Εκδηλη ήταν η απογοήτευση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, μετά το πέρας του ανεπίσημου δείπνου που παρέθεσε στον 38ο όροφο του ΟΗΕ στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη και τον εκπρόσωπο των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ.
Αφού αναφέρθηκε στη δέσμευση της Προσωπικής του Απεσταλμένης για την Κύπρο, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, η οποία υπέβαλε την τελική της έκθεση τον Ιούλιο, ο κ. Γκουτέρες εξέφρασε τη λύπη του για το ότι δεν βρέθηκε κοινός τόπος μεταξύ των πλευρών.
Αυτό που αποφασίστηκε, ήταν να συνεχιστούν οι άτυπες συναντησεις με τη συμμετοχή αντιπροσώπων των εγγυητριών δυνάμεων, δηλαδή της Ελλάδας, της Βρετανίας και της Τουρκίας, ενώ ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα έχει άτυπη συνάντηση με τον κατοχικό ηγέτη στη Λευκωσία, για τα σημεία διέλευσης στα Κατεχόμενα.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ ενθάρρυνε τους δύο ηγέτες να γεφυρώσουν τις διαφορές τους και να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη, ώστε να υπάρξει πρόοδος προς την επίλυση του Κυπριακού και επανέλαβε τη δέσμευση των Ηνωμένων Εθνών για ειρηνική επίλυση προς όφελος όλων των Κυπρίων και των μελλοντικών γενεών.
Ακολουθεί η ανακοίνωση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ:
«Ο Γενικός Γραμματέας παρέθεσε σήμερα ανεπίσημο δείπνο με τον ηγέτη της ελληνοκυπριακής κοινότητας, κ. Νίκο Χριστοδουλίδη, και τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, κ Ερσίν Τατάρ.
Ο Γενικός Γραμματέας υπενθύμισε τη δέσμευση της Προσωπικής του Απεσταλμένης για την Κύπρο, κ. Mαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, η οποία του υπέβαλε την τελική της έκθεση τον Ιούλιο. Εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες της Προσωπικής του Απεσταλμένης και την εμπλοκή της με τους δύο ηγέτες, τους πολιτικούς παράγοντες και την κοινωνία των πολιτών στο νησί, τις εγγυήτριες δυνάμεις και την ευρύτερη διεθνή κοινότητα, δεν βρέθηκε κοινός τόπος μεταξύ των ηγετών για την πορεία προς τα εμπρός στο Κυπριακό.
Ο Γενικός Γραμματέας ενθάρρυνε τους ηγέτες να εξετάσουν πώς να γεφυρώσουν το χάσμα στις θέσεις τους και να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη ώστε να επιτρέψουν την κίνηση που θα οδηγήσει σε μια διευθέτηση.
Οι ηγέτες συμφώνησαν να έχουν μια άτυπη συνάντηση σε ευρύτερη μορφή στο εγγύς μέλλον, υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα, για να συζητήσουν την πορεία προς τα εμπρός. Συμφώνησαν επίσης να συναντηθούν στην Κύπρο για να διερευνήσουν τη δυνατότητα ανοίγματος νέων διαβάσεων.
Ο Γενικός Γραμματέας υπογράμμισε τη συνεχιζόμενη σταθερή δέσμευση των Ηνωμένων Εθνών για ειρηνική επίλυση του Κυπριακού, προς όφελος όλων των Κυπρίων και των μελλοντικών γενεών».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε μετά το πέρας του άτυπου δείπνου στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ότι «θα συνεχιστούν οι άτυπες συναντήσεις με διευρυμένη μορφή, όπως και στο παρελθόν με τη συμμετοχή των τριών εγγυητριών δυνάμεων» και ευχαρίστησε τον γενικό γραμματέα για τη σημαντική αυτή πρωτοβουλία.
Η δήλωση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στους δημοσιογράφους και ανταποκριτές στον ΟΗΕ:
«Θέλω πρωτίστως να ευχαριστήσω δημόσια τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το γεγονός ότι ανέλαβε αυτήν την πολύ σημαντική πρωτοβουλία, εν μέσω δύο πολέμων στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, να πραγματοποιηθεί αυτό το άτυπο δείπνο, αλλά και για όσα ανέφερε κατά τη διάρκεια της εισαγωγικής παρέμβασης για το πώς ο ίδιος πιστεύει ότι είναι εφικτή η επίλυση του Κυπριακού. Έγινε μια ανοιχτή συζήτηση, σε κάποια των σημείων εποικοδομητική. Δεν ακούσαμε κάτι καινούργιο από τον κ. Τατάρ, για να είμαι ειλικρινής, αλλά χαίρομαι για το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας έχει αποφασίσει να συνεχιστούν αυτές οι άτυπες συναντήσεις σε διευρυμένη μορφή, όπως έγινε και στο παρελθόν και την ίδια στιγμή σε αρκετές προτάσεις που υποβάλαμε για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, εκείνο που συμφωνήθηκε στο τέλος είναι να υπάρξει συνάντηση στην Κύπρο με τον κ. Τατάρ και να εξεταστεί το ενδεχόμενο να υπάρξουν νέα σημεία διέλευσης.
Συνεχίζουμε μια προσπάθεια, όπου για πολύ καιρό δεν υπήρχε κινητικότητα στο Κυπριακό. Επαναλαμβάνω ότι χαίρομαι για την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα. Είμαστε εδώ. Ξέρουμε που αποσκοπούμε και ας ελπίσουμε ότι θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις προς την κατεύθυνση επανέναρξης των συνομιλιών. Δεν είμαστε εκεί ακόμα, θέλω να το διευκρινίσω. Είναι άτυπες οι συζητήσεις που γίνονται και απόψε και αυτές που θα ακολουθήσουν και ελπίζω να οδηγήσουν στην επανέναρξη των συνομιλιών».
Σε ερώτηση για το «τι σημαίνουν οι διευρυμένες συναντήσεις», ο κ. Χριστοδουλίδης απάντησε ότι «θα είναι διευρυμένες όπως στο παρελθόν, με τη συμμετοχή των τριών εγγυητριών δυνάμεων, όπου θα είναι άτυπου χαρακτήρα για να δούμε πως μπορούν να διερευνηθούν οι προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών. Μέσα στο πλαίσιο της συζήτησης που είχαμε απόψε, ανέδειξα τα θέματα τα οποία αντιλαμβάνεστε έχουν ιδιαίτερη σημασία, αν και όλα έχουν σημασία για την ελληνοκυπριακή πλευρά».
Όσον αφορά το θέμα της κυριαρχικής ισότητας που ζητεί η τουρκοκυπριακή πλευρά, ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι «δεν ξεπεράστηκε» και ότι «δεν υπήρξε πρόοδος επί θεμάτων ουσίας.
«Δεν άκουσα κάτι διαφορετικό από τον κ. Τατάρ και φυσικά απάντησα στα θέματα που αναφέρθηκε, τα οποία είναι γνωστά, αυτά που λέει δημόσια», συμπλήρωσε.
Πλέον, όπως είπε ο κ. Χριστοδουλίδης, «ο γενικός γραμματέας θα προχωρήσει σε κάποιες βολιδοσκοπήσεις και θα ενημερώσει και τις δύο πλευρές για τις ημερομηνίες των επόμενων άτυπων συναντήσεων. Δεν υπάρχει χρονικό ορόσημο απόψε». Εθίγησαν «όλα τα θέματα που άπτονται του Κυπριακού», δήλωσε, για να επαναλάβει «τη σημασία να διασφαλιστούν τα διαπραγματευτικά κεκτημένα, τα έξι σημεία του γενικού γραμματέα».
«Από τον γενικό γραμματέα έγιναν κάποιες εισηγήσεις που δεν έγιναν δεκτές από τον τουρκοκύπριο ηγέτη. Δεν θα υπεισέλθω σε λεπτομέρειες, δεν είμαι εδώ για να επιρρίψω ευθύνες, ούτε να μιλήσω δημόσια για αυτά τα θέματα. Ας κρατήσουμε ως θετικά σημεία ότι θα συνεχιστεί αυτή η άτυπη προσπάθεια και ελπίζω ο διάλογος να φέρει αποτελέσματα, κάναμε συγκεκριμένες εισηγήσεις, η άλλη πλευρά δεν έδωσε απαντήσεις, είπε ότι αυτά θα συζητηθούν στην Κύπρο», ανέφερε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση.
Όσον αφορά το μέλλον της προσωπικής απεσταλμένης του γενικού γραμματέα, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ. ο Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε «η Κυπριακή Δημοκρατία επιθυμεί τη συνέχιση της προσπάθειας της κ. Ολγκίν και σίγουρα αυτό που μπορώ να πω είναι ότι κάποιος θα έχει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτές τις άτυπες συναντήσεις με τον κ. Τατάρ».