Οταν ο Πατσίνο και ο Ντε Νίρο συναντήθηκαν για πρώτη φορά στην ίδια σκηνή ταινίας, το 1995, το ερώτημα ποιος είναι ο κορυφαίος αμερικανός ηθοποιός της γενιάς τους έγινε το πιο επίκαιρο της εποχής στις σινεφίλ συνάξεις. Προσωπικά θεωρούσα πάντα ότι ο Πατσίνο είχε πιο ευρεία γκάμα ερμηνειών από τον Ντε Νίρο, γεγονός που με είχε φέρει σε ουκ ολίγες κόντρες με γνωστούς συναδέλφους κριτικούς κινηματογράφου.
Αυτό στο οποίο όλοι μας συμφωνούσαμε ήταν ότι η ταινία του Μάικλ Μαν «Heat», που τους ζευγάρωσε επί σκηνής (είχαν παίξει μαζί και στον δεύτερο «Νονό», αλλά ποτέ στην ίδια σκηνή), ήταν ένα από τα καλύτερα αστυνομικά θρίλερ όλων των εποχών. Εκείνη την εποχή ο Ντε Νίρο ήταν η απόλυτη «μούσα» του Μάρτιν Σκορσέζε, του δεύτερου, μετά τον Φράνσις Φορντ Κόπολα, επιδραστικότερου σκηνοθέτη στο σύγχρονο αμερικανικό σινεμά.
Τα τελευταία 23 χρόνια, όμως, ο αμερικανός «μαέστρος της βίας» έχει βρει στο πρόσωπο του Λεονάρντο ντι Κάπριο έναν νέο πρωταγωνιστικό εκφραστή του κινηματογραφικού του σύμπαντος. Οι δυο τους έχουν γυρίσει έξι ταινίες μαζί –σε πολλές εκ των οποίων ο Λίο έχει ρόλο και ως παραγωγός–, με την τελευταία συνεργασία τους να κάνει πρεμιέρα στο φετινό φεστιβάλ Καννών.
Η ταινία «Killers of the Flower Moon» είναι άλλη μια επική ταινία εποχής του Σκορσέζε, συνολικής διάρκειας 3 ωρών και 26 λεπτών. Σε αυτήν έχουμε την πρώτη συνύπαρξη επί σκηνής των δύο πιο αγαπημένων πρωταγωνιστών του σκηνοθέτη. Πανευτυχής στις Κάννες, ο Σκορσέζε επαναλάμβανε: «Είναι η έκτη ταινία μου με τον Λίο, η δέκατή μου με τον Μπόμπι και η πρώτη μου και με τους δύο μαζί».
Διασκευασμένη από το ομώνυμο, μη μυθοπλαστικό βιβλίο του Ντέιβιντ Γκραν και διαδραματιζόμενη στη δεκαετία του 1920, η ταινία μεταφέρει τις κατά συρροήν δολοφονίες μελών της φυλής ιθαγενών της Αμερικής Osage, μετά την ανακάλυψη πετρελαίου στη γη τους, στην Οκλαχόμα. Η έρευνα που ακολούθησε τα γεγονότα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση του FBI. Η ταινία είχε προϋπολογισμό-ρεκόρ ύψους 180 εκατ. ευρώ.
Ο Σκορσέζε γνωρίζει τη σημασία που έχει η συνύπαρξη αυτών των δύο μεγα-σταρ στην οθόνη. Ο Ντε Νίρο είχε ερμηνεύσει τον βίαιο πατέρα του Ντι Κάπριο στην ταινία «This Boy’s Life», του σκωτσέζου σκηνοθέτη Μάικλ Κέιτον-Τζόουνς, το 1993, όπου ο έφηβος Λίο έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο.
«Μπήκα σε αυτή τη βιομηχανία επειδή δούλεψα με τον Ντε Νίρο» λέει ο Ντι Κάπριο στους Sunday Times του Λονδίνου. «Ηθελα να δω όλα όσα είχε κάνει, και αυτά με οδήγησαν σε αυτόν τον τύπο που λέγεται Μάρτιν Σκορσέζε. Από τα 16 μου ήταν οι μέντορες, τα είδωλα, οι ήρωές μου».
Η χημεία ανάμεσα στον σκηνοθέτη και τον Ντε Νίρο είναι εμφανής σε όλες τις συνεργασίες τους – από τον «Ταξιτζή», όπου βλέπουμε τον «Μπόμπι» με μαλλί μοϊκάνα, και το γκανγστερικό «GoodFellas», ως το «Καζίνο» και το πιο πρόσφατο «The Irishman». «Δεν ξέρω κανέναν που να μπορεί να με εκπλήξει στην οθόνη όπως αυτός» έχει πει ο Σκορσέζε. «Κανένας ηθοποιός δεν έρχεται στο μυαλό που να μπορεί να προσφέρει τέτοια δύναμη και ενθουσιασμό».
Η σχέση του σκηνοθέτη με τον Ντι Κάπριο καλύπτει το δεύτερο, ίσως πιο ώριμο, μέρος της καριέρας του. Μπορεί οι ταινίες που γύρισαν μαζί να έχουν διχάσει κοινό και κριτικούς, αλλά κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει το εκτόπισμα του Λίο σε ερμηνείες του όπως στις επικές «Συμμορίες της Νέας Υόρκης» ή στο βίαια απολαυστικό «Ο Λύκος της Γουόλ Στριτ».
Ντε Νίρο και Ντι Κάπριο έχουν συμμετάσχει σε τέσσερις ταινίες του Σκορσέζε που κέρδισαν υποψηφιότητες για βραβείο Οσκαρ καλύτερης ταινίας. Μόνο το «The Departed» κέρδισε το χρυσό αγαλματάκι – ενώ προσέφερε επίσης στον σκηνοθέτη το μοναδικό Οσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας που έχει κερδίσει στην καριέρα του (γεγονός που από μόνο του συνιστά σκάνδαλο).
Η συμβατική σοφία μάλλον προβάλλει τον Ντε Νίρο ως την κορυφαία κινηματογραφική «μούσα» του Σκορσέζε. Η εκρηκτική ερμηνεία του στον «Ταξιτζή», η εξαντλημένη πυγμαχική μανία του στο ασπρόμαυρο «Οργισμένο Είδωλο», η συγκεκαλυμμένη οργή του στο «Ακρωτήρι του Φόβου» – είναι παραστάσεις που έχουν αντέξει στο πέρασμα του χρόνου.
Οι ερμηνείες του Ντι Κάπριο, από την άλλη, μπορεί να θεωρηθούν συγκριτικά υποτιμημένες. Ο Χάουαρντ Χιουζ του στο «The Aviator» συνδυάζει τα κοινωνικά άγχη, την αλαζονεία, τις εμμονές και την εφευρετικότητα ενός από τους πιο ακατανόητους μεγιστάνες της αμερικανικής Ιστορίας. Και ο εκρηκτικός χαρακτήρας του κοκαϊνομανούς χρηματιστή στον «Λύκο της Γουόλ Στριτ» κάνει τον εμβληματικό Γκόρντον Γκέκο (Μάικλ Ντάγκλας) της ταινίας του Ολιβερ Στόουν να φαίνεται μπροστά του σαν πρόσκοπος.
Παράλληλα, με τον ρόλο του ως παραγωγού, ο Ντι Κάπριο μαζί με τον Σκορσέζε είναι ίσως οι μόνοι παράγοντες του σύγχρονου Χόλιγουντ που γυρίζουν ταινίες με αστρονομικούς προϋπολογισμούς, σε μια εποχή όπου η κινηματογραφική βιομηχανία πλήττεται από την καταστροφική εμμονή της στους «υπερ-ήρωες με τα σπάντεξ και τις μπέρτες», που ενθουσιάζουν το νεανικό κοινό.
Στο τέλος της ημέρας, ο τίτλος του καλύτερου πρωταγωνιστή των ταινιών του Σκορσέζε θα κριθεί από τους σινεφίλ. Ο Ντε Νίρο έχτισε την καριέρα του μέσα από μια σειρά εμβληματικών ερμηνειών, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του κορυφαίου δημιουργού. Ο Ντι Κάπριο προσέφερε στον Σκορσέζε μια δεύτερη νιότη, με περίπλοκες και διχαστικές ταινίες, που ίσως δεν θα γυρίζονταν ποτέ χωρίς εκείνον ως πρώτο όνομα στους τίτλους.
Το μόνο σίγουρο είναι πως, είτε ως παράλληλα ντουέτα είτε ως δυναμικό τρίο, οι Σκορσέζε, Ντε Νίρο και Ντι Κάπριο συνιστούν μια γέφυρα ανάμεσα στο σινεμά των δημιουργών –που έφερε την επανάσταση στο Χόλιγουντ της δεκαετίας του 1970– και το σινεμά για σκεπτόμενους ενηλίκους, που έχει αρχίσει να εγκαταλείπει τη σύγχρονη κινηματογραφική βιομηχανία και να βρίσκει καταφύγιο στις ποιοτικές σειρές των online τηλεοπτικών παρόχων.