Eνα θερμό, παρατεταμένο χειροκρότημα απέσπασε από το κοινό του 80ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας η νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, αφού ολοκληρώθηκε η πρωινή δημοσιογραφική προβολή της.
Το «Poor Things» συμμετέχει στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ διεκδικώντας μαζί με άλλες 22 ταινίες το μεγάλο βραβείο της διοργάνωσης, τον Χρυσό Λέοντα, που θα απονείμει η κριτική επιτροπή με πρόεδρο τον Ντάμιεν Σαζέλ.
Πρόκειται για μια μοντέρνα διασκευή του μύθου του Φρανκενστάιν βασισμένη στο ομώνυμο βραβευμένο βιβλίο του Aλισντερ Γκρέι, που κυκλοφόρησε το 1992, με πρωταγωνιστές την Εμα Στόουν, τον Γουίλεμ Νταφόε και τον Μαρκ Ράφαλο.
Η ιστορία, που εκτυλίσσεται στη Βικτωριανή εποχή, αντικαθιστά το τέρας με την Μπέλα, μια όμορφη νεαρή νυμφομανή, η οποία αυτοκτονεί για να ξεφύγει από τον βίαιο άντρα της. Την Μπέλα επαναφέρει στη ζωή ένας εκκεντρικός επιστήμονας, ο Γκόντγουιν Μπάξτερ, δίνοντάς της, ωστόσο, το μυαλό ενός μωρού. Διψασμένη να μάθει τι εστί ζωή, το σκάει με τον Ντάνκαν, έναν ικανό και με αμβλυμμένη ηθική δικηγόρο, σε μια περιπέτεια περιπλάνησης. Απελευθερωμένη από τις προκαταλήψεις και τα στεγανά της εποχής της, η Μπέλα επιδιώκει να δώσει τη μάχη της για την ισότητα και την ελευθερία.
«Είναι μια ταινία που δεν περιγράφεται εύκολα. Μου είναι δύσκολο να εξηγήσω τι είναι» σχολίασε ο Γιώργος Λάνθιμος στη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή το μεσημέρι, χωρίς όμως τους πρωταγωνιστές της ταινίας του, λόγω της απεργίας των αμερικανών ηθοποιών.
Μια κινηματογραφική διασκευή ενός sci-fi γοτθικού μυθιστορήματος που μιλάει για το σήμερα
«Βασιστήκαμε στο μυθιστόρημα, αλλάξαμε λίγο τη δομή του, ωστόσο μείναμε αρκετά πιστοί» είπε ο σκηνοθέτης για τη σχέση ταινίας – βιβλίου, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Από όταν διάβασα το βιβλίο ήξερα ότι η ταινία θα εστιάζει στον χαρακτήρα της Μπέλα, θα ακολουθεί τη δική της οπτική. Μιας γυναίκας με ελεύθερη σκέψη, χωρίς φόβο και προκαταλήψεις, που βιώνει τον κόσμο με τους δικούς της όρους. Αυτή την κατεύθυνση ακολουθήσαμε στην ταινία. Αλλά και το χιούμορ, οι ήρωες, το ύφος, η ουσία του μυθιστορήματος βρίσκεται μέσα στην ταινία».
Στην ερώτηση πόσο σύγχρονη μπορεί να είναι μια ιστορία εποχής, ο Γιώργος Λάνθιμος απάντησε: «Νομίζω είναι εξαιρετικά σύγχρονη γιατί μιλάει για την ελευθερία, τη θέση του άντρα και της γυναίκας στην κοινωνία, τη θεώρηση του κόσμου. Τα πράγματα έχουν αλλάξει λίγο μέσα στα χρόνια, οπότε ίσως τώρα έχουμε καλύτερα εργαλεία για να εντοπίζουμε την ανισότητα. Ωστόσο, το βιβλίο γράφτηκε τη δεκαετία του ’90 και από τότε, είναι κάπως αστείο, αλλά δεν έχουν αλλάξει και πολλά. Ομως και ο ίδιος ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ένα γοτθικό μυθιστόρημα για να μιλήσει για το σήμερα».
Η «μούσα» του σε ρόλο παραγωγού, οι πολλές σκηνές σεξ και η εξέλιξη της ματιάς του
Μιλώντας για την εμπλοκή της Εμα Στόουν, που πέρα από πρωταγωνίστρια είναι και παραγωγός της ταινίας, είπε: «Διάβασα πρώτη φορά το μυθιστόρημα του Αλισντερ Γκρέι το 2011. Τον συνάντησα και μου έδωσε την ευχή του να προχωρήσουμε στη διασκευή του για την ταινία. Η Εμα μπήκε στο πρότζεκτ από πολύ νωρίς. Οταν κάναμε μαζί το “The Favorite”, νομίζω πως ήδη δουλεύαμε το σενάριο του “Poor Things” με τον Τόνι ΜακΝαμάρα, και μόλις ολοκληρώσαμε τα γυρίσματα της είπα για αυτή την ιδέα και ήθελε να συμμετέχει.
»Ηταν τρομερά ενθουσιασμένη, ήθελε να ενσαρκώσει αυτή την ηρωίδα και να εμπλακεί όσο το δυνατόν περισσότερο. Ετσι, την ενημέρωνα για όλα, για τους πιθανούς συνεργάτες μας, για τους κόσμους που δημιουργούσαμε, τους υπόλοιπους ηθοποιούς της ταινίας. Αυτό τη βοήθησε πολύ, ακόμα και στην ερμηνεία της, γιατί κρατούσε την ιδέα της ταινίας στο μυαλό της για πολύ καιρό. Εζησε με τον χαρακτήρα της Μπέλα, όχι απαραιτήτως συνειδητά, αλλά ήταν διαρκώς μαζί της».
Σε ερώτηση για το γεγονός ότι το «Poor Things» περιέχει πολλές σκηνές σεξ σε σχέση με αυτό που βλέπουμε πια στις ταινίες, ο Γιώργος Λάνθιμος είπε: «Οι ταινίες θα έπρεπε να έχουν πολύ περισσότερο σεξ, δεν ξέρω γιατί δεν συμβαίνει αυτό πια. Είναι κρίμα που η Εμα δεν βρίσκεται εδώ και πρέπει να μιλήσω εγώ για λογαριασμό της. Πρώτα απ’ όλα, το σεξ είναι δομικό στοιχείο του ίδιου του μυθιστορήματος: η ελευθερία που νιώθει η Μπέλα για όλα, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικότητάς της.
»Αλλά δεν θέλαμε να κάνουμε μια χυδαία ταινία που θα πρόδιδε την ηρωίδα μας. Χρειάστηκε να έχουμε αυτοπεποίθηση και να αποβάλλουμε κάθε συστολή, το ίδιο και η Εμα με το σώμα της, και αυτό το κατάλαβε από την πρώτη στιγμή. Εχουμε κάνει τέσσερις ταινίες μαζί και έχουμε αναπτύξει έναν δικό μας τρόπο επικοινωνίας, όπου δεν χρειάζονται πολλά λόγια. Μόλις υπαινιχθώ κάτι, θα πει ναι, θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται».
Οπως είπε ο ίδιος, παρότι για τις ανάγκες της ταινίας δούλεψαν σε μεγάλα στούντιο, με πολυάριθμο συνεργείο, διατήρησαν στο μέτρο του δυνατού την ατμόσφαιρα που υπήρχε στα προηγούμενα γυρίσματα που έκαναν με την αμερικανίδα ηθοποιό. «Κάποιες φορές φωτίσαμε απ’ έξω από τα παράθυρα, οπότε μέσα στο σετ ήταν μόνο τρία άτομα, οι κάμερες, ούτε καν οι άνθρωποι του ήχου. Δημιουργήσαμε ένα περιβάλλον οικειότητας και ασφάλειας. Θα ήθελα επίσης να δώσω τα εύσημα στην Ελ Μακαλπάιν, την intimacy coordinator μας (συντονίστρια σεξουαλικής οικειότητας).
»Είναι μια ειδικότητα που στην αρχή έμοιαζε απειλητική για τους κινηματογραφιστές, όμως αν δουλεύεις με έναν καλό άνθρωπο, συνειδητοποιείς ότι είναι κάτι που χρειάζεσαι – και η Ελ τα έκανε όλα τόσο εύκολα. Η Εμα Στόουν και ο Μαρκ Ράφαλο, οι οποίοι έχουν τις περισσότερες σκηνές σεξ, έχτισαν μια οικειότητα στις πρόβες. Αλλά και στους ηθοποιούς που έρχονταν μόνο για μια ή δυο σκηνές στο γύρισμα, η Ελ δημιούργησε ένα πολύ άνετο περιβάλλον».
Απαντώντας σχετικά με τις αισθητικές επιλογές του, αν γίνονται για τις ανάγκες της κάθε ταινίας ή για την προσωπική δημιουργική του εξέλιξη, ο Γιώργος Λάνθιμος είπε πως είναι συνδυασμός και των δύο. «Πάντα ξεκινάω από τι μοιάζει κατάλληλο για μια ταινία, έναν ήρωα, μια ιστορία, αλλά επίσης τι μου προκαλεί το ενδιαφέρον ως προς τη δημιουργία και την εξέλιξη του τρόπου με τον οποίο θέλω να αφηγούμαι ιστορίες. Με ενδιαφέρει να ωθώ τον εαυτό μου παραπέρα, όχι αναγκαστικά προς τα άκρα.
»Το “Poor Things” έχει να κάνει με τη δημιουργία ενός κόσμου. Δημιουργήσαμε έναν κόσμο για να τον κατοικήσει η Μπέλα, παραμορφωμένο και πειραγμένο μέσα από τη δική της ματιά. Γι’ αυτό και επιλέξαμε να φτιάξουμε τα πάντα σε στούντιο, να προσθέσουμε μη ρεαλιστικά στοιχεία, είτε υπερβολικά είτε πιο χαμηλότονα, να χρησιμοποιήσουμε ασπρόμαυρο και έγχρωμο. Η επιλογή έχει να κάνει με τον κόσμο κάθε ταινίας, αλλά και με την προσωπική μου οπτική και εξερεύνηση της σκηνοθεσίας και της φωτογραφίας».