Οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, στον δεύτερο γύρο των οποίων θα αναμετρηθούν ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, απασχόλησαν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, τα οποία αναλύουν το διακύβευμά τους.
Ο κ. Χριστοδουλίδης, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, ανεξάρτητος, που υποστηρίζεται από τον συντηρητικό Δημοκρατικό Συναγερμό, κέρδισε το 32,04% των ψήφων στον πρώτο γύρο και στις 12 Φεβρουαρίου θα αντιμετωπίσει τον κ. Μαυρογιάννη, βετεράνο διπλωμάτη καριέρας, που πήρε το 29,6% των ψήφων και υποστηρίζεται από το αριστερό ΑΚΕΛ.
Οπως ανέφερε ο Guardian, με τις ειρηνευτικές συνομιλίες να βρίσκονται σε αδιέξοδο από το 2017, οι αναλυτές λένε ότι αυτό που διακυβεύεται είναι «ο εθνοτικός διαχωρισμός του νησιού, καθώς οι ανησυχίες για τη διχοτόμησή του “επισημοποιούνται” κάθε χρόνο».
Σε μια προεκλογική εκστρατεία που ασχολήθηκε και με άλλα ζητήματα –και κυρίως την κρίση κόστους ζωής, τη μετανάστευση και τη διαφθορά– ολοένα και περισσότεροι Ελληνοκύπριοι, που ξέρουν ότι το αναγνωρισμένο κράτος τους βρίσκεται ήδη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, φαίνεται να έχουν εγκαταλείψει την πιθανότητα διευθέτησης.
Οι συζητήσεις για την επανένωση θα απαιτήσουν τεράστιες προσπάθειες από τον επερχόμενο πρόεδρο, τονίζει ο Guardian, για να πείσει τη διεθνή κοινότητα ότι η πλειονότητα των Ελληνοκυπρίων, όχι μόνο θέλει να ξαναρχίσει τις συνομιλίες, αλλά είναι πρόθυμη να κάνει τις απαραίτητες παραχωρήσεις για να καταστεί δυνατή μια μόνιμη ειρήνη.
Μετά την κατάρρευση της τελευταίας διαδικασίας που υποστηρίχθηκε από τον ΟΗΕ με στόχο τη δημιουργία μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, οι Τουρκοκύπριοι έχουν επίσης σκληρύνει τη στάση τους με την εκλογή ενός εθνικιστή ηγέτη, του Ερσίν Τατάρ, ο οποίος προσπάθησε να επαναφέρει την ατζέντα με τη λύση «των δύο κρατών».
«Οποιος νικήσει, θα αντιμετωπίσει την πρόκληση να πρέπει να πείσει τον ΟΗΕ ότι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων θα παράγει αποτελέσματα», σημείωσε ο πολιτικός αναλυτής Χριστόφος Χριστοφόρου, μιλώντας στον Guardian. «Είναι η πρώτη φορά από το 1974 που υπήρξε τόσο μακρά περίοδος χωρίς συνομιλίες και από τότε, τόσο η ατμόσφαιρα όσο και η κατάσταση, έχουν επιδεινωθεί δραματικά».
Ο κ. Χριστοδουλίδης έχει προτείνει τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τις διαπραγματεύσεις, ενώ ο κ. Μαυρογιάννης, ο οποίος ηγήθηκε των ειρηνευτικών συνομιλιών υπό τον απερχόμενο πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, πρότεινε την από κοινού εκμετάλλευση των υπεράκτιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου με τους Τουρκοκυπρίους, ως τρόπο διευκόλυνσης της διαδικασίας.
Ο νέος πρόεδρος της Κύπρου και η κυβέρνησή του αναμένεται να αντιμετωπίσουν προκλήσεις, όπως ο υψηλός πληθωρισμός, το αυξανόμενο κόστος ζωής, η επανέναρξη των αδιέξοδων διαπραγματεύσεων με τους Τουρκοκυπρίους και η επείγουσα ανάγκη αναβάθμισης του ηλεκτρικού δικτύου του νησιού.
Με τη σειρά της η Le Monde, αναφέρεται στη διχοτόμηση της νήσου από το 1974, αλλά και την παύση οποιασδήποτε διπλωματικής διαδικασίας, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για επανένωση: «Ενώ η Λευκωσία απαιτεί την αποχώρηση των 40.000 τούρκων στρατιωτών, που εδρεύουν στα βόρεια του νησιού, ο Ταγίπ Ερντογάν θέλει να ενισχύσει τις αεροπορικές δυνάμεις του εκεί, όπως είδαμε το 2021 με το άνοιγμα μιας βάσης μη επανδρωμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών στα κατεχόμενα εδάφη».
Οσο για την προώθηση της λύσης «των δύο κρατών» –«το νέο χόμπι του Ερντογάν», όπως το αποκαλεί το δημοσίευμα της γαλλικής εφημερίδας– δεν έχει καμία πιθανότητα να γίνει δεκτό από τους Ελληνοκυπρίους».
Κατά την Monde, οι προτεραιότητες για το μέλλον της νήσου είναι δύο ζητήματα που συνδέονται μεταξύ τους: η επιστροφή στις διαπραγματεύσεις με στόχο την επανένωσή της και η συνέχιση της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου, που ανακαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια στην κυπριακή ΑΟΖ. Ωστόσο, όπως τονίζει, ελλείψει πολιτικής διευθέτησης, οι εντάσεις με την Αγκυρα θα συνεχιστούν, δεδομένου ότι διεκδικεί το μερίδιό της στο φυσικό αέριο για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων.
Υπενθυμίζοντας την αποστολή από τον Ερντογάν πολεμικών πλοίων για να εμποδίσει το έργο των δυτικών εταιρειών πετρελαίου, στα ανοιχτά της Κύπρου, σημειώνει ότι έκτοτε, η ανατολική Μεσόγειος «έχει στρατιωτικοποιηθεί», γεγονός που ενισχύθηκε από την άρση του εμπάργκο στις αμερικανικές πωλήσεις όπλων στη Λευκωσία, που αποφάσισε η Ουάσιγκτον το φθινόπωρο του 2022.
Καταλήγοντας επισημαίνει ότι, προς το παρόν, οι 561.000 κύπριοι ψηφοφόροι, αισθάνονται περισσότερο ανήσυχοι για την απώλεια της αγοραστικής τους δύναμης. Η αύξηση των τιμών ενέργειας και του πληθωρισμού (10,9% σε διάστημα ενός έτους, το 2022) είναι δυσβάστακτες, ενώ η αύξηση της τιμής των καυσίμων που είναι πολύ χαμηλότερη στο βόρειο τμήμα, αναγκάζει τους ελληνοκύπριους αυτοκινητιστές να πηγαίνουν εκεί όλο και πιο συχνά για ανεφοδιασμό, σημείωσε η γαλλική εφημερίδα.