την καχυποψία των υποψήφιων επιβατών, οι οποίοι πρέπει να πληρώνουν περισσότερα στις παρακαμπτήριες διαδρομές. Η μείωση των επιβατών οδηγεί στην ανησυχητική πτώση του αριθμού των οδηγών ταξί – αν και οι εναπομείναντες ανέβασαν τα κέρδη τους μέσα στη φετινή χρονιά.
Οι οδηγοί έχουν εκσυγχρονίσει τα οχήματά τους, καθώς αυξάνονται τα έσοδά τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του κλάδου, ένας ταξιτζής που εργάζεται έξι ημέρες την εβδομάδα και κάποιες αργίες, κερδίζει έως και 100.000 λίρες (120.000 ευρώ) ετησίως. Τα μαύρα ταξί έχουν σταθερές ταρίφες, οι οποίες ορίζονται από το TfL – αλλά ίσως αυξηθούν κατά 7,5% το 2025, όταν αποφασισθούν πιθανές αλλαγές στις τιμές των ναύλων.
Η αναμενόμενη αύξηση των τιμών τον προσεχή Απρίλιο θα προστεθεί στην αντίστοιχη του 7,6% του 2023 και του 8,9% του 2024. Σύμφωνα με το TfL, ο ναύλος διαδρομής απόστασης 3,2 χιλιομέτρων στο Λονδίνο κατά τη διάρκεια της ημέρας κοστίζει από 11,60 μέχρι 18,40 λίρες (14 και 22 ευρώ) – ενώ με το νυχτερινό τιμολόγιο που ισχύει μετά τις 10 το βράδυ, αγγίζει τις 19,60 λίρες (23,50 ευρώ). Αλλά παρά τις συνεχόμενες αυξήσεις των ναύλων, η ζήτηση παραμένει υψηλή.
Απ’ την άλλη, οι ταξιτζήδες του Λονδίνου αντιμετωπίζουν την απειλή της διαρκώς αυξανόμενης παρουσίας των ιδιωτικών οχημάτων ενοικίασης. Τα μαύρα ταξί δέχθηκαν μεγάλο οικονομικό πλήγμα από την κυκλοφορία της Uber το 2012, καθώς, όπως γράφει η Telegraph, οι τιμές της ήταν χαμηλότερες. Δώδεκα χρόνια αργότερα, τα ιδιωτικά οχήματα ενοικίασης είναι εξαπλάσια σε αριθμό εκείνων των παραδοσιακών ταξί.
Οι ταξιτζήδες καταφέρνουν να τα ανταγωνισθούν κυρίως επειδή τα τελευταία χρόνια, τα οχήματα της Uber αυξάνουν τα ναύλα τους τις ώρες της κυκλοφοριακής αιχμής σε επίπεδα αντίστοιχα των μαύρων ταξί. Παράλληλα, το περιβάλλον που προσφέρει το εσωτερικό των λονδρέζικων ταξί στους επιβάτες τους είναι πιο ευρύχωρο και πολυτελές από εκείνο των απλών ιδιωτικών οχημάτων.
Αλλά το κόστος των μαύρων ταξί για τους οδηγούς τους παραμένει υψηλό. Οσοι τα ενοικιάζουν πληρώνουν περίπου 350 λίρες (420 ευρώ) την εβδομάδα, ενώ όροι επιλέξουν να τα αγοράσουν, ξοδεύουν σχεδόν 80.000 λίρες (πάνω από 96.000 ευρώ). Το 60% των ταξί του Λονδίνου είναι πλέον οχήματα μηδενικών εκπομπών – και μετά την αγορά τους, τα λειτουργικά τους έξοδα γίνονται φθηνότερα από εκείνα των ντιζελοκίνητων.
Από την άλλη, για τους ταξιτζήδες μερικής απασχόλησης, οι τιμές αγοράς των «πράσινων» οχημάτων είναι δυσβάστακτες – είτε επιλέξουν να τα αγοράσουν, είτε να τα ενοικιάσουν. Αλλά στο πλαίσιο των οικολογικών πρωτοβουλιών της TfL, σύμφωνα με την Telegraph, τα ταξί που κινούνται με ντίζελ απαγορεύεται πλέον να παραμένουν στους δρόμους αφού συμπληρώσουν το 12ο έτος της ηλικίας τους.
Παλαιότερα, ένας ταξιτζής που εγκατέλειπε το ντιζελοκίνητο όχημά του για ένα όχημα μηδενικών εκπομπών αερίου, μπορούσε να λάβει επιδότηση ύψους έως και 10.000 λιρών (120.000 ευρώ), ως μέρος ενός προγράμματος πράσινης μετάβασης των ταξί από το TfL – αλλά η χρηματοδότηση δεν ισχύει πλέον. Αυτό, σε συνδυασμό με το τριετές τεστ οδήγησης που υποχρεούται να ολοκληρώσει κάθε επίδοξος ταξιτζής, οδηγεί όλο και περισσότερους νέους μακριά από το επάγγελμα.
Ανησυχώντας για τη μακροημέρευση του κλάδου, το δημοτικό συμβούλιο του Λονδίνου προέτρεψε τον περασμένο μήνα τον δήμαρχο, Σαντίκ Καν, να εισαγάγει ένα σχέδιο «το συντομότερο δυνατό». Σύμφωνα με την εισήγηση, από τότε που κυκλοφόρησε το πρώτο ηλεκτρικό ταξί, το 2018, το κόστος του οχήματος, τα επιτόκια για τα δανειακά πακέτα, η ασφάλιση και η ηλεκτρική φόρτιση, έχουν όλα αυξηθεί σημαντικά.
Σύμφωνα με την Telegraph, και το TfL καταστρώνει τα σχέδια ενός νέου Σχεδίου Δράσης, για την οικονομική υποστήριξη των οδηγών μαύρων ταξί και της οικολογικής μετάβασης των οχημάτων τους. Χωρίς αυτές τις πρωτοβουλίες, ένα από τα μόνιμα –πρακτικά και τουριστικά– αξιοθέατα του Λονδίνου, θα περάσει στην Ιστορία.