Σε ένα ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων προχώρησε η Κούβα, σε μια προσπάθεια ανόρθωσης της οικονομίας, μέρος του οποίου αποτέλεσε και η υποτίμηση του πέσο, έως και 95% – η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό από το μακρινό 1959.
Η κίνηση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, καθώς η χώρα της Καραϊβικής προσπαθεί να ανορθώσει την οικονομία της, η οποία τα τελευταία χρόνια είχε δεχθεί βαρύ πλήγμα όταν ο Ντόναλντ Τραμπ επανέφερε το εμπάργκο που είχε χαλαρώσει η κυβέρνηση Μπαράκ Ομπάμα.
Μειώθηκε έτσι σημαντικά ο τουρισμός της, από τον οποίο αντλεί μεγάλη μερίδα των εσόδων της και που φέτος δέχθηκε καίριο πλήγμα από τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας.
Μιλώντας στο Reuters, ο Ομάρ Εβερλένι, από τους γνωστότερους οικονομολόγους της Κούβας, τόνισε πως «το σημαντικότερο μέτρο είναι η αλλαγή της επίσημης ισοτιμίας που έως τώρα χρησιμοποιούν οι κρατικές επιχειρήσεις».
Αναφερόταν στην ισοτιμία ενός πέσο προς ένα δολάριο που ίσχυε έως τώρα μόνον για τις κρατικές επιχειρήσεις και η οποία εφεξής καταργείται με την υποτίμηση.
Η δεύτερη ισοτιμία που υφίστατο παράλληλα έως τώρα ήταν εκείνη που χρησιμοποιούσαν οι τράπεζες της χώρας για τις συναλλαγές με το κοινό.
Ενώ για τις κρατικές επιχειρήσεις ίσχυε το ένα προς ένα, οι τράπεζες αντήλλασσαν ένα δολάριο με 24 πέσος όταν έπαιρναν δολάρια και έδιναν πέσος στους πελάτες, αλλά εισέπρατταν 25 πέσος για κάθε δολάριο που ήθελε να αγοράσει ο Κουβανός.
Το καθεστώς αυτό καταργείται, αλλά η ραγδαία υποτίμηση του νομίσματος, πιθανώς στα 20 πέσος προς ένα δολάριο, δημιουργεί την επιτακτική ανάγκη να δοθούν σημαντικές αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και στις συντάξεις, δεδομένου ότι θα εκτιναχθούν οι τιμές.
Οπως τόνισε ο Εβερλένι, η υποτίμηση θα αυξήσει ραγδαία το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων αλλά και τις τιμές των προϊόντων, προειδοποιώντας ότι «η νέα κατάσταση μπορεί να είναι οικονομικά τραυματική για κάποια μερίδα του πληθυσμού».
Δεν ήταν κάτι που δεν περίμεναν οι Κουβανοί.
Ο υπουργός Οικονομικών Αλεχάντρο Χιλ είχε άλλωστε προειδοποιήσει από τον Ιούλιο ότι θα χρειαστούν «γενναίες μεταρρυθμίσεις» προκειμένου να τονωθούν οι εξαγωγές και να μειωθούν οι εισαγωγές.
Ο λόγος είναι ότι το κουβανικό πέσο δεν ανταλλάσσεται στη διεθνή αγορά και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ούτε για την αγορά αγαθών ούτε για την αποπληρωμή του χρέους της χώρας.
Κυβερνητικά στελέχη έχουν αναγνωρίσει, επίσης, το πρόβλημα που δημιουργείται επειδή δεν είναι μετατρέψιμο το πέσο στη διεθνή αγορά, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί επανειλημμένως η Αβάνα να αναβάλει την αποπληρωμή του χρέους της.
Το χειρότερο είναι, όμως, ότι έχει αναγκαστεί να μειώσει δραστικά τις εισαγωγές καυσίμων, τροφίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης.
Σύμφωνα με το Reuters, ήδη τις τελευταίες ημέρες έχουν επανέλθει οι γνώριμες εικόνες με Κουβανούς να σχηματίζουν ουρές έξω από τα καταστήματα για να αγοράσουν βασικά είδη διατροφής.
Η οικονομική δραστηριότητα στην Κούβα αναμένεται να μειωθεί φέτος κατά 10%, ενώ έχει προηγηθεί η στασιμότητα στην οποία είχε περιέλθει το περασμένο έτος.
Αρνητικός παράγοντας έχει σταθεί η επαναφορά του εμπάργκο, καθώς έπληξε τον τουρισμό, που στο σύνολο του περασμένου έτους εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά τουλάχιστον 8,5%.
Από τη στιγμή που η κυβέρνηση Ομπάμα χαλάρωσε το εμπάργκο, ο τουρισμός στην Κούβα αυξήθηκε θεαματικά.
Το σκληρό νόμισμα που έφερναν οι τουρίστες στη χώρα αναπλήρωνε σε μεγάλο βαθμό την απώλεια ή τη δραστική μείωση από τον παραδοσιακό σύμμαχο της Αβάνας, τη Βενεζουέλα.