Η Κάλλας, η Μαρία Καλογεροπούλου. Η παχουλή νεαρή που κέρδιζε τις εντυπώσεις από τη δεκαετία του ’40 ακόμη. Η γυναίκα-κύκνος που έλαμψε ως Τόσκα, η ντίβα που εντυπωσίασε ως Μήδεια. Το έτερον ήμισυ του Αριστοτέλη Ωνάση. Ο μύθος.
Οσοι θαύμασαν και αγάπησαν τη Μαρία Κάλλας μπορούν να απολαύσουν τις πτυχές του αφιερώματος που επιμελήθηκε το Ιδρυμα της Βουλής με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από τον αδόκητο θάνατό της, αλλά και τον εορτασμό του Ετους Μαρία Κάλλας, με τη σφραγίδα της Unesco, 100 χρόνια μετά τη γέννησή της, στις 2 Δεκεμβρίου του 1923.
Να πάρουν στα χέρια τους την έκδοση του Ιδρύματος της Βουλής «Μαρία Κάλλας, 30 χρόνια μετά», για να πεισθούν ότι πάντα κάτι καινούργιο έχουν να μάθουν για αυτήν. Ή να παρακολουθούν την πορεία της έκθεσης που φιλοξένησε αρχικώς το Ιδρυμα στην Αθήνα, για να μεταφερθεί στην Βοστώνη και την Ουάσινγκτον, στην Τεργέστη της Ιταλίας, τώρα στη Λευκάδα (σε συνεργασία με το Πνευματικό Κέντρο του νησιού), αύριο σε κάποια άλλη γωνιά της Ελλάδας.
Σπάνιες φωτογραφίες, στιγμιότυπα που αποτυπώνουν με λεπτομέρεια τη λαμπερή πορεία της παγκοσμίως διασημότερης υψιφώνου. Βίντεο, κοστούμια, παρτιτούρες, δίσκοι και βιβλία. Το αποτύπωμα από τα πρώτα της βήματα στον ελληνικό χώρο και την παρουσία της στις μεγαλύτερες μουσικές σκηνές του κόσμου.
Η πληθώρα των πηγών από τις οποίες προέρχεται το υλικό αυτό υποδηλώνει και την εργώδη προσπάθεια που έχει καταβληθεί από το Ιδρυμα της Βουλής: Θέατρο Σκάλα στο Μιλάνο, Θέατρο Αρένα στη Βερόνα, Θεατρικό Μουσείο Αθηνών, Ελληνική Λυρική Σκηνή, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα, Ιδρυμα Τσαρούχη, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο Athenaeum, Ιδρυμα Ωνάση, Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη, Μουσείο Μαρία Κάλλας του Δήμου Αθηναίων, ΕΜΙ Classics, Associated Press, Αρχείο Κ. Μεγαλοκονόμου, Μουσείο Αρχείο της ΕΡΤ, Βιβλιοθήκη της Βουλής, ιδιωτικές συλλογές.
Στην έκδοση γίνεται, μεταξύ άλλων, αναφορά –με την επιμέλεια του Νίκου Μπακουνάκη– στη βιβλιογραφία της Κάλλας, σημαντική έκφανση του φαινομένου της, η οποία αριθμεί έως τώρα 730 εγγραφές. «… (…) Πρώτη και ίσως εμβληματικότερη εγγραφή η μονογραφία του ιταλοελβετού μουσικοκριτικού Eugenio Gara (1888-1985) που εκδόθηκε το 1957» γράφει ο δημοσιογράφος. «Η Κάλλας ήταν τότε 34 ετών και με τις εμφανίσεις της στο Teatro alla Scala του Μιλάνου, από το 1951, είχε ανανεώσει μουσικά και θεατρικά τον ερμηνευτικό κώδικα του οπερετικού ρεπερτορίου, κυρίως του μπελκάντο. Η τόσο πρώιμη βιογράφησή της συνιστά ένδειξη ότι οι σύγχρονοι της είχαν συνειδητοποιήσει, μέσα σε ένα κλίμα έντονης και σκληρής πολεμικής αλλά και καλλιτεχνικών αντιπαλοτήτων, το μέγεθος της τέχνης της Κάλλας και την επαναστατική παρουσία της στην όπερα».
Η έκδοση περιλαμβάνει Χρονολόγιο Μαρίας Κάλλας, με τους σημαντικότερους σταθμούς της διαδρομής της, ενώ κάνει ειδική αναφορά στην ελληνική περίοδο της αοιδού, από την παρουσία της (την παρθενική) ως «Μπεατρίς» στον «Βοκκάκιο» του Φραντς φον Σουπέ, τον Νοέμβριο του 1940, έως τη συμμετοχή της ως «Μάρτα» στον «Κάμπο» του Εζέν ντ’Αλμπέρ τον Απρίλιο του 1944, αλλά και αυτήν ως Λόρα στον «Ζητιάνο φοιτητή» του Καρλ Μιλέκερ τον Σεπτέμβριο του 1945.
Η διεθνής σταδιοδρομία της, με αφετηρία το 1947 στην Arena της Βερόνας, είναι ασφαλώς πολυσέλιδη, αναθυμίζοντας εντυπωσιακές ερμηνείες της, με αθάνατα φωτογραφικά ενσταντανέ. Η Κάλλας στην «Αλκηστη», η Κάλλας στην «Τραβιάτα», η Κάλλας στη «Νόρμα». Αλλά και στον «Μακμπέθ», στην «Τζοκόντα», στη «Λουτσία ντε Λαμερμούρ», στη «Φεντόρα», στη «Μήδεια», στην «Τόσκα» – την τελευταία της σκηνική εμφάνιση στο Covent Garden, τον Ιούλιο του 1965.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον, καθότι απρόβλεπτο, το κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Η σταδιοδρομία της Μαρίας Κάλλας υπό το πρίσμα της στατιστικής», με αριθμούς και στοιχεία που αποτιμούν το προσωπικό της μέγεθος και την επιρροή της στη λυρική σκηνή του 20ού αιώνα.
Νότα δημοσιογραφική, εξόχως απαραίτητη σε ένα βιβλίο-αφιέρωμα, τα αποσπάσματα από κείμενα εφημερίδων και οι σταχυολογήσεις δηλώσεων επιφανών προσώπων της Μουσικής.
«Μετά την Κάλλας δεν μπορούμε παρά να τραγουδούμε την όπερα διαφορετικά» είχε καταθέσει ο συγγραφέας και μουσικοκριτικός Πιέρ-Ζαν Ρεμί, ενώ ο ευρύτατα γνωστός διευθυντής ορχήστρας Λέοναρντ Μπερνστάιν είχε σημειώσει: «Υπήρξε χωρίς αμφιβολία η μεγαλύτερη δραματική τραγουδίστρια του καιρού μας».
- Η έκδοση «Μαρία Κάλλας, 30 χρόνια μετά» διατίθεται, μεταξύ άλλων, από το Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και στο Ιδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, Βασιλίσσης Σοφίας 11.
